М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан
жүктеу/скачать 0,67 Mb.
|
Адам және жануарлар физиологиясы УМКД
| асқорыту мүшелерінщ қозғалыс функциясын зерттеу
жүмыстын максаты: асқорыту мүшелерінің моторлық функциясын зерттеу өдістерімен танысу. қарын мен ішек қозғалыстарын жөне асқазан жолының моторикасына нерв жүйесі мен гуморальдық заттардың əсерін бақылау. жүмыска қажетгі күрал-жабдықтар: жеке белшіп алынған ішек жиырылуын тіркейтін прибор, спирт, рингер- локк ерітіндісі, ацетилхолин, адреналин, пилокарпин, антропин, инструменттер жиынтығы. жүмыстың барысы: қарын мен ішектің моторлық функциясын зерттеу. 1. бас миы мен жүлыны бүзылған бақаның өңешін ауыз қуысынан бастап қарынға кірер жеріне дейін аршиды да еңешті үзына бойына тіледі жөне оның екі жағын инемен ағаш тақтайшаға бекітіп, өңештің ішкі бетін рингер ерітіндісімен жуады. енді өңешке скальпельдің үшымен бір түйір ағаш кемірін орналастырып, кемір түйіршігін қозғалу жылдамдығын анықтайды. одан кейін өңешке пилокарпинді орналастырады. бүл парасимпатотропты өсер тудырады. нотижесінде өңештің бүрлерінің жиырылуының күшеюіне байланысты кемірдің қозғалуы тездейді. пилокарпиннің орнына атропинмен өсер етсе симпатотропты эффект пайда болады, яғни бүрлердін қозғалысы баяулайды немесе мүлде тоқтап қалады, осыған байланысты көмір түйіршігі қозғалмайды. 2. бақа өңешінің бір түйірін кесіп алып, рингер ерітіндісімен шаяды да шырышты қабатын астына қаратып зат шынысына орналастырады. шырышты қабаттағы түктердің автоматгы түрде жиырлуына байланысты өңештің бүл түйірі шынының бойымен қозғала алады. қарын мен ішектің моторлық функциясын реттеудегі нейрогормондық механизмнің релін зерттеу. наркозбен үйықтатылған лабороториялық жануардың (егеуқүйрық, кролик) ішін ашып, мойнынан оң жақ кезеген нервті тауып, аршиды да оны лигатураға алады, нервті сəл көтеріп, токпен тітіркендіреді. қарын мен ішектің перистальтикалык жиырьтлу сипатын анықтайды, байқалған езгерістерді дептерге жазып алады. одан кейін венаға ацетилхолин немесе тері аркылы пилокарпин енгізеді, бүдан кейін перистальтика күшейеді.енді жануарға перистальтиканы басатын заттар - адреналин немесе атропин енгізеді. бүдан парасимпатикалық нерв жүйесі мен оның медиаторлары жоне сол сияқты холинергиялық өрекетті заттар моторлық функцияны күшейтетініне, ал адреналин мен атропин симпатикалық нерв жүйесінің физиологиялық синергистері ретінде перисталыиканы тежейтіндігіне көз жеткізу қиын емес. наркозбен үйықтатылған лабораториялъщ жануарды (кролик, егеуқүйрық) операция столына шалқасынан жатқызып, аяқтарын столға байлайды. тес сүйегінің үшынан шабына дейін ет пен теріні кесіп, ішін аршиды. шегін алып 38°с дейін жылытылған физиологиялық немесе рингер-локк ерітіндісіне батьфады. ішектің перистальтикалық сипатын анықтайды. ішектің бір учаскесіне бірнеше тамшы пилокарпин тамызады, бір минуттан кейін қарқынды перистальтиканы байқауға болады егер пилокарпиннің орнына атропин немесе адреналин қолданса перистальтика тежеледі. осы арқылы аталған запардың өрқайсысының ішектің моторлық функциясына өсерін байқауға болады. бүл жерде поликаршшнің тегіс еттерге парасимпатикалык талшыққа үқсас, ал атропин мен адреналин болса симпатикалық нерв жүйесіне үқсас өсер ететіндіктен ескерген жөн. жүктеу/скачать 0,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|