М.Қанабекова
жүктеу/скачать 2,23 Mb. Pdf көрінісі
|
| Коннотация – қосымша мағына беретін стилистикалық
категория, тіл бірліктерінің ерекше мағыналық реңк, бояуға ие болатын қасиеті. Қосүнді сөз – автор мен кейіпкердің субъективтік көз- қарастарын бірге салыстырып, үйлестіруге мүмкіндік беретін стильдік тәсіл. Қосүнді сөз араласқан баяндау экспрессивті-эмо- ционалды, әсерлі болып келеді, көбіне лепті, сұраулы сөйлемдер арқылы құрылады. Өйткені ол сөйлемдер түрлі сезімдерді бейнелеп, ерекше эмоциялы бояумен жеткізіледі. Күрделі синтаксистік тұтастық – бірнеше сөйлемдер тізбегінен құралған, мағыналық және құрылымдық жағынан тұйықталған, белгілі бір күрделі ойдың төңірегінде топтасып тұратын синтаксистік-стильдік категория. Күрделі синтаксистік тұтастықтың құрамына енген әрбір сөйлемнің мән-мағынасы, экспрессивтік бояуы, стилистикалық мәнері мәтін ішінде анықталады. Каламбур – сөз бен сөз тіркестерінің дыбысталуы жағынан ұқсас келуінен туатын стилистикалық оралым, сөз құбылту амалы. Омонимдердің каламбур тудырудағы қызметі зор (Тағы сынды жан едік, тағы келдік тар жерге... Махамбет). Перифраз – суреттеп атау тәсілі, яғни зат не құбылыстың, іс-әрекеттің ең негізгі қасиетін, бір белгісін астарлы мәнде жұмсау. Абай, М.Дулатұлы шығармашылығында кездесетін пе- рифраздар: надандық – қараңғылық пердесі; сауатсыздық – на- дандық шәрбаты; шәкірт – жарқыраған жарық сәуле; сана- лылық – жүректің көзі; өмір – опасыз дүние, сұм дүние, бұлдыр заман, сұм жалған; т.т. Окказионализм – белгілі бір әдеби-эстетикалық, идеялық мақсатты көздеуден туған лингвостилистикалық құбылыс. Жа- зушы танымына тәуелді, жеке тұлғалық қасиетін танытатын өзіндік сөз қолданыстары, тың бояуымен ерекшеленетін тіл бір- ліктері . жүктеу/скачать 2,23 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|