Мазмұны кіріспе

11 кесте – Пайдалану шығындары

2. 
   Өндірістің шекті нүктесін анықтау
   

Өндірістік фактордағы барлық шығындардың жинағы өндіріс шығындары деп аталады. Өндіріс шығындары жалпы табыспен жабылған кезде өндірістің экономикалық тиімділігіне қол жеткізіледі.

Барлық жобалар табыс әкеледі, егер толық қуатқа жақын деңгейде жұмыс істейтін болса. Проблемалары бар жоба өндірістік қуатты пайдаланудың төменгі деңгейінде жұмыс істейді, оның нәтижесінде табыстар шығындарды жаба алмайды. Өндірістік қуатты пайдалану деңгейі өскенде жалпы табыстар жалпы шығындарға тең болатын жағдай туындайды.

Жылдық өндірістік шығындарды есептеу үшін тұрақты (тіркелген) және айнымалы (қуаттың жүктелуінен тәуелді) шығындарды бөлу қажет.

Айнымалы шығындар - өндіріс көлемінің ұлғаю немесе азаюына тура пропорционал өзгеретін шығындар:

• 
  шикізат, материалдар;
  
• 
  электр энергиясы;
  
• 
  транспорт;
  
• 
  отын;
  
• 
  жөндеу;
  
• 
  ұстау;
  
• 
  су, канализация.
  

• 
  ғимарат және жабдық амортизациясы;
  
• 
  аренда және лизинг;
  
• 
  өндірістік жұмыскерлер жалақысы;
  
• 
  қызметкерлер және басқару аппаратының жалақысы;
  
• 
  административтік шығындар;
  
• 
  әлеуметтік сақтандыруға аударымдар;
  
• 
  кредит бойынша пайыздар.
  

Шығынсыздың мәні графикте жақсы көрсетіледі.

Пайдалану шығындары – бұл айнымалы және тұрақты шығындардың сомасы.

Тұрақты шығындарға: еңбек ақы төлеу қоры, жалақыға аударымдар, жерге төлем ақы кіреді. Олардың сомасы:

Э_тұр = 516,588 + 154,98 + 583,44 + 12,6 = 1267,61 мың долл.. (54)

Айнымалы шығындарға: электр энергиясының құны, судың құны, өндірістік ағындыларды тазалау құны, қазандыққа отынның құны, дизельдік отын және депрессатор құны, жөндеу қоры, атмосфераны ластаудан зиян шегу құны, басқа да шығындар кіреді.

Олардың қосындысы:

_айным = 394,83 + 0,34 + 0,14 + 726,57 + 384,75 + 186,9+

+ 8,1 + 593,834= 2295,46 мың долл.. (55)

3.5 Залалсыздық нүктесін алгебралық әдіспен есептеу:

мұндағы Э_тұр – тұрақты пайдалану шығындары; Т – 1 мың м³ газды айдау тарифі;

Жылдық табыс:

Д = ЕнКВКн + Э, (58)

мұндағы Ен – күрделі салымдардың тиімділік коэффициенті; Кн – табысқа салықты есепке алатын коэффициенті – 30%,

Д = 0,25  13,74  1,429 + 3,563 = 8,472 млн.долл. (60)

мұндағы Q – айдау көлемі, Q = 6082 мың тонн.

Тиімділік көрсеткіштерін және бір тонна мұнайды айдау тарифі 8- кестеде көрсетілген.

12 кесте жалғасы

3.7 Еңбекті ұйымдастыру және өндірісті басқару

КС-ның орнықты және үздіксіз жұмыс істеуін келесі жұмыскерлер қамтамасыз етеді:

• 
  пайдалану персоналы;
  
• 
  жөндеу-қалпына келтіру жұмыстарын орындаушы персонал;
  
• 
  күзет қызметі.
  

• 
  диспетчерлер;
  
• 
  БӨА және А слесарлары;
  
• 
  химиялық анализ лаборанттары;
  
• 
  депрессаторлық қондырғы операторлары.
  

• 
  электр жабдығын жөндеу бойынша электр монтерлері;
  
• 
  технологиялық жабдықты жөндеу және күтім көрсету бойынша слесарлар;
  
• 
  технологиялық депрессаторлық қондырғылар жөндеу слесарлары.
  

КС-ның алаңында құбырөткізгіштің сызықтық бөлігіне қызмет көрсететін авариялық-қалпына келтіру пункті орналасқан (тасымал құралдарымен және механизмдермен жабдықталған).

КС-ның құрылысы тұрғылықты жерлерден алыс болғандықтан қызмет көрсетудің вахталық әдісі қабылданған. КС-на вахталық жұмыскерлерді жеткізу вертолетпен жасалады. Вахталық әдіс айына екі вахтаны қарастырады, сменасына 12-сағаттық жұмыс күнімен бір адам.
3.7.1 Өндірісті басқару
КС-да басқару жүйесі келесі функционалдық бөлімдерден тұрады:

• 
  пайдалану және жөндеу бойынша жұмыс жүргізетін қызметтерді әкімшілік басқару;
  
• 
  технологиялық операцияларды оперативтік басқару.
  

Оперативтік басқару КС-ның жергілікті диспетчерлік пунктінен жүргізіледі, оның міндеті – технологиялық және көмекші жабдықтардың, алаңдағы құрылыстардың жұмысын оперативті басқар.

Технологиялық операцияларды басқару қазіргі заман компьютерлік технологияларына, программалық жабдықтауға негізделеді де келесі жағдайларды қамтамасыз етеді:

• 
  қауіпсіз пайдалану;
  
• 
  ақпаратты берудің жылдамдылығы;
  
• 
  мәліметтерді жинау және өңдеу бойынша шығындарды азайту;
  
• 
  қызмет көрсетуші персоналдың білімін жоғарылату;
  
• 
  жөндеу жұмыстарын жүргізу мерзімін қысқарту.