М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан
жүктеу/скачать 0,67 Mb.
|
Адам және жануарлар физиологиясы УМКД
Зат алмасузат алмасу қүбылысы - организмге өр түрлі заттардың түсуі мен олардың ыдырауы нөтижесінде түзілген енімдердің денеден үнемі шығарылып отырулары. ас қорыту процесі барысында қүрделі заттардың ыдырауы нəтижесінде қарапайым химиялық қосылыстар түзіледі. клеткалардағы, тканьдер мен органдардагы аралық зат алмасуы нөтижесінде түзілген енімдерді метаболиттер деп атайды. метаболитгер зат алмасудың соңғы енімдеріне айнала отырып, организмнен үздіксіз шығарылып отырады. зат алмасуы тұрақты болады жөне тканьдердегі тотығу процестері мен энергия алмасуы қарқындылығының негізгі керсеткіші болып есептеледі. тыныштық жағдайында ересек адамдардын, клеткаларында жүретін метаболизм мен организмнің аса маңызды функцияларының ... үздіксіз қызмет атқарулары үшін жұмсалатын энергия мөлшері төулігіне 1600- 1700 ккал.тең. организм функцияларының негізгі көрсеткіштері қатарына жылу гомеостазы жатады. жылудың пайда болуы энергия алмасуымен тығыз байланысты. ал, клеткалар мен тканьдердегі метаболизм процесінің тоқтаусыз жүруінің негізгі факторы қан температурасы (37°). ол арнаулы физиологиялық механизмдер арқылы автоматты түрде бір қалыпты деңгейде сақталып отырады жүмыснегізгі зат алмасу мөлшерш кестемен есептеу жүмыстың мақсаты: адамның негізгі зат алмасуын, оның мөлшері неге байланысты жəне қалай езгеретінін білу. жүмысқа қажетті қүрал-жабдықтар: сантиметрлік таспа, таразы, негізгі зат алмасуын анықтайтын кесте. жумыстың барысы: адамның бойы мен салмағын өгалейді. кесте бойынша негізгі зат алмасу мелшерін есептейді. ер адамның зат алмасуы өйелдерден 10% жоғары. мысалы, еркектің жасы 25, бойы 168 см, салмағы 60 кг, кестедегі осыған дөл келетін сан 892 (кестенің а бөлігі). кестенін, б белігінен горюонттық сызық бойынша (25 жас) жоне вертикаль сызығымен 7(168 см), осы екі сызықтың түйісінде 672. содан соң екі санды қосады: 892 + 672=1564 ккал . жүмысты корытындылау: 1. прибор арқылы алынған негізгі зат алмасу деңгейін кестемен алынған деңгеймен салыстыру. 2, кестемен алынған зат алмасу мелшерін рид формуласымен алынған мөліметпен салыстыру. жүмысжүктеу/скачать 0,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|