2 тақырып. Ұйымның технико-экономкалық көрсеткіштерінің есебі
Кәсіпорынның жұмыс уақытының жоспарлы қорын және қызметкерлер санын есептеу
Кәсіпорын дүйсенбі-жұма күнлері аралығында жұмыс атқарады.Жұмыс уақыты 9:00-18:00 сағат аралығында.Үзіліс уақыты 13:00-14:00.
Кәсіпорында 100 ден астам қызметкер жұмыс атқарады.
Жұмыс уақыты қоры қызметкерлердің жұмыс тиімділігін анықтайтын ең маңызды көрсеткіш болып табылады. Оны есептеуде әртүрлі формулалар қолданылады.Жұмыс берушінің міндеті – ресурстарды ең жоғары өнімділікпен пайдалану.Бұл кәсіпорынды жоспарлаудың құрамдас бөліктерінің бірі. Қорды пайдалану жұмыс уақытының балансын жасау үшін де қажет.Қор әртүрлі көрсеткіштерді қамтиды, оларды есептеу формулаларды қажет етеді. Осы көрсеткіштерді толығырақ қарастырайық:
Номиналды.Бұл барлық демалыс және мереке күндерін шегергеннен кейін бір жылда қалған күндер саны.
Ең ықтимал.Бұл қызметкер өз функцияларын орындай алатын жылдағы ең көп күндер саны ретінде түсініледі. Ол үшін номиналды қордан міндетті демалысты алып тастау керек.
Жоспарлау кезінде сіз болжауға болатын кәсіпорындағы тоқтап қалу уақытын да есепке ала аласыз. Есептеу кезінде нақты ақпаратты алу керек, содан кейін оны болжамды көрсеткіштермен салыстыру керек.
1.2Дайын өнімнің құнын және тауарлық өнімнің калькуляциясын есептеу
Кәсіпорында қазіргі таңда жас отбасыларға арналған түрлі жеңілдіктер қарастырылған.Атап айтқанда:
50%бастапқы жарнамен бөліп төлеу нұсқасы, ал қалғаны пайдаланғануға берілгеннен кейін төеленеді.
30 % бастапқы жарнамен бөліп төлеу жоспары,қалған 70% пайдалануға берілгеннен кейін төленеді.
50% немесе 100 % төлем жасаған тұтынушылар үшін құрылыс компаниясы атынан жеңілдіктер бар.
Бағасы:440 000 мың тг/м2
ЖШС-ға сұраныс көп болғандықтан жылына көптеген квартиалар пайдалануға беріліп отыр.2 бөлмелі 1 пәтердің құны шамамен 30-45 млн ды құрайды.Тұрғын үц құрылысының сапасы өте жоғары.Қазақстан бойынша көптеген қалаларда жұмыс атқарып отыр.
1.3 Жұмысшылар еңбек ақы қорын есептеу және Жылдық еңбек ақы қорын есептеу.
Бұл кәсіпорында 100-ден астам адам еңбек етеді.Кәсіпорынның әр бөлімшесінде 7-9 адам жұмыс істейді.
Кәсіпорынның әр бөлімшесінде бөлімдер мен қызметтердің атқаратын қызметіне қарай бөлім бастығы болады.
Кәсіпорында ең маңызды тұлға кәсіпорын директоры, бас бухгалтер, содан кейін бөлім басшылары мен бағыныштылар.
Директор -300 мың
Бас бухалтер-200 мың
Бөлім басшылары-200 мың
Кадр бөлімі-200 мың
Бухалтер-150 мың
Менеджерлер-150 мың
Техперсонал-200 мың
Күзет бөлімі-100 мың
1.4Кәсіпорынның негізгі және айналым қаражатын есептеу, амортизация
«Capital Invest Construction» ЖШС-нің мүліктік жағдайындағы тенденцияны оң деп сипаттауға болады. Негізгі қорлардың белсенді бөлігінің үлесі (нормативтік құжаттарға сәйкес негізгі құралдардың белсенді бөлігі машиналарды, жабдықтарды және көліктерді білдіреді) бүкіл зерттеу кезеңінде бірдей деңгейде болды - 94%. Негізгі қорлардың тозуы 2004 жылғы 1%-дан аздап өсті 2009 жылы 6%-ға дейін, бұл негізгі капиталдың белсенді бөлігі үлесінің тұрақтылық тенденциясын түсіндіреді.
2004 ж. активтердегі негізгі құралдардың үлесі 0,38%-ды құрады, 2019 ж. - 0,47%, 2020 ж - 0,49%, 2022 ж - 0,54. Бұл активтер құрылымында негізгі қорлардың шамалы ұлғайғанын және кәсіпорын активтерінің басым бөлігі негізгі қорлар емес, айналым қаражаттары екенін көрсетеді, бұл кәсіпорын үшін оң сипаттама болып табылады. Негізгі қорлардың белсенді бөлігінің үлесі 2004-2020 ж.ж. тұтастай алғанда 0,16%-ға өсті, бұл кәсіпорынның жұмысына ерекше әсер еткен жоқ. 2004 жылы кәсіпорын аз тозу коэффициентімен (0,019) және қызмет ету мерзімінің жоғары коэффициентімен (0,919) сипатталды. 2019-2022 жж сақтау мерзімі - 0,942 және 0,942. Бұл негізгі қорлардың жүйелі түрде жаңартылуын және оларды тез арада ауыстыру қажеттілігінің жоқтығын көрсетеді.
1.5 Өнім түрлерінің рентабельділігін есептеу
Пайда кәсіпорынның инвестициялық қызмет үшін негізгі (амортизациядан басқа) меншікті көзі болып табылады.
ЖШС-нің негізгі қорлардың жай-күйі бойынша мүліктік жағдайының осындай қайғылы жағдайдың неліктен қалыптасқанын түсіндіруге болар еді. Сонымен қатар, соңғы жылдары меншікті айналым қаражатының тапшылығы байқалды (осыған байланысты кәсіпорынның өтімділік жағдайы толық қанағаттанарлық емес), оның негізгі және негізгі көзі тағы да пайда болып табылады.Пайда, дәлірек айтсақ рентабельділік – шаруашылық жүргізуші субъекті қызметінің негізгі және кең тараған көрсеткіші.
ЖШС үшін жалпы тенденция қарастырылып отырған бүкіл кезең ішінде кейбір табыстылық көрсеткіштерінің төмендеуі болды.
Негізгі қызметтің рентабельділігі (өткізуден түскен пайданың өзіндік құнына қатынасы) 8%-дан 1%-ға дейін төмендеді. Өнімнің рентабельділік индексі (өткізуден түскен пайданың сатудан түскен түсімге қатынасы) негізгі қызметтің рентабельділік индексінің динамикасын қадағалап, 5%-дан 1%-ға дейін төмендеді. Жалпы алғанда, табыстылық көрсеткіштерінің айтарлықтай ауытқуына қарамастан төмендеу үрдісін анықтауға болады деп қорытынды жасауға болады – бұл зерттеу кезеңіндегі ЖШС қызметінің рентабельсіздігін көрсетеді.
Меншікті капитал рентабельділігінің динамикасына қатысты бірдей төмендеу үрдістерін анықтауға болады.
ЖШС рентабельділігін талдаудан шығуға болатын жалпы қорытынды келесідей: жалпы тенденция жалпы рентабельділік көрсеткіштерінің төмендеуі болып табылады, дегенмен олардың динамикасы барлық қарастырылып отырған кезең ішінде тұрақты болмаған.
1.6 Қаржы жоспарының негізгі көрсеткішін есептеу
Пайда кәсіпорынның инвестициялық қызмет үшін негізгі (амортизациядан басқа) меншікті көзі болып табылады.
ЖШС-нің негізгі қорлардың жай-күйі бойынша мүліктік жағдайының осындай қайғылы жағдайдың неліктен қалыптасқанын түсіндіре алар еді. Сонымен қатар, соңғы жылдары меншікті айналым қаражатының тапшылығы (осыған байланысты кәсіпорынның өтімділік жағдайы толығымен қанағаттандырарлық емес), оның негізгі және негізгі көзі қайтадан пайда болып табылады.Пайда, дәлірек айтсақ рентабельділік – шаруашылық жүргізуші субъекті қызметінің негізгі және кең тараған көрсеткіші.
ЖШС үшін жалпы тенденция қарастырылып отырған бүкіл кезең ішінде кейбір табыстылық көрсеткіштерінің төмендеуі болды.
Негізгі қызметтің рентабельділігі (өткізуден түскен пайданың өзіндік құнына қатынасы) 8%-дан 1%-ға дейін төмендеді. Өнімнің рентабельділік индексі (өткізуден түскен пайданың сатудан түскен түсімге қатынасы) негізгі қызметтің рентабельділік индексінің динамикасын қадағалап, 5%-дан 1%-ға дейін төмендеді.Жалпы алғанда, табыстылық көрсеткіштерінің елеулі ауытқуларына қарамастан төмендеу үрдісін анықтауға болады деп қорытынды жасауға болады – бұл зерттеу кезеңіндегі ЖШС қызметінің рентабельсіздігін көрсетеді.
Меншікті капитал рентабельділігінің динамикасына қатысты бірдей төмендеу үрдістерін анықтауға болады.
«Capital Invest Construction » ЖШС рентабельділігін талдаудан шығуға болатын жалпы қорытынды келесідей: жалпы тенденция жалпы рентабельділік көрсеткіштерінің төмендеуі болып табылады, дегенмен олардың динамикасы барлық қарастырылып отырған кезең ішінде тұрақты болмаған.
Кәсіпорынның қаржылық жағдайы қысқа мерзімді кезең тұрғысынан өтімділік пен төлем қабілеттілігінің көрсеткіштерімен сипатталады, яғни. қысқа мерзімді міндеттемелер бойынша уақтылы және толық көлемде есеп айырысу мүмкіндігі. Кәсіпорынның өтімділігі туралы айтатын болсақ, олар қысқа мерзімді міндеттемелерді өтеу үшін теориялық тұрғыдан жеткілікті мөлшерде, тіпті шарттарда қарастырылған өтеу мерзімдерін бұзған жағдайда да айналым қаражатының бар екенін білдіреді. Төлем қабілеттілігі кәсіпорында тез арада өтеуді талап ететін кредиторлық берешекті төлеуге жеткілікті ақша қаражаттары мен олардың баламаларының болуын білдіреді. Сонымен, төлем қабілеттілігінің негізгі белгілері:
а) ағымдағы шотта жеткілікті қаражаттың болуы;
б) мерзімі өткен кредиторлық берешектің болмауы.
Өтімділік пен төлем қабілеттілігі бір-біріне ұқсамайтыны анық. Мұның бәрі ағымдағы активтер мен ағымдағы міндеттемелердің құрылымына байланысты.
Дегенмен, өтімділік коэффициенттерін дәстүрлі талдауға әлі де назар аударған жөн.
Достарыңызбен бөлісу: |