М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан



бет139/165
Дата10.02.2023
өлшемі0,67 Mb.
#66983
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   165
Байланысты:
Адам және жануарлар физиологиясы УМКД

6 -жүмыс


қандағы лейкоциттер санын анықтау
жүмыстың максаты: 1 мм 3 қандағы лекоциттер санын анықтау тесілімен танысу.
жүмысқа қажетті қүрал-жабдықтар: горяевтың санау камерасы, жабынды əйнек, лейкоциттерді араластыруға арналған қүрал (меланжер), ине, микроскоп, стақандар, дистилденген су, сірке қышқылы, резина алмүрты, спирт, мақта, йод.
жүмыстың барысы: лейкоцштерді санау принципі эритроцит-терді анықтаумен үқсас. лейкоциттер санының аздығына байланьюты оларды анықтауға арналган меланжер көлемді болып келеді де қан 10 немесе 20 есе сүйытылады. лейкоцитті анықтауға арналған меланжерде 101 санының орнына 11 белгісі қойылған, бүл ампула көлемінің капилляр көлеміне қарағанда 10 есе артық екендігін көрсетеді. мүның өзі саусақтан қан алған кезде меланжерді горизонталь бағытта үстауға ьщғайлы болады. бүдан соң меланжер капиллярының 0,5 белгісіне дейін қанмен, 11 саны түрған деңгейді сірке қышқылымен толтырады да шайқау арқылы қан мен қышқылды өбден араластырады.
эритроцитті анықтаған өдіспен санау камерасын осы ерітіндімен толтырады. лейкоциттерді 400 кіші квадратшадан түратын 25 үлкен квадрат бойынша анықтайды. лейкоциттерді санау микроскоптың кіші үлкейткіштері арқылы жүргізіледі.
1 мм3 қандағы лейкоциттер саны мына формула бойынша анықталады:
х=- в*400*20 400
x — қанның 1 мм 3 лейкоциттер саны. - , 1/4000 — кіші квадратшаның көлемі. 20--сүйылту коэффиценті.
400 — кіші квадратшалар саны.
в--25 үлкен квадраттағы лейкоциттер саны.


7-жүмыс


қан жүғындысын дайывдау жəне оны бояу
жүмыстың мақсаты: қан жұғындысын дайындау техникасын меңгеру жене ондағы формалық элементтерді тауып, оларды бір-бірінен ажырата білу. бақа мен адам қанындағы формалық элементтерді салыстыру. жүмыска кажетгі күрал-жабдыктар: микроскоп, адам жөне бақа қаньшан дайьтндалған қан жүғындысы бар препараттар.
жүмыстын барысы: 1. жүғынды дайындау. қан жүғындысын майдан тазартылған зат шынысында жөне қыры тегістелген зат шынысының көмегімен дайындалады. майдан тазартылған шынылар 1:1спирт пен эфир қоспасында сақтайды. бұл ерітіндіден шыныны пинцеттің кемегімен алады да газа материалмен өбден сүртеді. қанды саусақтан алады, бірінші тамшы қанды сүртіп тастайды да екінші тамшысын алады. зат шынысының шетіне қондырылған қанды тегіс қырлы іпынының кемегімен зат шынысының бетіне түгелдей жағады (38-сурет).
2. жұғынды бекіту. ол үшін жүғындысы бар шыныны спирті бар немесе никифиров қосындысына орналастырады. егер бір мезгілде бірнеше жүғындыны бекіту керек болса, онда жүғындыларын сыртқа қаратып, шыныларды екіден жүптау арқылы орналастырады. 5 минуттан кейін шыныларды пинцеттің көмегімен ерітіндіден шығарып алады да кебу үшін сорғыш қағаздың үстіне орналастырады, бекіткіш сүйықты аузы тығыз жабылатын банкаға қүйып, үзақ мерзімге сақтауға болады.
жүғындыны бояу. препаратты романовский бояуымен еңдейді. бүл - азур - эозин қосындысы. азур - протошіазманы кек, ядроны -қызыл түске бояйды. жүғындыны бояуда 5-6 минут үстайды да дистилденген сумен жуады. одан соң оны судан шығарып алып кептіреді. кептірілген жүғындыны канад бальзамы аркылы жабынды шынымен жабады. препарат қолдануға жəне үзақ мерзімді сақтаүға дайын.
осы əдіспен бақа қанынан да препарат дайындауға болады.
адам мен бақаның қанын салыстыру барысында эритроциттердегі айырмашылықтарды байқауға болады. эволюция барысывда организмнің оттегіне деген сүранысыньщ артуына сəйкес эритроциттердің пішіні, көлемі жөне қүрылысы өзгеріске үшырап отырады

адам мен бақа қанынан дайындалған қан жүғындысы бар препараттарды микроскоптың үлкен керсеткіші арқылы қарап, эритроциттерді салыстырындар. адам мен баканың эритроциттерін дөптерге сызыңдар. жүғындыдан лейкоциттердің түрлерін -эозинофильдерді, базофильдерді, моноциттер мен лимфоциттерді тауып, дептерге суретін салыңдар.


эритроциттердің келемін анықтау. жаңа туылған балалардың эритроциттерінің көлемі 5,10-11,7 мкм. дұниеге келгеннен кейінгі алғашқы күндері — 7,92-8,26 мкм, ал он күннен кейін 8,14 тен 6,98 мкм дейін кішірейеді. ересек адамдарда ол 7,5 мкм тең. эритроциттердің диаметрлерін окулярмикрометр мен объективмикрометрдің көмегімен анықтайды. бүл жүмысқа мин-8 поляризациялы микроскопты қолданған жақсы нөтиже береді. ол үшін окулярлық шкаланың бөліктерін жөне оның шамасын анықтау қажет.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   165




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет