қандағыэритроциттерсанынанықтау қан екі белімнен - плазмадан жене қан түйіршіктерінен: эритроциттерден, лейкоциттерден жене тромбоциттерден түрады. формалық элементтер қан келемінің 45%, ал қалған 55% қан плазмасын қүрайды. эритроциттер организмде оттегін тасымалдау функциясын атқарады. олардың қандағы саны организмнің қалыпты жағдайда тіршілік етуінде аса зор маңызы бар.
қандағы эритроциттер саны 1 мм3 миллиондап есептелді. ер адамдарда - 4,5-5 млн; өйелдерде - 4,0-4,5; ауыр жүмыстан кейін - 5,0-5,5, ал биік тау жағдайына бейімделгендер қанында 6,0-7,0 млн. жетеді.
жүмыстыңмақсаты: эритроциттерді санауға арналған камераның қүрылысымен, қанды сүйылту жөне ондағы эритроциттерді анықтау төсілдерімен танысу.
жүмысқакажеттіқүрал-жабдықтар: горяевтың есептеу камерасы, эритроциттерді араластьфатын қүрал, микроскоп, жабынды əйнек, ине, 2% хлорлы натрий ерітіндісі, дистилденген су, сішрт, эфир, йод, мақта. жүмыстыңбарысы: 1. қанды сүйылту. меланжердің 0.5 белгісіне дейін ауызбен сору арқылы қанмен толтырады. алғашқы тамшы қавды сүртіп тастап, екіншісін алу керек. меланжер капшілярьшың үшын 2% тұз қышқылы натрий ерітіндісіне батырып, оның "101" белгісі түрған деңгейге дейін осы ерітіндімен толтырады. меланжерді горюонталь бағытга үстап, резина түтікті суырып алады да, оның екі үшын екі саусақпен қысып 4-5 минут шайқап, араластырады .
горяев камерасын жүмысқа дайындау. горяев камерасын өбден тазартқаннан кейін микроскоп орындығына орналастырып, ортаңғы алаңның үстіндегі торды табады. одан кейін камераны микроскоптан алып, торды жабынды өйнекпен жабады. нөтижесінде тордың екі жақ бүйірінде ашық алаң пайда болады. бүл алаң камерадағы торды қанмен толтыру үшін қажет. енді камераны қайтадан микроскопқа бекітеді. меланжердегі сүйықты араластырғаннан кейін, оның бір тамшысын камера бүйіріндегі ашық алаңға тамызады. ортаңғы алаң екі шеткі алаңнан 0,1 мм аласа болғандықтан сүйық торлы аймаққа капиллярлық тартылыс күші бойынша тегіс жайылады (35-сурет).
эритроциттерді санау. камераны зарядтағаннан кейін эритроциттер толық отыру үшін 3-5 мин тосады. эритроциттер орналасқан торды алдымен микроскоптың кіші үлкейткішімен қарап, одан кейін үлкен көрсеткішімен (ок.7", 06.40 х) ауыстырады.
эритроциттерді санау тор диогналы бойынша 80 кіші квадратшадан тұратын 5 үлкен квадрат арқылы жүргізеді.
ол үшін диагонал үшындағы үлкен квадраттың сол жақ бүрышындағы кішкене квадратшаны тауып, оның ішінде, сол жақ жəне жоғарғы сызықтарында орналасқан эритроциттерді есепке ала отырып оңға қарай жылжиды. квадратшаның төменгі жəне оң жақ сызықтарында орналасқан эритроциттерді есепке алмайды, оларды кері бағытта жылжығанда санайды. нəтижесінде 80 кіші квадратшаны қүрайтын 5 үлкен квадраттан тапқан эритроциттерді қосып, төмендегі формула бойынша імм 3 қандағы эритроциттер санын табады. жүмыстықорытындылау: 1. жүмыстың мазмүнын кешіріп жазу. 2. тапқан санды стандартты санмен салыстыру. 3. ксептеу камерасымен жүмыс істеу жөне эритроциттерді есептеп шығару формуласының принциптерін түсіндіру.