Жоспары: |Кіріспе |Негізгі бөлім 1.Семиотика түсінігі 2.Индекс-таңбалар 3.«Мәдени код» ұғымы 4. Этос 5.Мәдениеттегі рәміз |Қорытынды |Қолданылған әдебиеттер
Семиотика түсінігі
20 ғасырдың 30-жылдарынан бастап, таңбаларды зерттейтін семиотика деп аталатын дербес ғылым қалыптасты. Семиотика — грек сөзі, мағынасы — белгілі дегенді білдіреді.
Семиотика -- хабаршы таңбалар туралы жалпы теориялық ілім, ол таңбалардың табиғатын, жүйесін, түрлерін, крлдану процесіңцегі құбылыстарын, таңбалардың бір-бірімен және өздері білдіретін мағынамен кдрым-кдтынасын зерттейді.
Семиотика – 20 ғасырдың 20-30-жылдарында ғана қалыптасқан жас ғылым болғанымен, әр түрлі материалдық белгілерді хабаршы таңба ретінде қолдануды адамдар ежелгі заманнан бастап-ақ білген. Сондай-ақ, атқаратын қызметі жағынан алғанда сөйлеу тілінде де жалпы таңбаларға тән сипаттардың барлығын, сондықтан оны да жалпы таңбалар тобында қараудың керектігін ежелгі заман ойшыларының өздері де айтқан. Аристотель ауызекі айтылған сөздер – ойдағы түсініктің символы, ал жазу — сөздің символы деген. Кейінгі заманда өмір сүрген Гоббс, Локк, Лейбниц т.б. философтар тіл – таңбалар жүйесі деп есептеген.
Тілде таңбалық сипаттың барлығын 19 ғасырдағы көрнекті тіл ғалымдары — Ф. Бопп мен В.Гумбольдт та айтқан. Ч. Пирстың басылым көрген семиотикалық идеялары лингвистикалық ортадан тыс алыста дүниеге келді, сондай-ақ түсінуге ауыр тілмен жазылғандықтан сол уақыттарда АҚШ-тан тыс жерлерде кең танылмады; оған ұқсас тәуелсіз идеяларды Ф.де Соссюр дүниеге әкелді. Оның басты айырмашылығы идеяны математикалық логикадан емес лингвистикадан туындатуы болды. Пирс тұжырымдамаларының кең оқырманмен табысуы және дамытылуы 1930-жылдарда Ч.М.Моррис арқылы жүзеге асты және ол Пирстың әлемге семиотиканың негізін салушы ретінде кең танымал болуына ықпал етті. Пирс идеяларының көпшілік сипат алуына Р. Якобсон да біраз еңбек сіңірді.
Тілде таңбалық сипаттың барлығын 19 ғасырдағы көрнекті тіл ғалымдары — Ф. Бопп мен В.Гумбольдт та айтқан. Ч. Пирстың басылым көрген семиотикалық идеялары лингвистикалық ортадан тыс алыста дүниеге келді, сондай-ақ түсінуге ауыр тілмен жазылғандықтан сол уақыттарда АҚШ-тан тыс жерлерде кең танылмады; оған ұқсас тәуелсіз идеяларды Ф.де Соссюр дүниеге әкелді. Оның басты айырмашылығы идеяны математикалық логикадан емес лингвистикадан туындатуы болды. Пирс тұжырымдамаларының кең оқырманмен табысуы және дамытылуы 1930-жылдарда Ч.М.Моррис арқылы жүзеге асты және ол Пирстың әлемге семиотиканың негізін салушы ретінде кең танымал болуына ықпал етті. Пирс идеяларының көпшілік сипат алуына Р. Якобсон да біраз еңбек сіңірді.
