1-ші шешу әдісі:
Өрнекті түрлендіреміз.
Енді осы өрнекке Коши теңсіздігін қолданамыз, сонда мынадай болады.
Жауабы: 4
2-ші шешу әдісі:
Берілген функцияның кері функциясының анықталу облысын табу арқылы шешеміз.
теңдеудің екі жағында х2-қа бөлеміз.
Жаңа айнымалы енгіземіз. , осыдан
шығады.
теңсіздігінің шешімінің аралығындағы ең кіші мәнін аламыз.
Теңсіздіктің шешімі аралығы болады.
Бұл аралықтың ең кіші мәні 4.
Жауабы: 4
3-ші шешу әдісі:
Туынды көмегімен
Осы теңдеуді түрлендіріп оған мәндес
теңдеуін аламыз.
Теңдеудің шешімі .
максимум нүктесі, ал минимум нүктесі
Есептің шарты бойынша аралығындағы ең кіші мәнін табу керек.
Жауабы: 4
6-есеп. шахмат тақтасында барлық қара шаршы таңдалып алынатындай және әрбір жол мен әрбір бағаннан дәл 7 шаршыдан таңдалып алынатындай 56 әр түрлі шаршыны қанша тәсілмен таңдап алуға болады?
|
a
|
b
|
c
|
d
|
e
|
f
|
g
|
h
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Шешуі: Таңдалмайтын ақ шаршыны іріктеп алайық. Әрбір жолмен әрбір бағанда 4 ақ шаршы бар екені белгілі. Әрбір жолдан және әрбір бағаннан 1 ден артық ақ шаршы алып тасталынбайды.
1-ші жолда ақ түсті шаршыны алып тастау мүмкіндігі 4-ке тең. 2-ші жолдан алып тасталынатын ақ шаршы, 1-ші жолдан алып тасталған ақ шаршы бағанында болмауы керек. 2-ші жолда мұндай мүмкіндік саны–4.
3-ші жолда әртүрлі мүмкіндік саны 3 тең болады. Себебі 1-ші жолда алынған бір бағанға кеміді.
4-ші жолда әртүрлі мүмкіндік саны 3 тең болады. Себебі 2-ші жолда алынған бір бағанға кеміді.
5-ші жолда әртүрлі мүмкіндік саны 2 тең болады. Себебі 1-ші және 3-ші жолдардағы 2 бағанға кеміді.
6-шы жолда әртүрлі мүмкіндік саны 2 тең болады. Себебі 2-ші және 4-ші жолдардағы 2 бағанға кеміді.
7-ші жолда әртүрлі мүмкіндік саны 1 тең болады. Себебі 1-ші, 3-ші және 5-ші жолдардағы 3 бағанға кеміді.
8-ші жолда әртүрлі мүмкіндік саны 1 тең болады. Себебі 2-ші, 4-ші және 6-шы жолдардағы 3 бағанға кеміді.
Сонымен жалпы мүмкіндіктер саны
Жауабы: 576
11-сынып математика
І тур
1-есеп. функциясының мәндер облысын табыңыз.
Функцияның ең кіші және ең үлкен мәндерін табамыз.
Шешуі:
бұдан
бұдан
Демек ең кіші мәні:
Ал ең үлкен мәні:
Жауабы:
-есеп. үшбұрышында нүктесі - қабырғасының ортасы. және болатындай, үшбұрышының сыртында параллелограммы салынған. түзуі кесіндісін қақ ортасынан бөлетінін дәлелдеңіз.
Дәлелдеу: АМ кесіндісін ED кесіндісіне дейін созайық. болсын. болғандықтан нүктесі қабырғасының ортасы екендігі белгілі. Демек кесіндісі AED үшбұрышының медианасы.
параллелограмм болғандықтан,
. Бұдан нүктесі AED үшбұрышының медианаларының қиылысу нүктесі. Осыдан AED үшбұрышының қабырғасына жүргізілген медианаcы. Демек нүктесі кесіндісін қақ ортадан бөледі.
3-есеп. - натурал сан болсын. санының кем дегенде әр түрлі жай бөлгіші болатынын дәлелдеңіз.
Шешуі:
Формуласы көмегімен көбейткіштерге жіктейміз.
Тағы солай жалғастыра берсек. Жалпы жағдайда
Берілген өрнекті көбейткіштерге жіктейміз.
Енді үшін және өзара жай сандар екенін дәлелдейміз.
ЕҮОБ=ЕҮОБ ЕҮОБ
пен тақ сандар, соңғы алған сандарды дәрежеге қысқартамыз.
ЕҮОБ
Себебі: екінің дәрежесі, ал тақ сан. Демек көбейткіштердің бәрі өзара жай сандар. Енді 7 саны мен сол көбейткіштердің өзара жай болатынын көрсетеміз.
және ЕҮОБ( екені көрініп тұр.
4-есеп. Қабырғаларының ұзындықтары натурал сан және периметрі 40 болатын, әр түрлі доғалбұрышты үшбұрыштардың санын табыңыз.
Шешуі:
Мейлі z үлкен қабырғасы болсын. , .
Бұдан және екендігі шығады.
саны
|
x
|
y
|
z
|
1
|
9
|
14
|
17
|
2
|
10
|
13
|
17
|
3
|
11
|
12
|
17
|
x және y симметриялы болғандықтан екіге көбейтеміз. Демек болғанда үшбұрыштар саны
саны
|
x
|
y
|
z
|
1
|
5
|
17
|
18
|
2
|
6
|
16
|
18
|
3
|
7
|
15
|
18
|
4
|
8
|
14
|
18
|
5
|
9
|
13
|
18
|
6
|
10
|
12
|
18
|
7
|
11
|
11
|
18
|
Демек болғанда үшбұрыштар саны
саны
|
x
|
y
|
z
|
1
|
3
|
18
|
19
|
2
|
4
|
17
|
19
|
3
|
5
|
16
|
19
|
4
|
6
|
15
|
19
|
5
|
7
|
14
|
19
|
6
|
8
|
13
|
19
|
7
|
9
|
12
|
19
|
8
|
10
|
11
|
19
|
Демек болғанда үшбұрыштар саны
Жауабы:
5-есеп. теңдеуін нақты сандар жиынында шешіңіз.
Шешуі: Екі жағында екі рет квадраттау нәтижесінде теңдеуін аламыз. болғанда тура теңдікке айналатыны көрініп тұр.
Онда Безу теоремасы бойынша көпмүшесін ге бөлеміз.
Безу теормасы бойынша көпмүшесін екімүшеге бөлеміз.
.
Көбейткіштерге жіктелді.
, , ,
Бастапқы иррационал теңдеуге қойып тексереміз.
Жауабы: 1,–3,2,–2
|
a
|
b
|
c
|
d
|
e
|
f
|
g
|
h
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6-есеп. шахмат тақтасында барлық қара шаршы таңдалып алынатындай және әрбір жол мен әрбір бағаннан дәл 7 шаршыдан таңдалып алынатындай 56 әр түрлі шаршыны қанша тәсілмен таңдап алуға болады?
Шешуі: Таңдалмайтын ақ шаршыны іріктеп алайық. Әрбір жолмен әрбір бағанда 4 ақ шаршы бар екені белгілі. Әрбір жолдан және әрбір бағаннан 1 ден артық ақ шаршы алып тасталынбайды.
1-ші жолда ақ түсті шаршыны алып тастау мүмкіндігі 4-ке тең. 2-ші жолдан алып тасталынатын ақ шаршы, 1-ші жолдан алып тасталған ақ шаршы бағанында болмауы керек. 2-ші жолда мұндай мүмкіндік саны–4.
3-ші жолда әртүрлі мүмкіндік саны 3 тең болады. Себебі 1-ші жолда алынған бір бағанға кеміді.
4-ші жолда әртүрлі мүмкіндік саны 3 тең болады. Себебі 2-ші жолда алынған бір бағанға кеміді.
5-ші жолда әртүрлі мүмкіндік саны 2 тең болады. Себебі 1-ші және 3-ші жолдардағы 2 бағанға кеміді.
6-шы жолда әртүрлі мүмкіндік саны 2 тең болады. Себебі 2-ші және 4-ші жолдардағы 2 бағанға кеміді.
7-ші жолда әртүрлі мүмкіндік саны 1 тең болады. Себебі 1-ші, 3-ші және 5-ші жолдардағы 3 бағанға кеміді.
8-ші жолда әртүрлі мүмкіндік саны 1 тең болады. Себебі 2-ші, 4-ші және 6-шы жолдардағы 3 бағанға кеміді.
Сонымен жалпы мүмкіндіктер саны
Жауабы: 576.
№126 мамандандырылған лицейінің математика пәні мұғалімдері
16.01.2015
Достарыңызбен бөлісу: |