Қарсыгендермен гаптендер иммундық жауаптың индукторы. А - қарсыгендi жануар организмiне еккенде қарсыдене пайда болуын шақырады (иммуногендiлiгi +), ол тиесiлi қарсыгенмен әрекеттеседi (қарсыгендiлiгi +); Б - гаптендер қарсыгендiк қасиет көрсеткенмен тек гаптендi еккенде иммундық жауап шақырмайды; В - гаптендердi тасымалдаушымен қосып еккенде қарсыдене шақырады.
Антигендерге физико-химиялық факторлармен (жылу, сәулелер, қышқыл, спирт, эфир, және т.б.) әсер еткенде белокты антигендердiң денатурациялануы; химиялық структурасының өзгеруi байқалады.Нәтижесiнде спецификалығы өзгергенмен, антигендiлiгi сақталып қалады. Жануарларды денатурацияланған белокпен иммунизациялағанда оларда нативтi және денатурацияланған белоктарға қарсы антитела пайда болады. Экзотоксинге формалин қосса (3-5 мл-дi 1 мл-ге, 39-40оС) 3-4 аптада токсиндерi бейтарапталынады да экзотоксиннiң антигендiлiгi сақталып қалады.
