Лобзин с. А. Электр машиналар



бет121/283
Дата25.11.2023
өлшемі8,41 Mb.
#127171
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   283
Байланысты:
электр машиналары (1)

ТРАНСФОРМАТОРДЫҢ ҚЫСҚА ТҰЙЫҚТАЛУ ТӘЖІРИБЕСІ

Трансформатордың қысқа тұйықталуы. Қысқа тұйықталу (ҚТ), яғни екінші реттегі орамасының қысқыштарын бір-біріне нөл- дік немесе кіші кедергі өткізгіші арқылы қосу, номиналды кедергі бастапқы орамаға берілген жағдайында апатты болып табылады. Со- нымен қатар, ток, бастапқы уақытта номиналды мәннен 20-дан 40 есе асуы мүмкін екінші реттегі орамада өтеді. Қысқа тұйықталудан кейін бір немесе бірнеше кернеу кезеңдерінде ауыспалы үдеріс орын алады, одан кейін қысқа тұйықталу тогы номиналды мәннен 10-нан 20-ға дейін асатын тұрақты мәнді қабылдайды. Осындай токтармен сымдардың температурасының айтарлықтай өсуі байқалады, бұл оқшаулауға зақым келтіру мүмкін. Сонымен қатар, қуатты транс- форматорларда орамалардың орамдары бұзылып, магниттік өткіз- гіш деформациялайтын жағдайға жеткізетін үлкен электромагнит- тік күштер болады. Қуатты трансформаторлар қысқа тұйықталудан жоғары жылдамдықты қорғаныспен қамтамасыз етіледі.
Қысқа тұйықталу тәжірибесі. Ол, трансформатордың жұмысын сипаттайтын, маңызды шамалардың мәндерін алуға мүмкіндік бе- реді, сондай-ақ, қысқа тұйықталу режимі апатты болып саналмай- тын кернеудің төмен қуат көзінде жасалады. Қысқа тұйықталудың номиналды Uк.ном кернеуі деп, ондағы орамалар токтары номиналды
мәндерді I1.ном I2.ном қабылдайтын кернеуді атайды.
Қысқа тұйықталу сұлбасы 5.6-суретте берілген. Желінің кернеуі
бір фазалық кернеу реттеушісіне беріледі. Бастапқы орама ретінде ВН орамасы (осы ораманың алдындағы номиналды қысқа тұйықта- лу кернеуі) таңдалып алынады.
Келесі қарастырылу, дәл бастапқы орамада Uк.ном тең болған кер- неу орнатылғанға сәйкес келеді. Қысқа тұйықталу тәжірибесінде

143



5.6.-сурет. Қысқа тұйықталу тәжірибесінің сұлбасы.

екінші реттегі орамның тогы өлшенбейді, өйткені нөлдік емес ке- дергісіне ие амперметр қысқа тұйықталу режимін бұзар еді.


Осыдан алдын, трансформатордың магнит өткізгішіндегі Ф0 маг- нит ағыны ораманың тогына байланысты және кернеудің қуат көзіне пропорционалды болғаны анықталды (5.2 бөлімін қараңыз). Қуат трансформаторларының қысқа тұйықталудың номиналды кернеуі, номиналды кернеудің 5%...10% құрайды; сондықтан қысқа тұйықта- лу тәжірибесінде номиналды ағын, номиналды ағыннан 5%...10% құрайды.
Жүктеме режимінде трансформаторды алмастырудың жеңіл- детілген сұлбаны құрастыру кезінде (5.5, в суретті қараңыз), екін- ші реттегі орамасының тогы, мәні бойынша бастапқы орама тогына жақын екені ескерілген. Қысқа тұйықталу кезінде магнит ағыны, сондай-ақ, магниттеу тогы номиналды жүктемеден әлдеқайда аз екенін ескере отырып, ауыстырудың жеңілдетілген сұлбасы одан да орынды болады.
Белгілерді енгіземіз:

Rк = R1 + R'2; Хк = X1 + X'2; Zк = Z1 + Z'2 ,
(5.25)

мұндағы Rк, Хк, Zк тиісінше, трансформатордың белсенді, индук- тивті және кешенді қысқа тұйықталу кедергісі деп аталады, ал басқа белгілердің мағынасы 5.1 және 5.2 бөлімдерде келтірілген.
«Қысқа тұйықталу кедергісі» термині қысқа тұйықталу режимін- де қуат көзіне қосылған тізбек тек осы қарсылықпен сипатталаты- нымен байланысты. Жүктелген трансформатордың векторлық сұл- басын жасау кезінде (5.4-суретті қараңыз) шамамен: R1 R'2 Rк / 2; X1 X'2Хк / 2.
Трансформаторды қысқа тұйықталу тәжірибесінде ауыстыру сұлбасы (5.7, а-сурет) белгілеуді есепке алуымен (5.25) жүктеменің нөлдік кедергісіне байланысты жеңілдетілген ауыстыру сұлбасының негізінде құрастырылған (5.5, в-суретті қараңыз).
Ауыстыру сұлбасына (5.7, а - суретін қараңыз) теңдеу сәйкес ке- леді:


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   283




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет