Лобзин с. А. Электр машиналар
жүктеу/скачать 8,41 Mb.
|
электр машиналары (1)
236лып тұратын өрісті туғызатын үш фазалы токтар жүйесі өтеді. Бұл өріс ротор орамасы фазаларында E1ф ЭҚК-ны және статор орамасы фазаларында E1ф ЭҚК-ны индуциялайды. Реттегіш бос жүріс ре- жимінде жұмыс істеп (статордың Х, Y, Z қысқыштарына жүктеме қосылмаған), статор орамасында ток жоқ дерлік. Егер ротор орама- сының кедергісіндегі кернеудің түсуін елемейтін болсақ, мынаны жазып алуға болады: U1ф = –Е1ф немесе желілік кернеу мен желілік ЭҚК үшін U1 = –E1 ((5.1) өрнегін қараңыз), яғни E1 векторы ротор кеңістікте кез келген жерде орналасқан жағдайда U1 векторына көлемі бойынша тең және бағыты бойынша қарама-қарсы болады. Е с к е р т п е . Барлық пайымдар фазалық кернеулер мен ЭҚК үшін жүргізіледі, бірақ одан әрі шамалардың бел- гіленімдерінде «ф» индексі қолданылмайтын болады, өйткені желілік шамалар үшін осындай арақатынас дұрыс болады, ал U2 желілік кернеуі шықпа шамасы болып табылады. Векторлық диаграмманы салу қолайлы болу үшін ротор фаза- сының ЭҚК-сы статор фазасының ЭҚК-нан артық деп есептейік: Е1>Е2. Егер ротор мен статордың магнитті өрістерінің осьтері сәй- кес келетіндей етіп ротор орналасатын болса, ротор мен статордың орамаларындағы айналып тұратын магнитті өріспен индуциялайтын ЭҚК күштері фаза бойынша сәйкес келеді, яғни бұл жағдайда век- торлық диаграммада Е2 векторы бағыты бойынша E1 векторына сәй- кес келеді. 10.1.-сурет. Үш фазалы индукциялық реттегіш: а — сұлба; б — векторлық диаграмма 237Егер роторды магнитті өрістің айналу бағыты бойынша β бұрышына бұратын болсақ, айналып тұратын өрістің күштік желілері ротор шарғысының орамдарына қарағанда статор шарғы- сының орамдарын бұрын кесіп өтеді. Бұл жағдайда статордың ЭҚК күші фаза бойынша ротордың ЭҚК күшінен озып түседі, яғни көлемі бойынша өзгермейтін статор ЭҚК күшінің Е2 векторы Е1 векторына қатысты алғанда β бұрышына басып түсу жағына бұрылады (бұл жағдай 10.1, б суретінде көрсетілген). Роторды β бұрышына өріске қарсы бұрған жағдайда, статордың ЭҚК күші фаза бойынша ротордың ЭҚК күшінен артта қалады және диаграммада Е2 векторы Е1 векторына қатысты алғанда β бұрышына артта қалу жағына бұрылады. Ротордың бұрылу бұрышын өзгерте отырып, біз статор мен ро- тордың ЭҚК векторлары арасындағы бұрышты өзгертеміз және ста- тордың ЭҚК күшінің Е2 векторы өзінің орналасқан орнын осы век- тордың ұшы Е1 векторының басы және U1 векторының ұшы болып табылатын О нүктесі ортасында болатын Е2 радиусының шеңберін салып өтетіндей етіп өзгертеді. Электр энергиясын қабылдағыштағы желінің U2 кернеуі U1 және Е2 векторларының жиынтығы ретінде анықталады: U2 = U1 + Е2 (10.1) Салыстыру үшін трансформаторда бос жүріс кезінде U2 = Е2 екендігін еске түсірейік ((5.2) өрнегін қараңыз). 10.1, б суретінде U2 векторы тепе-теңдікке сәйкес салынған (10.1). U2 кернеуінің сандық мәнін U2, U1 және Е2 жақтары бар үшбұрыш үшін жазылған косинустар теоремасы арқылы есептеуге болады. U2 U 2 E2 U E cos . (10.2) 1 2 1 2 Егер машинада р полюстар жұптарының саны бірліктен көп бол- са, β бұрышының электр градусымен өлшенетіндігін айта кетейік, бұл ретте β(эл.град.) = рβ°, бұл 8.2-бөлімінде берілген пайымдаулардан шығады. (10.3) Сонымен қатар, егер полюстар жұптарының саны екіге тең болса, бірінен кейін бірі келетін бір аттас полюстар арасындағы бұрыш 180°-ға немесе 360 эл. градусқа тең болады. Ротордың бұрылу бұрышын 0-ден 180 эл. градусқа дейін өзгерт- кен жағдайда, U2min= U1– Е2 бастап U2max= U1+ Е2 дейінгі шектерде реттегіштің шықпа қысқыштарында кез келген кернеуді алуға бола- жүктеу/скачать 8,41 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|