М0 = айналыстағы қолма-қол ақшалар;
М1 = М0 + жинақ банктеріндегі, коммерциялық банктердегі халықтың және кәсіпорындардың талап етілгенге дейінгі депозиттері, халықтың және кәсіпорындардың есеп-айырысушылық және ағымдық шоттардағы қаржылары, саяхатшылардың чектері;
М2 = М1 + кіші жедел салымдар;
М3 = М2 + ірі жедел салымдар, банктердің депозиттік сертификаттары, мемлекеттік займ облигациялары.
Сонымен қатар, нарықтық экономикасы дамыған елдерде L деген агрегат та қолданылады, яғни,
L = M3 + қазыналық жинақ облигациялары, коммерциялық қағаздар, қысқа мерзімдік мемлекеттік міндеттемелер және т.б.
Макроэкономикалық талдауда М1 және М2 ақша агрегаттары аса жиі қолданылады.
Нақты ақиқат ақшалар немесе тар мағынадағы ақшалар болып макроэкономикада М1 агрегаты табылады. Ал қалған агрегаттар (М2, M3, L) «квази-ақшалар» ретінде сипатталады. Сонда M1 мен «квази-ақшалардың» қосындысы кең көлемді ақшалар деп аталады. M2 және M3 ақша агрегаттары айналым құралы ретіндегі қызметінен гөрі жинақтау құралы қызметін атқаратын қаржы активтерінің алуан түрлілігінен құралады.
Ақша агрегаттарының динамикасы нарықтағы пайыздық қойылымның деңгейіне байланысты өзгеріп отырады. Ақшаның нарығында пайыздық қойылым (атаулы және нақты) ақшаның альтернативтік құны ретінде көрінеді және жинақтарды ақшалай формада сақтауға байланысты жіберіп алған балама табысты сипаттайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
