Международный научно-образовательный электронный журнал «образование и наука в XXI веке»
жүктеу/скачать 12,18 Mb. Pdf көрінісі
|
Зарина мақола 722 бет
- Бұл бет үшін навигация:
- Pomidor zang kanasi
- Hasharotlar
- Teng qanotlilar
- Pufakoyoqlilar
| O`rgimchaksimonlar (Аrachnoidea) sinfi
Kanalar (Асаriphormes) turkumi O`rgimchakkanalar oilasi- Tetranychidae Oddiy o`rgimchakkana (Тetranуchus urticae Koch.) so`ruvchi zararkunda hisoblanib, pomidor va bodringning asosiy zararkunandalaridan biridir. Bu zararkunanda bir qancha qishloq xo`jalik ekinlarini zararkunandasi hisoblanadi, biroq hozirda issiqxona o`simliklari ekiladigan maydonlar kengayganligi sababli, pomidorda ham jiddiy zarar keltirmoqda. Bu zararkunanda ekin ekilgan maydonlarda keng tarqalib, aksariyat o`simliklar 4–5 chinbarg chiqargan davrida barglarning orqasiga joylashib, barglarda hujayra shirasini so`rib oziqlanadi. Keyinchalik zararlangan barglar yuzasining rangi o`zgaradi va qurib tushib ketadi. Pomidor zang kanasi (Aculops lycopersici Mаssee) to`rt oyoqli kanalar Eriophyidae oilasiga mansub bo`lib, issiqxonada etishtiriladigan pomidorlarni kuchli zararlab ayrim hollarda (kurash choralari o`tkazilmagan maydonlarda) butunlay qurib qolish holatlari kuzatilmoqda. Hasharotlar –Insectа sinfi Tengqanotlilar– Homoptera turkumi. Aphididae oilasiga mansub akasiya shirasi – Aphis craccivora Koch., poliz shirasi – Aphis gossypii Glow., shaftoli shirasi – Myzodes persicae Sulz. issiqxonalarda keng tarqalgan dominant tur bo`lib hisoblanadi. Teng qanotlilar (Homoptera) turkumining aleyrodid yoki oqqanotlar (Aleyrodidae) oilasiga mansub bo`lgan asosan 2 turi zarar keltiradi: issiqxona (Trialeurodes vaporariorum Westw.) va g`o`za (Bemisia tabaci Genn.) oqqanotlari zararlashi kuzatishlar natijasida aniqlandi. [1; 95-110-b.] Pufakoyoqlilar (tripslar)- Thysanoptera turkumi. 328 Thripidae oilasidan 2 tur Tamaki tripsi- Thrips tabaci Lind. hamda hozirgi paytda issiqhonalarda kuchli zarar keltirayotgan issiiqxona tripsi– Greenhous thrips kuzatishlar natijasida tasdiqlandi. issiqxona tripsining tur aniqligi Sank-Peterburgdagi Zoologiya institutida joylashgan hasharotlar turini aniqlash byuro xodimlari (I.A.Gavrilova) tomonidan 2019 yilda tasdiqlandi. 2020-2021 yillar davomida Surxondaryo viloyati issiqxonalarida ekiladigan pomidorda so`ruvchi zararkunandalarning tarqalishini o`rganib chiqdik. Bunda o`rgimchakkana, shiralar, Pomidor zang kanasi va issiqxona oqqanoti kuzatilgan barcha issiqxonalarda tarqalganligi aniqlandi. Bular o`simlikning hosildorligi va uning sifat ko`rsatkichlariga ziyon etkazmoqda. жүктеу/скачать 12,18 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|