Медиа ақпараттық сауаттылық МҰҒалімдерге арналған ресурстық кітап
жүктеу/скачать 5,8 Mb. Pdf көрінісі
|
| БІЛІМҚҰМАРЛАР
Ізденімпаз, білімқұмар балалар интернеттен пайдалы, қажетті ақпаратты іздейді. Олар интернетті «ақпарат бюросы», «ақпарат қамба- сы», «ақпарат іздеудің шексіз мүмкіндіктері», «көптеген ақпарат табуға болатын еркін жеке кеңістік», «ақпарат іздеудің өте ыңғайлы әрі қызықты құралы», «қажетті, қызықты дүниелерге толы үлкен мұрағат» деп сипаттайды. Интернет қазіргі қоғамда ақпараттың сарқылмас қазынасы ретінде жасөспірімдердің танымдық белсенділігін қанағаттандырудың ең негізгі құралы болып табылады. Желіде олар жаңалықтармен танысады, өзі қызығатын тақырыптарда мәліметтер іздейді, фильмдер мен видеороликтер көреді, музыка тыңдайды. Желідегі іздеу жүйелері танымды кеңейтуге және әлемнің барлық ғажаптарымен таны- суға мүмкіндік береді. Бұл категориядағы жасөспірімдер үшін қажетті ақпаратты таба білу дағдысы маңызды деп саналады. Осылайша, білімге құмарлық «іздеуге» айналады. «Ойлауға» және «оқуға» талпынудың орнына тек «іздеумен» ғана шектеліп қалады. Сонымен қатар, дәл осы категорияға жататын қолданушы-жасөспірімдер ауыр стресстерге алып келетін шамадан тыс ақпараттың жиналып қа- луынан зардап шегеді. Білуге құштарлық пен іздеу белсенділігі байқампаздық сезімінен асып түседі, ақпараттың рас-өтірігіне сыни баға беру қабілеті әлсірейді. Дәл осы білімқұмар жасөспірімдер тобы интернеттен келер қауіп-қатерді жете түсінбейді. Сондықтан, бұл топ интернетте зиянды ақпа- ратқа жиі тап болады және көптеген вирустар мен спамдарды жиі қабылдайды. 66 67 ҚАЗІРГІ ЗАМАН БАЛАЛАРЫНЫҢ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ПОРТРЕТІ ҚАЗІРГІ ЗАМАН БАЛАЛАРЫНЫҢ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ПОРТРЕТІ БҮЛІКШІЛЕР Бүлікшілер үшін «интернет ойға келгеннің барлығын істеуге болатын орын», «әй» дейтін әже, «қой» дейтін қожа жоқ» еркін кеңістік, «ин- тернет – таза бостандық». Олардың іс-әрекеттері көбіне автономия және дербестік қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталады. Әлеу- меттену үрдісінде бұл қажеттілік, ең алдымен, ата-анасынан тәуелсіз болуға талпыныстан басталады. Балалар мен жасөспірімдер «сиқы- рға толы монитормен» бетпе-бет қалады. Ата-аналардың көбі (70%) бұған кедергі келтірмейді, балаларының интернетте отыру уақытына шектеу қоймайды. Біз балаларымыздың бойындағы индивидуализм мен еркіндікті интернетпен бірге қалыптастырып жатырмыз. Бүлікшілер ата-анасы тыйым салған сайттарға жиі кіретінін жасырмайды. Бұл еліктіргіш және беймәлім әлемде қызықты ақпарат қана емес, қажетсіз, сананы улайтын, зиянды ақпарат көп. Бүлікшілер интернетті жағымсыз мақсаттарда пайдаланатындарын жасырмайды. Мысалы, порнография көру, басқа қолданушылармен дауласу, жабық сайттарды бұзу. Мұндай әрекеттер өздерінің еркіндігін, өзара іс-қимылдағы маңыздылығын сезінуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, бассыздық, еркінсу, жа- засыздық иллюзиясы пайда болады. Басқалар- мен салыстырғанда бұл топтағылар интернетке өздерінің дербес деректерін көп жариялайды. Желідегі бейтаныстармен шынайы өмірде кездесуге дайын тұрады. Қорқыныштысы, олар желідегі қылмыс пен шынайы өмірдегі қылмыс арасында айырмашылық жоқ екенін түсінбеуі мүмкін. жүктеу/скачать 5,8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|