Мал шаруашылығЫ Өнімдерін өндіру және өҢдеу

 

 

 

 

 

1-ші коллоквиум сұрақтары 

1. Зоология пәні не оқытады? Неге ол ғылымдар жүйесі болып есептелінеді?  

2. Зоология пәнінің қысқаша даму тарихы.  

3.  К.  Линней  жұмыстарының  зоология  пәні  үшін  маңызы.  Негізгі  систематикалық 

категориялар. 

4. Қарапайымдар типіне қысқаша сипаттама? 

5. Қарапайымдардың қазіргі кездегі классификациясы. 

6. Қарапайымдардың негізгі органоидтары және олардың атқаратын қызметтері. 

7. Қарапайымдардың көбеюі (жынысты және жыныссыз). 

8. Инфузориялардың коньюгациясы және бұл процестің биологиялық маңызы. 

9. Амеба – протейдің мысалы ретінде Саркодалылар класына сипаттама. 

10. Талшықтылар класына жалпы сипаттама. 

11. Жасыл эвглена мен трипанасоманың құрылысы. 

12. Қоян кокцидиясының даму сатысы. 

13. Безгек плазмодиясының даму сатысы. 

14. Споралылардың негізгі даму сатысы. 

15. Инфузориялардың құрылысы және олардың пайдалы, зиянды түрлері. 

16. Ішекқуыстылар типіне жалпы сипаттама. Негізгі  кластары. 

17. Жалпақ құрттар типіне жалпы сипаттама. Негізгі  кластары. 

18.  Дигенетикалық  сорғыштар  класы  (трематодтар).  Бауырсорғыштың  құрылысы  мен 

даму сатысы. 

19. Таспа құрттар класына сипаттама (цестодтар). Олардың зияндылығы. 

20. Таспа құрттардың көбеюі мен даму сатысы. Сиыр және шошқа цепендері. 

21. Паразитті нематодтар. Аскариданың даму сатысы. 

22. Жұмыр құрттар типіне сипаттама. Олардың дене құрылысы ерекшеліктері мен дамуы. 

23. Буылтық құрттар типіне жалпы сипаттама және олардың  дене құрылыс ерекшеліктері. 

Кластарға жіктелуі мен практикалық маңызы. 

24. Жауын  құртының көбеюі.  

25.  Буынаяқтылар  типіне  жалпы  сипаттама.  Дене  құрылыс  ерекшеліктері.  Кластарға  

жіктелуі. 

26.  Өзен  шаянының  мысалы  ретінде  шаянтәрізділердің  дене  құрылыс  ерекшеліктерін 

сипаттау. Жоғары және төменгі сатыдағы шаяндар. 

27.  Өрмекшітәрізділер  класы  өкілдерінің  тіршілігі  мен  дене  құрылысының  негізгі 

ерекшеліктері. Негізгі отрядтары. Практикалық  маңызы. 

28. Насекомдар класына сипаттама. Негізгі отрядтары.  

29. Кенелер және олардың ауылшаруашылығына тигізетін әсері. 

30. Насекомдардың көбеюі мен дамуы. Толық және шала метаморфоз. 

31. Моллюскалардың дене құрылысы. Негізгі кластары.   

32. Қосжақтаулы моллюскалардың тіршілігі, дене құрылысы мен көбеюі. Өкілдері. 

33. Сорғыш құрттардың аралық иесі болып табылатын бауыраяқты моллюскалардың дене 

құрылысы. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2-ші коллоквиум сұрақтары 

 1. Хордалылар типіне жалпы сипаттама. Типтің типасты тармақтарына жіктелуі. 

2. Омырқалылар типасты тармағына салыстырмалы – анатомиялық сипаттама. Кластарға 

жіктелуі. 

3. Бассүйексіздер типасты тармағына сипаттама. Ланцетниктің құрылысы. 

4. Омыртқалы жануарлардың анамнияға және амниоталарға бөлінуі. 

5. Дөңгелекауыздылар класы. Олардың дене құрылыс ерекшеліктері. Өкілдері. 

6. Сүйекті балықтардың (шеміршекті-сүйекті, сәулеқанатты, саусаққанатты, қостынысты) 

дене құрылысының ерекшеліктері. 

7.  Шеміршекті  балықтар  класы.  Олардың  дене  құрылыс  ерекшеліктері  мен  биологиясы. 

Негізгі өкілдері. Маңызы. 

8.  Шеміршекті  балықтардың  сүйекті  балықтардан  негізгі  айырмашылықтары. 

Балықтардың табиғаттағы және халық шаруашылығындағы маңызы. 

9. Қосмекенділер класы. Тіршілік ету ортасына байланысты дене құрылысындағы жалпы 

өзгерістер. 

10.  Қосмекенділердің  негізгі  отрядтары.  Олардың  табиғаттағы  және  адам  өміріндегі 

маңызы. 

11. Қосмекенділердің көбеюі. 

12.  Бауырымен  жорғалаушылар  класы.  Тіршілік  ету  ортасына  байланысты  дене 

құрылысындағы ерекшеліктері. 

13. Бауырымен жорғалаушылардың көбеюі. 

14.  Бауырымен  жорғалаушылардың  негізгі  класасты  тармақтары  және  оларға  қысқаша 

сипаттама. 

15. Бауырымен жорғалаушылардың биоценоздағы және адам өміріндегі маңызы. 

16.  Құстардың  ұшуына  байланысты  сыртқы  және  ішкі  дене  құрылысындағы  негізгі 

ерекшеліктері. 

17. Құстардың көбеюі. Жыныс диморфизмі. 

18. Құстардың класасты және отрядүсті тармақтарына жіктелуі. Негізгі өкілдері. 

19. Сүтқоректілердің дене құрылысындағы ерекшелік белгілері. 

20. Сүтқоректілердің көбею және даму ерекшеліктері. 

21. Сүтқоректілердің негізгі класасты тармақтары және оларға сипаттама. 

22. Жұмыртқа салушы  сүтқоректілердің өзіне тән ерекшелік белгілері. Өкілдері. 

23.  Қалталы сүтқоректілердің дене құрылысындағы ерекшеліктері. Өкілдері. 

24.  Жоғары  сатыдағы  плацентарлы  сүтқоректілер.  Олардың  негізгі  ерекшелік  белгілері 

және негізгі отрядтары. 

25. Насекомқоректі және қолқанатты сүтқоректілер. Негізгі өкілдері. Маңызы. 

26.  Кеміргіш  сүтқоректілердің  дене  құрылыс  ерекшеліктері  мен  биологиясы.  Негізгі 

өкілдері. 

27.  Жыртқыш  сүтқоректілер,  олардың  дене  құрылысындағы  ерекшеліктері.  Кәсіптік 

аңдардың негізгі өкілдері. Биогеоценоздағы жыртқыштардың алатын орны. 

28. Тақ тұяқты сүтқоректілердің ерекшелік белгілері мен негізгі түрлері. 

29. Жұп тұяқты сүтқоректілердің ерекшелік белгілері мен негізгі өкілдері. 

30. Кит тәрізді және ескек аяқты  сүтқоректілер. Олардың ерекшелік белгілері, өкілдері. 

31.  Приматтар  отряды.  Приматтарға  сипаттама  және  олардың  басқа  сүтқоректілердің 

ортасынан алатын орны. 

 

 

БЕКІТЕМІН                                                                                                                                                                                        

«Физиология, морфология 

және биохимия» каф. меңгерушісі                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      

профессор_________  С.С.Алданазаров  

                                                                                 «27» тамыз 2014 ж. 

 

Зоология пәнінен емтихан сұрақтары 

 

1.

 

Зоология – жануарлар туралы кешенді ғылым және оның арнайы пәндерге бөлінуі. 

2.

 

Зоологияның даму тарихы. 

3.

 

Зоология ғылымы үшін К.Линней еңбектерінің маңызы. Негізгі систематикалық 

категориялар. 

4.

 

Қарапайымдылар типі құрылысының ерекшеліктері. 

5.

 

Қарапайымдылардың қазіргі заманғы классификациясы. 

6.

 

Қарапайымдылардың негізгі органоидтарын атаңыздар және олардың атқаратын 

қызметін айтыңыздар. 

7.

 

Қарапайымдылардың көбею тәсілдері (жынысты, жыныссыз). 

8.

 

Инфузориялардың конъюгациясы жєне оның биологиялық мәні. 

9.

 

Кәдімгі амебаны мысалға алып жалған аяқтылар класына сипаттама беру. 

10.

 

Талшықтылардың қоректену тәсілдері (жасыл эвгленаның мысалы ретінде). 

11.

 

Қоян кокцидиясының даму сатысы. 

12.

 

Безгек плазмодиясының даму сатысы. 

13.

 

Инфузориялар – жоғарғы сатыда ұйымдасқан қарапайымдар. Олардың паразитті 

және симбиотикалық түрлері. 

14.

 

Қарапайымдылардың паразитті түрлері және олардың тудыратын аурулары. 

15.

 

Бірклеткалылардың көпклеткалы жануарлардан айырмашылығы. 

16.

 

Көпклеткалы жануарлардың шығуы туралы негізгі теориялардыњ мәні (Э. Геккель 

мен И.И.Мечников). 

17.

 

Ішекқуыстылар типіне сипаттама. Негізгі кластары. 

18.

 

Ішекқуыстылардың негізгі кластарына қысқаша сипаттама. 

19.

 

Гидра денесі қандай жасуша түрлерінен құралған және ол жасушалардың атқаратын 

қызметі. 

20.

 

Ішекқуыстылардың көбею тәсілдері. Регенерация. 

21.

 

Жалпақ құрттар типіне жалпы сипаттама. Негізгі кластары. 

22.

 

Дигенетикалық сорғыштар класы (трематодтар). Бауырсорғыштың құрылысы және 

даму сатысы. 

23.

 

Бауырсорғыштың асқорыту және зәр шығару жүйелері. 

24.

 

Бауырсорғыштың көбею мүшелері мен нерв жүйесі. 

25.

 

Ланцет тәріздес  сорғыштың даму сатысы. 

26.

 

Шошқа мен сиыр цепеньдерінің, эхинококтың, қой миқұртының, жалпақ лентецтің 

аралық және ақырғы иелерін атаңыздар. 

27.

 

Таспа құрттардың дене құрылысы. 

28.

 

Финна дегеніміз не? Олардың түрлері мен орналасу жерлері. 

29.

 

Таспа құрттар (цестодтар) класына сипаттама.Олардың адам мен мал 

шаруашылығына келтіретін зияны. 

30.

 

Таспа құрттардың көбею мүшелері мен даму сатысы. Сиыр және шошқа цепеньдері. 

31.

 

Жұмыр құрттар типіне сипаттама. Олардың құрылыс ерекшеліктері мен дамуы. 

32.

 

Паразитті нематодтар. Аскариданың даму сатысы. 

33.

 

Паразитті нематодтардың (аскарида, острица, власоглав, трихинелла, стронгилид) 

тіршілік ету циклдерініњ әртүрлілігі. 

34.

 

Нематодтардың экологиясы және патогендік маңызы. 

35.

 

Академик  К.И. Скрябиннің, профессор   В.А.Догельдің және т.б. гельминтология 

дамуына қосқан үлесі. 

36.

 

Жұмыр құрттардың тері–ет қапшығының құрылысы. 

37.

 

Буылтық құрттар типіне жалпы сипаттама. 

38.

 

Жауын құртының көбеюі мен дамуы. Негізгі кластары. 

39.

 

Буылтық құрттардың қан айналу және жыныс жүйелері.Регенерация. 

40.

 

Буылтық құрттардың тері – ет қапшығының құрылысы. 

41.

 

Полихеттердің практикалық маңызы. Олардың балықтар мен басқа да жануарларға 

азық ретінде тигізетін пайдасы. 

42.

 

Олигохеттің  құрылысы мен тіршілік ету ерекшеліктері. Олардың топырақ 

түзуілуіндегі және де топырақ құнарлығын арттырудағы атқаратын рөлі. 

43.

 

Сүліктер – ауыл шаруашылық малдарының ауру қоздырғышын тасмалдаушылар. 

Медицина сүлігі. 

44.

 

Буын аяқтылар типіне жалпы сипаттама. Негізгі кластары. 

45.

 

Шаянтәрізділердің дене құрылыс ерекшеліктері. 

46.

 

Шаянтәрізділердің көбеюі. Жыныс диморфизмі. 

47.

 

Өзен шаянының сыртқы құрылысы. 

48.

 

Жоғары сатыдағы шаяндардың төменгі сатыдағы шаяндардан айырмашылығы. 

49.

 

Өрмекшітәрізділердің тіршілігі мен дене құрылыс ерекшеліктері. Негізгі отрядтары. 

50.

 

Өрмекшітәрізділердің табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы. Улы өрмекшілер. 

51.

 

Насекомдар класына сипаттама. Негізгі отрядтары. 

52.

 

Кенелер және олардың ауыл шаруашылығына тигізетін зияны. 

53.

 

Насекомдардың көбеюі мен дамуы. Толық және шала метаморфозды дамуы. 

54.

 

Насекомдардың ауыз аппараттары мен аяқ құрылысының түрлері. 

55.

 

Насекомдардың қан айналу және тыныс алу мүшелері. 

56.

 

Бал арасын мысалға алып  насекомдардың сыртқы түрін анықтау. 

57.

 

Насекомдардыњ асқорыту, зәр шығару және нерв жүйелері 

58.

 

Насекомдардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы. Зиянды насекомдармен 

күресудің негізгі методтары. 

59.

 

Моллюскалар типіне сипаттама. Негізгі кластары. Моллюскалардың табиғаттағы 

және адам өміріндегі маңызы. 

60.

 

Қос жақтаулы моллюскалардың тіршілігі, құрылысы және көбеюі. 

61.

 

Бауыраяқты моллюскалардың тіршілігі, құрылысы және көбеюі. 

62.  Ланцетниктiң тыныс алу және асқорыту мүшелерi. 

63. Дөңгелек ауыздылар класына жалпы сипаттама. 

64.

 

Қазақстанда балық аулайтын аудандар. 

65.

 

Балықтардың уылдырық шашу миграциясы (анадромдық, катадромдық). 

66.

 

Балықтардың көбеюi мен дамуы. 

67. Сүйектi балықтардың шемiршектi балықтардан айырмашылығы. 

68. Бассүйектiлер немесе омыртқалылар типасты тармағына жалпы сипаттама. Негiзгi 

кластары. 

69. Өзен алабұғасының сыртқы құрылысын сипаттаңыздар. 

70.

 

Қазақстанда кездесетiн сүйектi балықтардың негiзгi отрядтарын атап, сипаттама 

берiңiздер. 

71.

 

 Шемiршектi балықтардың көбеюi мен дамуы. 

72.

 

Шемiршектi балықтардың қан айналуы жөне тыныс алу жүйелерi. 

73.

 

Акуланың сыртқы түрiн сипаттаңыз, қозғалу мүшесi. 

74.

 

Балықтардың табиғаттағы және адам тiршiлiгiндегi маңызы. 

75.

 

Сүйектi-шемiршектi балықтарға жалпы сипаттама. 

76.

 

Қостынысты балықтарға сипаттама. 

77.

 

Қосмекендiлер класына жалпы сипаттама. Негiзгi отрядтары. 

78.

 

Қосмекендiлердiң қаңқа құрылысының ерекшелiктерi мен нерв жүйесi (бақаны 

мысалға алыңыз). 

79.

 

Қосмекендiлердiң қан айналу және зәр шығару жүйелерi. 

80.

 

Амфибиилердiң тыныс алу және зәр шығару жүйелерi. 

81.

 

Құйрықты амфибиилерге сипаттама. Өкiлдерi. 

82.

 

Аяқсыз амфибиилерге сипаттама. Өкiлдерi. 

83.

 

Құйрықсыз амфибиилерге сипаттама. Өкiлдерi. 

84.

 

Адам тiршiлiгi мен биоценоздағы рептитилилердiң  маңызы. 

85.

 

Бауырмен жорғалаушылардың көбеюi мен дамуы. 

86.

 

Рептилилер құрылысының ерекшелiк белгiлерi. 

87.

 

Рептилилердiң  қан айналу және тыныс алу жүйелерi. 

88.

 

Рептилилер класының негiзгi өкiлдерiне сипаттама берiңiздер. 

89.

 

Рептилилер класының  классификациясы. Оларға қысқаша сипаттама. 

90.

 

Хамелеондарға сипаттама. 

91.

 

Тасбақаларға сипаттама. Өкiлдерi. 

92.

 

Құстардың  ас қорыту мүшелерi. Дәнмен және етпен қоректенетiн құстар. 

93.

 

Құстардың  зәр шығару және жыныс мүшелерi. 

94.

 

Торғай тәрiздiлер отрядына сипаттама. Өкiлдерi, маңызы. 

95.

 

Ұшатын құстардың тыныс алу мүшелерi және қостыныстылық принципi. 

96.

 

Ұшуына байланысты құстардың сыртқы құрылыс ерекшелiктерi, терi жабындысы 

мен терi туындылары. 

97.

 

Құстардың  негiзгi отрядүстi тармақтары және олардың сипаттамасы. 

98.

 

Құстардың қан айналым ерекшелiктерi. Олардың жылы қандылық себебiн 

түсiндiрiңiз. 

99.

 

Құстардың  көбеюi. Құстардың  экологиялық топтарға бөлiнуi. 

100.

 

Ұшатын құстарға тән қаңқа құрылыс ерекшелiктерi. 

101.

 

Қырсыз төстi құстарға жалпы сипаттама. Өкiлдерi. 

102.

 

Пингвиндерге сипаттама. Өкiлдерi. 

103.

 

Қырлы төстi құстардың  негiзгi отрядтары. Өкiлдерi. 

104. Құстардың  шаруашылық маңызы. Кәсiптiк құстар. 

105. Хордалы жануарлардың сипаттамасы. Хордалылар типiнiң  типасты тармақтарына 

бөлiнуi. 

106.

 

Плацентарлы сүтқоректiлердiң  негiзгi отрядтары. Өкiлдерi. 

107.

 

Сүтқоректiлерге жалпы сипаттама. 

108.

 

Сүтқоректiлердiң  терi жабындысы мен терi туындылары. 

109.

 

Сүтқоректiлердiң  көбеюi және зәр шығару мүшелерi. 

110.

 

Сүтқоректiлердiң нерв және қан айналым жүйелерi. 

111.

 

Сүтқоректiлердiң кейбiр биологиялық ерекшелiктерiн түсiндiрiңiздер (түлеу, 

миграция, ұйқыға кету). 

112.

 

Анамния және амниота туралы түсiнiк. 

113.

 

Сүтқоректiлердiң ас қорыту және зәр шығару жүйелерi. 

114.

 

Сүтқоректiлердiң  табиғаттағы және адам өмiрiндегi   маңызы. 

115.

 

Сүтқоректiлердiң  сезiм және есту мүшесi. 

116.

 

Сүтқоректiлердiң экологиялық топтары. 

117.

 

Қолқанатты сүтқоректiлерге сипаттама. Өкiлдерi, маңызы. 

118.

 

Жыртқыш сүтқоректiлерге сипаттама. Өкiлдерi, маңызы. 

119.

 

Жұп тұяқты сүтқоректiлерге сипаттама. Өкiлдерi, маңызы. 

120. Тақ тұяқты сүтқоректiлерге сипаттама. Өкiлдерi, маңызы. 

 

 

 

 

«Физиология, морфология және биохимия» кафедрасының «Зоология» пәнінен сабақ 

беруге арналған мамандандырылған 

 

АУДИТОРИЯЛАР ТІЗІМІ 

 

Рет 

№ 

Аудитория 

(кабинет, 

лаборатория) 

 № 

Аудиторияның  

(кабинет, лаборатория) 

жұмыс бағыты 

Аудиториядағы пәнді 

оқытуда қолданылатын 

приборлар мен құрал-

жабдықтар 

1 

2 

3 

4 

1 

№10 к., 08 ауд. 

Зоология пәнінен 

лабораториялық, тәжірибелік 

сабақтар өткізу 

Микроскоптар,  лупалар, 

пинцеттер, табақшалар.  

Насекомдар  коллекциясы, 

қатырылған  өрмекшілер, 

кенелер, 

құршаяндар, 

сулы 

препараттар, 

моллюскалар,  бекітілген  

балықтар,  бақалар,  құстар 

тұлыптары,  макро  және 

микро 

препараттар, 

таблицалар, 

плакаттар, 

стендтер.  

2 

№10 к., 09 ауд. 

Зоология пәнінен 

лабораториялық, тәжірибелік 

сабақтар өткізу 

Микроскоптар,  лупалар, 

пинцеттер, табақшалар.  

Насекомдар  коллекциясы, 

қатырылған  өрмекшілер, 

кенелер, 

құршаяндар, 

сулы 

препараттар, 

моллюскалар,  бекітілген  

балықтар,  бақалар,  құстар 

тұлыптары,  макро  және 

микро 

препараттар, 

таблицалар, 

плакаттар, 

стендтер. 

 

 

 

 

Бағдарлама жетекшісі,  б.ғ.к., аға оқытушы                        Тасмағамбет А.Т.,