«Мәдени МұрА» МеМлекеттік бАғдАрламасының

76

БАТыРлАР  ЖыРы

76

77

Тас емшекті еміскен,

Тар төсекте тебіскен.

Қарағым, көкең мен едім

Айырылған бақыт жемістен.

Ілияжан, сенсің бауырым,

Қарағым, қалқам, жылама!

Мен бейнеттің көрдім дауылын.

шынжыр тағып мойныма,

Қол-аяғым таңулы,

Мен бейнеттің тарттым ауырын.

Ілияжаным, жылама,

Аман болсам, барармын.

«Қырымның патша ханы» деп,

Әр жерден кеткен дабылым.

Тісім болып хат, қалам,

Сіздерге сәлем жолдаған.

Бірге туған нашарым,

Тілеңіз тілек Алладан.

Тісімменен тістедім,

Ернімменен ептедім,

Барармын аман, жылама,

Көзіңнің жасын төкпегін.

Және де дұғай көп сәлем

Айтар сөзім көп дедім.

Қарасай, Қази—достарым,

Осы сәлем барғасын,

Бір іздер,—деп ойлаймын.

Қарасай, Қази достарым,

Сендер едің сенерім.

Өкпелемей қайтемін

Ақыреттік досым болғасын.

Досым десең Әділді,

Бұл азапта қоймасын.

Осы сәлем барғасын,

«Тірі екен» деп ойласын.

Ақташа ханнан бата алсын,

Қолынан бұйрық хат алсын.

Қырымнан әскер шықпаса,

Екі досым сау болса,

2550

2560

2570

2580

76

76

77

ҚАРАСАЙ—ҚАЗИ

Дос екені шын болса,

Осы сәлем барғасын,

Екі досым жатпасын.

Досының ісін ақтаса,

Әскер алып Қырымнан,

Қызылбасқа аттансын.

Қырымнан әскер ермесе,

Өздері атын баптасын.

Екі тұлпар ат алып,

Азғана азық зат алып,

Екі досым келгенше,

Тәуекелге бел байлап,

Қорлыққа көніп жаталық.

Азықтарын салатын

Жібектен тіксін қалтасын.

Тұлпарға елден жем алсын,

Терлегенде дем алсын.

Мен сорлыда туған жоқ,

Қарасай, Қази болмаса,

Мені еске кім алсын?!

Және дұғай көп сәлем

Қырық мың сан Қырымға.

Аттанған екен көп әскер

Қарасам бізден бұрын да.

Достарым, аман келгейсіз,

Әділ досың азапта.

Қыл бұрау салады саныма

Мұндай азап қорлыққа

Қиын ғой шыдап тұруға.

Қолға түсіп қор болған

Ойласам жалғыз мен емес,

Арғы атамыз Едіге,

Нұрадын батыр, Орақ ер

Көріпті бейнет бұрын да.

Және дұғай көп сәлем

Он екі баулы өзбекке

Байтақ жатқан жеріне.

Сағынышты сәлем-ді

Айтылып жатқан еліме.

2590

2600

2610

2620

78

БАТыРлАР  ЖыРы

78

79

Қайта оралар күн бар ма

Сахара дала дөңіме.

Осы сәлем барғасын,

Сіз де келің көмекке.

Байлаулы қолым босанса,

Алаулаған қызылбас

Екі досым қосылса,

Табаныма салармын,

Асықпа, дұшпан, сені ме!

Бойымнан сыпат сән кетіп,

Тұла бойдан әл кетіп,

Қарасай, Қази достарым,

Адам деп мені еске алмас,

Алаулаған қызылбас

Есептеп жүр ғой өліге.

Және дұғай көп сәлем

Үш аналы қазаққа.

Әулие батыр көп деген

Өніп-өсіп көктеген,

Естіліп жатыр құлаққа.

Қарасай, Қази достарым,

Мені қойма азапқа.

Ордада қалған екі құл

Омар менен Оспансың.

Ілия менен анамды

Көрсетіп қорлық жылатпа.

Аман барсам осыдан,

Ақ шалмалы пірлерім

шапағатын тигізсе,

Аман-сау елге қосылам.

Ілия менен анама

Жылатып жәбер көрсетсең,

Омар менен Оспан құл,

Тірілей терің соярмын,

Екі көзіңді оярмын.

Аман барсам осыдан,

Омар менен Оспаннан

Көп қорлықты көрулі

Ілия менен анашым,

2630

2640

2650

2660

78

78

79

ҚАРАСАЙ—ҚАЗИ

Сағынып жоқтар баласын

Кеткесін бақыт басынан.

Мен зарланып жатып түс көрдім,

Қайғылы жағдай іс көрдім.

Қара жылан ысқырып,

Айналып шықпайды қасынан.

Омар мен Оспан залымдар

Бәйбикештей анамның

шыбықтап ұрып жүр екен

Сүйретіп бұрым шашынан.

Ақ сүт берген анашым,

Қарындасым Ілияжан,

Сендер еске түскенде,

Қайғырып қатты шошынам.

Дұғайлы сәлем жазғаным

Омар менен Оспанға.

Осы түсім шын болса,

Тірі жүрсем қоймаспын

Кетсең де ұшып аспанға.

Осы сәлем барғасын,

Қарасай, Қази қос батыр,

Қияметтік дос батыр

Оқып көріп ойлансын,

Қорлықтан алып шығармай,

Әділді жауға тастар ма?

Арғы атаңды сұрасам,

Әулие шайқы пір еді.

Қанша дұшпан болса да,

Оқ тигізбей бойыңа,

Сыртыңнан қамдап жүр еді.

Қарасай, Қази достарым,

Қорқып жаудан жасқанба!

Пірлерім қуат бергесін,

Пірлерімді білсін,—деп,

Сіздерге жазған хаттарым.

Енді маған қызылбас

Көрсетпес дүние жарықты,

Көңіліме аян анық-ты.

Батырлар, жылдам аттаның!

2670

2680

2690

2700

80

БАТыРлАР  ЖыРы

80

81

«Хат кетті,—деп,—еліне,

Арба айдаушы қызылбас

Патшаға барып айтса да,

Алмаспын бірін мойныма.

Өлгенше ішке сақтадым,

Ақ шалмалы піріміз.

Қар бойындай сәлемді

Қырымға алып жүріңіз.

Оң жамбасым құрыған

Сынығы түсіп орнына,

Біткендей болды қапталым.

Осы хаттан білерсің

Көңілдің қайғы қатпарын.

Жарты алма жегенім,

Тойып ішер тамақ жоқ,

Қураған сүйек жақтарым.

Жеті жыл көрдім қорлықты,

Сүйреткенім алты арба,

Мойныма қамыт орнықты.

Ақыл-естен айрылып,

Ойлап ақыл таппадым.

Басымнан бақыт ауған күн,

Дұшпанның бастым қақпанын.

Адасқан ойым түзеліп,

«Пайдасы тиер екен» деп,

Пірлерім, сені жоқтадым.

Аманат енді өзіңе,

Ақ шалмалы пірадар,

Қырымға жазған хатты алың.

Қара құс болған піріміз

Торыққан жерде жетіскен.

Үмітім болып өмірден,

Нұрланып көңілім тоқтадым.

Ғайып ерен жеті пір,

Біздей мұңлы ұлыңа

Назарыңды салып жүр.

Жеті пірдің ішінде

Ақ шалмалы пірадар

Керемет-ті пір еді.

2710

2720

2730

80

80

81

ҚАРАСАЙ—ҚАЗИ

Қанаты күміс, мойны мыс,

Мысалы болып қара құс,

Бізден сәлем Қырымға,

Басқа жерге бұрылма.

Қар бойындай қағазды

Жылдамырақ алып ұш.

Ілия менен анамның

Ордасына барып түс.

Бұл қара құс пір еді,

Әділдің жазған сәлемін

Қырымға алып жөнелді.

Қасындағы қызылбас

Таң қаларлық іс болды.

Әділге келген пірлері

Көрер көзге құс болды.

Ойланып көзбен көреді,

Пенде болған ер Әділ

Тісімен тезек тереді.

Күн батқасын қызылбас,

шыбықтап айдап жөнелді.

Әділді қойып бір жерге,

Ханына жетіп келеді.

«Қырымға сәлем кетті» деп,

Хабарын айтып жөнеді.

«Жазған енді сәлемі

Қар бойындай қағаз» деп

Басқа бөтен демеді.

Тау басында шоқыдай

Ер Әділге бақташы

Қызылбас екен денелі.

«Жаздырдың,—деп,—неге хат?»

Бұйрық беріп хандары,

Соғып жатыр дүрені.

Көп соққаны жегесін,

Бұзылды дәудің реңі.

Жиналып келген жендеттер

шоқпарменен ұрғанда,

Далдүл болды білегі.

Арба айдаушы қызылбас

6-310

2740

2750

2760

2770

82

БАТыРлАР  ЖыРы

82

83

Азаппенен өлді.

Тұтқын болған Әділге

Осы өлген қызылбас

Қорлық беріп жүр еді.

Бір дұшпаны өлгенсін,

Пенде болған Әділдің

Нұрланады реңі.

Қызылбас ханы долданып,

Ер Әділге келеді:

—Қалай, патша, халың?—деп.

—Мен тезекші құлыңмын,

Сен алдымдағы ханым,—деп,

Мысқылдап Әділ күледі.

Сонда қызылбас ханы сөйледі:

—Өлтір,—деді,—залымды,

Түбімізге жететін

Дұшпанымыз табылды.

Кесіп алың бастарын,

Қайраулы қылыш, жанулы!

Ер Әділдің сол жерде

Қол-аяғы таңылды.

Кессе, қылыш өтпеді,

Найза салса, теспеді.

Қызыл  шоққа тастады,

лаулаған қызыл жалынды

Көрмеген қорлық болмады.

Ер Әділдің қысылып,

Заманасы тарылды. 

Сонда Әділ сөйледі:

—Қанша азап көрсем де,

Ризамын бәріңе. 

Пірлеріне жалынды: 

—Қорға,—деп,—шыбын жанымды. 

Асықпа,—деді,—қызылбас, 

Көп ұзатпай осыдан 

Алармын деді арымды.

Әскер келсе артымнан,

Талқандармын тағыңды. 

Қалаңды өртеп, күл қылып, 

2780

2790

2800

2810

82

82

83

ҚАРАСАЙ—ҚАЗИ

Жел қаңбақтай ұшырсам 

Басыңдағы бағыңды. 

Байлаудан қолым босанса, 

Екі көзіңді ояр ем, 

Ту сыртыңнан сояр ем.

Бас сүйегің қауғадай 

Айырсам бастан жағыңды. 

Осы айтылған тілегім 

Болатын шығар қабыл-ды. 

Енді өзіңе қазармын, 

Асықпа, лахат қабырды.

Сөйдеді де ер Әділ,

Пірлеріне жалынды. 

Сол уақытта қызылбас 

шапса, қылыш кеспеді,

Атса, мылтық өтпеді. 

Көк найзасы теспеді, 

Қызылбас қалмай жабылды: 

—Зынданға сүйреп кет,—деді. 

Қызылбастар жабылып,

Көп болды сабап тепкені. 

Сол уақытта патшасы:

—Қанжарменен кескілеп, 

Суырып ал,—деді,—өкпені. 

Қанжар салып қараса, 

Тәніне тіпті өтпеді. 

ызаланды дұшпандар: 

—Әлі алдыңда азабың 

Таусылмас, бала, көп,—деді. 

Отын-тезек тасысын, 

Біреуі айтты сол жерде 

Арбаға мұны жек,—деді.

Азап көрді осылай 

Пенде болған жас Әділ. 

Қыс күні өтті басынан 

Жетті жаздың көктемі. 

Алты ай сонда болыпты 

Қырымға сәлем кеткелі. 

Қызылбас ханы арланды, 

2820

2830

2840

2850

84

БАТыРлАР  ЖыРы

84

85

Жауар бұлттай торланды. 

—Төрт аяғы матаулы—

Деп сөйледі қызылбас.—

Қолда тұрған дұшпанға 

Қалай әлім жетпеді?! 

Алдымда қандай бейнет бар, 

Басымыздан бақ тайып, 

Тұр ма дәурен өткелі?! 

Суға салса батпады, 

Бұрынғыдай ер Әділ 

Мүсәпір болып жатпады.

Қызылбастың тамағын

Берсе де батыр татпады.

Қызылбастар қорлаулы

Астына жайып тікенек 

Тесілсін деп қапталы.

Аунай кетеді ер Әділ,

Жамбасына батпады.

Беретін күнде тамағы—

Нанның күйік қатқаны.

Үш ай тоқсан болыпты

Ер Әділге арнаулы 

лаулап көмір жаққалы.

Өлмегенсін бәріне

Осы болды Әділді

Жалын өртке атқаны.

Өлтіру үшін Әділге

Қанша әлек болса да,

Басқа айла таппады.

Отқа салса, күймеді,

шоқпарменен басқа ұрып,

Береді қорлық қас қылып,

Найзаменен түйреді.

Ер Әділдің жойылды

Қолға түсіп қор болып,

Салтанаты үйдегі.

«Бұл болмайтын дұшпан» деп,

Ақылдасып қызылбас,

Әділге енді тимеді.

2860

2870

2880

2890

84

84

85

ҚАРАСАЙ—ҚАЗИ

Ақылдасып қызылбас,

«Алмас» деген зындан бар

Соған жауып тастауға

Батырды соған сүйреді.

Үстінде тұлдыр киім жоқ,

Жеті жылғы сілімтір

Ер Әділдің кигені.

—Алмас зындан ішінде

Жата бер,—деді,—батырым,

Сенетін болсаң күшіңе.

Мазақтап күлді  қызылбас:

—Саған жайлы үй,—деді.

Осыны айтып қызылбас,

Жапты зындан қақпағын.

Бұдан басқа қызылбас

Айла-ақыл таппады.

«Қарауыл болып Әділге

Бұзып шығып кетер» деп,

Үш мың әскер сақтады,

«Алмас зындан берік» деп.

Талай ерлер түсулі,

Ішінде сүйек, өлік көп.

Ішінде жатып ер Әділ,

Қураған адам сүйегін

Бір жерге бәрін үйеді,

«Өзіме жолдас, серік» деп.

Осылайша дұшпандар

Зынданның аузын жабады.

Тапқан айла-амалы

«Құтылдық,—деп,—тажалдан,

Алдағы қауіп ажалдан»

Жан-жаққа бәрі тарады.

Екі көзі төрт болып,

Амалы жоқ Әділдің

Жалғыз өзі қалады.

Әлқисса,  «Алмас»  зынданда  ер  Әділ  жата  берсін,  ендігі  ха-

барды Қырымнан естілік. 

2900

2910

2920

86

БАТыРлАР  ЖыРы

86

87

Қырымға кеткен қара құс

Қанаты күміс, мойны мыс.

Аман жетсе бұл сәлем,

Орындалар бар жұмыс.

Ер Әділдің анасы

Жел жағының панасы.

Өлі-тірі хабар жоқ,

Сол түні жатып зарлайды

Қызылбаста қалғасын

Әділ жалғыз баласы:

—Жалғызым аман келмесе,

Қалай болар артымыз?

Жалғызым қолдан кеткенсін,

Бүтін емес, жартымыз.

Жан-жағыма қарасам,

Бұрынғы орда қалам жоқ.

Мен зарланбай қайтейін,

Қолымда Әділ балам жоқ.

Ел-халықтан айрылған

Біз бір жетім-жалқымыз

Қоралы қойдың ішінде

Сорлының жалғыз тоқтысын

Қасқыр тартып жегендей.

Көп ішінде шаншылып

Бізге тиді қамшыңыз.

Көз ұйқыға кеткенше,

Жалғызын айтып жоқтайтын

Үйреншікті салтымыз.

Ғайып ерен жеті пір,

Ақ шалмалы пірадар,

Қасиетің бар болса,

Қайғыдан жақсы өлім бер,

Бейнеттен сөйтіп аршыңыз.

Ойлап енді қарасам,

Көп қайғыдан пайда жоқ,

Жарық дүние бізге жоқ,

Бұл тілегім дұп-дұрыс.

Осыны айтып Бәйбикеш,

Қайғымен ұйықтап қалады.

2930

2940

2950

2960

86

86

87

ҚАРАСАЙ—ҚАЗИ

ұйықтап жатып көрді түс,

Қанаты күміс, мойны мыс

Ордасына кіріпті

Бір керемет сұңқар құс.

Қуарған бақтар гүлденіп,

Бұл қалайша білмедік

Иісі жұпар аңқыған

Пісіп тұрған бар жеміс.

Жығылған орда түзелген

Перінің үйі сықылды.

Алтын шайған бәріне,

Салтанатты теп-тегіс.

Ордаға дұшпан кіре алмас,

Қақпа аузында бар екен

Айбары күшті жолбарыс.

Бір дыбыс келді құлаққа

«Жоғалғаның табылып,

Бақытың қонды басыңа,

Қайғылы-мұңды болмаңыз.

Түрегел,—деді,—орныңнан

Іздегенің ордада,

Бәріміз қазір сондамыз».

Сол уақыттары Бәйбикеш

ұйқыдан шошып оянды-ай.

Қан жүгіріп бетіне:

«Бердің бе,—деп,—тілекті,

Жасаған Жаппар бір Алла-ай.

шырағым, қызым, түрегел» деп,

ұмтыла берген кезінде,

Жығылды сорлы тұра алмай.

Сол уақыттары Ілия қыз

ұйқыдан көзін ашады.

Қуанғандай «түсім» деп,

Көңілі судай тасады:

—Ақ шалмалы бір адам

Үйге кірді нұрланып,

Қолында ұзын асасы.

«Оң болсын,—деп,—тілегің,

Қуанар,—деді,—жүрегің.

2970

2980

2990

3000

88

БАТыРлАР  ЖыРы

88

89

Қолыңды жай, қызым» деп,

Сақалын сипап ақ тілек

Біздерге бата жасады.

Сол мезгілдер, анашым,

Көктің нұры төгілді,

Үстімізге сіркіреп.

Есіз қалған ордамыз

Қарасам Иран бағындай,

Жалғызым Әділ табылғай.

Жиылған ойын-күлкі көп,

Қисайған орда жөнделіп.

Күні-түні зарлауым—

Ойласам тек пенделік.

Патшаның үйі сықылды

Жиналған дүние-мүлкі көп.

Алтын айдар басымда,

Әділім жалғыз қасымда,

Алтын таққа мініппін.

Дұшпаныма айбарлы

Отырмын келіп күркіреп.

ұмтылғанда дұшпанға

Қарасай, Қази—қос батыр

Қашып бәрі дүркіреп.

Түсіме кіріп жүр екен

Ақ шалмалы бір кісі,

Көкемнің пірі сол екен.

Қолына берді түйіншек,

«Бақ сарайдың кілті» деп.

Екі мұңды түс көріп,

«Менің түсім жақсы» деп,

Бірімен-бірі таласты.

Жақсы ырым қалайды,

Өздерінше бал ашты.

Түсінде көрген салтанат

Ойласа, қазір бірі жоқ,

Жан-жағына қарады.

—Түсіміз көрген қиял ғой,

Ойласам, қазір жел,—деді.

Жеті жыл болды Әділ жоқ,

3010

3020

3030

3040

88

88

89

ҚАРАСАЙ—ҚАЗИ

Аман жүрсе Әділім

Іздеп неге келмеді.

Өлі-тірі хабар жоқ,

Жалғызым жаудан өлгені.

Жыласақ та күні-түн,

Біздерге тілек бермеді.

Ең болмаса сүйегін

Көрмедім жатқан көрдегі.

Жалғызым үйден кеткесін,

Салтанаты бұзылып,

Жоқ болды үйдің өрнегі.

«Тірілей ғайып» болды деп,

Екі мұңды бейшара

Зарлауменен шөлдеді.

От басында отырып

Бәйбикеш пенен Ілия, 

Таң атқанша еңіреді.

Қырымға сәлем әкелген

Ақ шалмалы пірадар

Жалғызын естіп келгені.

Бірталай мезгіл өтіпті

Қарақұс болып келгелі,

Қолтығынан хатты алып,

Таң сәрі мезгілде

Жабықтан келіп бергені.

—Жыламаң,—деді,—жетімдер,

Қағазды ашып көр,—деді.

Ілия менен ананың

Көзі түсіп бұл қызға,

Нұрланып кетті төңірегі.

Хатты ашып оқыды 

Ілия ханым зерделі.

Сонда Ілия сөйледі:

—Қуана бер, анашым, 

Жауда қалған ақ көкем

Тұр ғой ертең келгелі.—

Деді дағы, Ілия қыз

Орнынан тұрады.

Қос батырға жүруге

3050

3060

3070

3080

90

БАТыРлАР  ЖыРы

90

91

Дайындады құланы.

Хан Орақтың ордасы

Арасы шалғай жер еді.

Жануар құла тұлпарың

Ақ бөкендей желеді.

Кейбір жері шөл дала,

Кейбір жерін қарасаң,

Адырлы жусан дөң еді.

Хан Орақтың ордасы,

Қарасай, Қази—қос батыр[ды],

Қарашаштай ананы

Алыстан Ілия көреді.

Атын түсіп жетелеп,

Қасиетті орда деп,

—Біздердей мұңды нашарға

Қамқоршы болып қорға,—деп,

Иіліп сәлем береді.

Қар бойындай қағазды   

Қарасайға береді.

Қарасай деген бұл батыр

Қайсар батыр төре еді.

Сол уақыттары Қарасай

Асыл ердің баласы-ай,

Ішіндегі сәлемді

Үнсіз оқып көреді.

 Қарасай сонда сөйледі:

—Қази, Қибат, Қарашаш,

Қуанышты хабар бар,

Жүрегің қалай жарылмас.

Айналайын, Қазижан,

Біздерге сәлем арнаған

Басқа бөтен демеді.

Бұл хабарға қарасам,

Қолөткіл бар қолында,

шынжыр тағып мойнына,

Әділге деген керулі

Қызылбастың көгені.

Жарты алма сықылды

Хабарына қарасам,

3090

3100

3110

3120

90

90

91

ҚАРАСАЙ—ҚАЗИ

Ер Әділдің жегені.

Қазижаным, әзірлен,

Тұтқында жатқан Әділді

Құтқарайық азаптан.

Бізден болар себебі

Біз екеуміз бармасақ,

Жан ашыры кем еді.

Кешегі бір күндерде

«Басыма қиын іс түссе,

Қарасай, Қази жан достым 

Алып шығар» деп еді.

Мен Ақташа ханға барайын,

Бұл көпті көрген көне еді.

Батасы қабыл қашаннан

Ақсүйек таза төре еді.

Бұл сапарға жорығым—

Ер Әділді құтқару,

Сұрасам әскер береді.

Сөйдеді де Қарасай,

Үйден шыға жөнеді.

Ақташа ханға баруға

Ешкі тұяқ Қызыл ат

Тұлпарға ерді салады.

Орақтан қалған жасыл ту

Желбіретіп алады.

Ел сұлтаны төреге

Салып жетіп барады.

Амандасып, көрісіп,

Ақташа ханды көреді.

«Әділден келген сәлем» деп,

Қарасай батыр береді.

Қар бойындай қағазға

Көз жүгіртіп шығады.

Тірілігін біліп Әділдің,

Нұрланды патша реңі.

Сонда патша сөйледі:

—Оң болғай,—деді,—Қарасай,

Жүретін алыс сапарың.

Бабай Түкті шашты Әзиз,

3130

3140

3150

3160

92

БАТыРлАР  ЖыРы

92

93

Әруақты атаң Едіге,

Өзіңнің әкең Орақ ер

Әруағы қонсын басыңа

Қасиетті атаның.

Қолыңды жай, шырағым,

Қызылбасқа барасың,

Оқ дарымас бойыңа

шапағатын көрерсің

Осы берген батаның.

Жасым жетіп бұл күнде,

Ағарды шаш пен сақалым.

Қарасай, Қази қарағым,

Тыңдамас халық айтқанды,

Кешегі сапар дұшпаннан

Жеңіліп халық қайтқан-ды.

Қайдан білсін Әділім,

Бұрынғы дәуір бізде жоқ

Ел сұлтаны Ақташа

Деп айтылған атағым.

Жалғызды  алып келгенше,

Қарасай, Қази батырлар,

Аман елге келгей,—деп,

Тілекші болып жатамын.

Елден жиып әскер ал,

Байтақ жатқан Қырымға

Өзің барып бұйым сал.

Кем дегенде он бес мың

Болсын  әскер қатарың.

Ақташа ханнан бата алып,

Қарасай батыр жөнелді.

Қырымды түгел аралап,

Осы еді батырың

Назарын салып көргені.

Астындағы Қызыл ат

Ақ көбік болып терледі.

Қанша елге келсе де,

Аттануға дұшпанға

Жүретін емес өлсе де. 

Тауы қайтып бәрінен,

3170

3180

3190

3200

92

92

93

ҚАРАСАЙ—ҚАЗИ

Қайтты батыр теңселе.

«Қызылбастың сапары

Қазулы жатқан көр,—деді.

Жеті басты айдаһар

Барғаны қайтып келмейтін

Естіліп жатқан хабар бар,

Бізді жалмап жер,—деді.

Айдаһар демей не дейміз,

Қырық мың әскер Қырымнан

Кешегі кеткен сапарда

Жиырма мың болды өлгені.

Ажалы жетпей дұшпаннан 

Он мың еді келгені».

уайым айтып көп халық

Батырға әскер ермеді.

Ашуланып, долданып,

Алмас қылыш қолға алып,

«Қанша батыр болсақ та,—

Деп ойлады Қарасай,—

Абыройлы елге болмадық».

«Қарашаш ана, Қази» деп,

Қарасай батыр келгені

Сол уақыттары толғанып,

Ақ жаулығын қолға алып,

—Орақ батыр, Мамайдай

Елге қамқор болмадық.

Қарасай, Қази қарағым,

Кел екеуің аттаның,

Жатпаңыз үйде қорланып,—

жүктеу/скачать 2,43 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: