«Қазіргі кезеңдегі Қазақстан. Нұрлы жол жаңа экономикалық сая
саты» атты ғылымипрактикалық конференция өткізді.
Қазақстан Республикасының Елшісі Бекетжан Жұмаханов
конференция қатысушыларын еліміздің саяси және әлеуметтік-
экономикалық салалардағы негізгі жетістіктерімен таныстыр-
ды. Елші өз сөзінде Елбасының «Нұрлы жол – болашаққа
бастар жол» атты Қазақстан халқына Жолдауына ерекше
тоқталып, күрделі геосаяси ахуалмен, ғаламдық қаржы-
экономикалық дағдарыс салдарымен байланысты жаңа
қауіп-қатерлерді тиімді еңсеруге бағытталған ел дамуының
басымды бағыттарын атап өтті. Қазақстандық дипломаттар
баяндамаларында ел басшылығының маңызды сыртқы саяси
бастамалары мен халықаралық сахнадағы белсенділігін, өңірлік
және халықаралық тұрақтылық пен қауіпсіздікті нығайтуда,
соның ішінде ядролық қарусыздандыру мен таратпау саласын-
да қосқан үлесі туралы мәлімет берді. Вьетнам сарапшылар
қауымдастығына «Нұрлы жол» жаңа экономикалық саясатын
жүзеге асыру аясында бизнес үшін ашылатын мүмкіндіктер, атап
айтқанда, еліміздің көлік, индустриялық және энергетикалық
инфрақұрылымын дамыту стратегиялық жоспарын іске асыру,
сондай-ақ «ЭКСПО – 2017» халықаралық көрмесін дайындау
және оны өткізуге қатысу жөнінде хабарланды.
Көңіл айту жеделхатын жолдады
Елшілер пікір алмасты
Әңгіме арқауы – «ЭКСПО-2017»
Әріптестік бағдары
Достық дәнекері
қазақ хаНдары
ЫРЫс ПЕн БЕРЕКЕнІң БАстАуЫ
Мемлекетаралық
ықпалдастықтың маңызы зор
(Басы 1-бетте)
Мемлекет басшысы Тәуелсіздік
жылда рын дағы кездескен қиындық-
тарға қарамастан, еліміздің қар қын-
ды дамып отырғанын да тілге тиек
етті.
«Біз бәріміз бірге елімізді бүкіл
әлемге таныттық. Қиындықтарға
қарамастан, біздің халқымыз
әрдайым тұтастығын сақтады және
алға қарай сеніммен жүріп отыр-
ды. Әлемде дағдарыс көріністері
байқалып отырған қазіргі кезде де
Қазақстанның оларды еңсеруге
қажетті ресурстары жеткілікті. Біздің
еліміз өзінің бұдан әрі дамуының
ж о с п а р л а р ы н , с о н ы ң і ш і н д е
«Қазақстан – 2050» Стратегиясын,
«Нұрлы жол» бағдарламасын, жаңа
әлеуметтік және инфрақұрылымдық
нысандардың жобаларын әзірлеп,
жүзеге асыруда. Осының бәріне
халықтың бірлігі, бір-біріне де-
ген құрметі мен сенімі, елдің
т ұ р а қ т ы л ы ғ ы қ а ж е т . Е г е р б і з
таңдаған жолымыздан ауытқымай
жүретін болсақ, Қазақстанның
болашағы бұдан да жарқын болады»
дей келе, Нұрсұлтан Әбішұлы Нау-
рыз мерекесінде ел-жұртқа, бүкіл
қазақстандықтарға бақыт пен береке,
тыныштық тіледі.
Астана төріндегі Наурыз Ха-
л ы қ т а р д о с т ы ғ ы н а р қ а у е т -
кен театрландырылған қойылым
мен тарихымыздан сыр шертетін
3D-шоудан басталды. Сондай-ақ
«Са рыарқа» велотрегінде «Наурыз
– Нұрлы жол» атты мерекелік іс-
шара, қаз-қатар тізілген сәнді киіз
үйлер еріксіз өзіне назар аудартады.
Осындай киіз үйдің қасында Елбасы
да әр ұлттың биін тамашалап, ән-
дерін қосыла шырқап, көпшілікке
көтеріңкі көңіл күй сыйлады.
алМаТы. Биылғы Наурызды
алма тылықтар Орталық мәдениет
және демалыс саябағынан мереке-
леуді бастады. «Қазақ ауылы» эт-
но-реконструкциясы, аттылы шоу
және аттракциондар, ұлттық спорт
жарыстары, балалардың ойын-сауық
саябағы, дәстүрлі мерекелік сый
тағамдар, т.б. болды.
Мерекелік іс-шараға Мәдениет
басқармасына қарасты мекемелер
де белсене атсалысты. Қуыршақ
театры артистерінің ғажайып шоу
көріністері, Мемлекеттік цирк
және «Сазген сазы» этнографиялық
ансамблінің концерті өтті. Наурыз
– отбасылық құндылықтар мерекесі,
сондықтан да қала әкімшілігі
көңілді демалысты ересектер үшін
ғана ұйымдастырмай, кішкене
бүлдіршіндерді де естен шығармады.
Қаланың әрбір ауданында ме-
рекелік іс-шаралар өтті. Ала-
тау ауданы – «Алатау» кинокон-
церт за лының алдындағы алаңда,
Ал малы ауданы «MEGA PARK»
СОО-да, Әуезов ауданы – әкімдіктің
алдындағы алаңда, Бостандық ау-
даны – «MEGA» СОО-да, Жетісу
ау даны – «Айнабұлақ» ық шам
ау да нындағы бақта, Медеу ауда-
ны – Оқушылар Сарайы алдын-
дағы алаңда, Түрксіб ауданы –
С.Сейфуллин атындағы саябақта,
Нау рызбай ауданы – №188 орта мек-
тептің спорт алаңында өткізді.
ТалДыҚОРҒаН. Күн мен түн
теңелген көктемнің жайма-шуақ
мере кесінде қаладағы орталық
а л а ң ғ а қ а л а т ұ р ғ ы н д а р ы м е н
қонақтар жиналып, мерекелік
ш а р а ғ а қ а т ы с т ы ә з і р л е н г е н
концерттік бағдарламаларды, театр-
ландырылған көріністерді тама-
шалады. Көпшілікке тарихи кезең-
дердегі, аңыздардағы батырлар
бейнесі сомдалған сахналық қойы-
лымдар ұсынылды.
Осыдан кейін Алматы облы-
сының әкімі Амандық Баталов қала
тұрғындарын Наурыз мерекесімен
құттықтап, мерекелік тілегін жеткізді:
«Баршаңызды еңбек пен ырыстың,
ізгілік пен жақсылықтың жарқын
мерекесі – Наурыз мейрамымен шын
жүректен құттықтаймын! Әз Нау-
рыз елімізге бақ-береке, мол табыс
алып келсін! Жаңа қой жылы тарихи
маңызы зор оқиғалармен, айтулы
мерейтойлармен ерекшеленбек. Ұлы
Жеңістің – 70, Қазақстан халқы Ас-
самблеясы мен Конституциямыздың
– 20, Қазақ хандығының – 550
жылдығын атап өтетін боламыз.
Осылайша тарихтан тағылым алып,
өткенге тағзым етіп, болашаққа
бағдар жасап отырмыз. Осының бәрі
– Тәуелсіздіктің арқасы.
...Наурыз күні адамдар ақ тілеу
айтады, адал көңілін, кең пейілін
білдіреді. Бір-біріне бақ-береке,
ынтымақ тілейді. Ендеше, Ұлыстың
ұлы күні құтты болып, Күннің
алғашқы нұры әрбір шаңыраққа
бақыт, болашаққа деген сенімділік
әкелсін! Ұлыс оң, ақ мол болсын,
ағайын!» деп қорытындылады сөзін
облыс басшысы.
Шара облыстық Сүйінбай атын-
дағы филармония артистерінің
мерекелік концертіне ұласты.
аҚТөбе. Ұлыстың ұлы күні Нау-
рыз мере кесін ақтөбеліктер ерек-
ше тойлады. Бұл күні Қазақстан
Республикасының Тұңғыш Пре-
зиденті Н.Назарбаев атындағы
орта лық саябақта «Армысың, Ұлы
Наурыз!» атты мере ке лік театр-
лан дырылған қойылым көрсетілді.
Облыс әкімі Архимед Мұхамбетов
жұрт шылықты Наурыз мерекесімен
құттықтады.
Саябақ мерекеге орай безен-
діріліп, об лыстағы белгілі компа-
ниялар киіз үй тікті. Мерекеде қала
тұрғындары мен қонақ тары Наурыз
көжеден дәм татып, жастар ұлттық
ойындар ойнады. Саябақтың кең
сахнасында мерекенің шымыл дығын
қала дағы мәдениет меке мелерінің би
ұжымдары мен театр артистері «Мәң-
гілік Ел» атты театрландырылған
қойы лыммен ашты. Қойылымда
Әбіл қайыр хан бейнесі сомдалып,
Қазақ хандығы тұсындағы тарихи
оқи ға лардан үзінділер келтірілді.
Сондай-ақ мерекелік қойылым ая-
сында «Жібек жолы» керуені ортаға
шығып, өзге ұлт өкілдері өз өнерлерін
көрсетті. Сахнада ұлттық киім киген
қыз-жігіттер жарапазан айтып, би
билеп, ән салды. Театрландырылған
көріністен кейін облыс әкімі
А.Мұхамбетов құттықтау сөз сөйледі.
«Барша ақтөбеліктерді ырыс пен
берекенің бастауы, Ұлыстың ұлы
күні – Наурыз мейрамымен шын
жүректен құттықтаймын. Тарихи
тамыры тереңге бойлаған Әз Наурыз
дана халқымызда қай кезде де еңсесі
биік елдіктің, ырыс пен ынтымақтың
берекесі болып саналады. Сондықтан
Наурыз мерекесі адамды ұлты мен
нәсіліне, тілі мен діліне бөлмейтін
жалпыхалықтық ізгі мереке. Бүгінгі
күні тәуелсіз мемлекетіміздің қа-
лыптасуымен бірге Наурыз мейрамы
барлық қазақстандықтар үшін ең
сүйікті мерекеге айналды. Бірлік
пен ынтымаққа, адамгершілік пен
имандылыққа үндейтін Нау рыз
мерекесі Отанымызға береке, хал-
қы мызға игілік, әрбір шаңыраққа
береке мен шаттық әкелсін!» деді.
Бұдан соң облыс әкімі мерекеге
арнайы келген соғыс және еңбек
ардагерлерін құттықтап, 21 ардагерге
Ұлы Жеңістің 70 жылдығына орай
мерейтойлық төсбелгілер табыстады.
Жалпы, бұл күні қаладағы мә-
дени-демалыс орындарының бар лы-
ғында Наурыз мерекесіне арналған
қойылымдар қойылды.
аТыРау. Адамзат қана емес,
табиғаттың да жасарып, бой түзейтін
шағы – Ұлыстың ұлы күнін Атырау
тұрғындары да ерекше көңіл-күйде
атап өтті. Исатай-Махамбет алаңына
жиналған жұртшылық ән айтып, жыр
тыңдап бір жасап қалды. Қытымыр
қысты артқа тастаған ағайын өткенге
салауат айтып, бір-біріне жылы
лебіздерін білдіріп, облыстық әкімдік
пен басқармалар, аймақтағы ірі ком-
паниялар, аудандар атынан тігілген
ақшаңқан киіз үйлерге бас сұғып,
ұлттық тағамдардан дәм татып,
көркемөнерпаздардың концерттік
бағдарламасын тамашалады. Облыс
орталығында 70-ке жуық киіз үй
тігілді.
Осынау ұлық мерекеде облыс
әкімі Бақтықожа Ізмұхамбетов
тұрғындарға ақжарма тілегін арнады.
«Тамырын тереңнен, бастауын көне
ғасырлардан толғайтын Наурыз
тойының тағылымы мен берер тәлім-
тәрбиесі ынтымақ пен бірлікте.
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев өз
сөзінде «Қазақстан деп аталатын
ортақ Отанымыз елімізді мекен
ететін барлық ұлт пен ұлыстың
алтын бесігіне айналуы керек» деген
болатын. ...Міне, біз бүгін бейбіт
заман кешіп, ұрпағымыз ойнап-
күліп, өркениетті қоғамда өркенді
өмір сүріп келеміз. Бұл ынтымақ
пен достығы, берекесі мен мерекесі
жарасқан Қазақстанның соңғы
ширек ғасырға жуық мерзімде қол
жеткізген құнды қазынасы» деді
Бақтықожа Салахатдинұлы.
Еңбектеген баладан, еңкейген
кәріге дейін ұлыстың ұлылығын,
дарқан халықтың гүлдене түсуін
тілеп, жаңару мен жанданудың ән
бесігін тербеген наурыз мейрамын
шат-шадыман көңілмен қарсы алды.
ПавлОДаР. Ертістің Павло-
дар өңірінің тұрғындары да көктем
мерекесін қарсы алып, қуанышқа
бөленді. Қазақстан халқы Ассам-
блеясы облыстық филиалының
өкілдері достық пен бірліктің
нышанына айналған Тайқазанға
Нау рыз көже әзірледі. Осылайша
еліміздегі түрлі этностардың ынталы
ынтымақтастығын көрсетті. Айтулы
мерекемен өңір тұрғындарын облыс
әкімі Қанат Бозымбаев құттықтап,
ізгі тілегін жолдады. «Ұлтымыздың
мерейін өсіріп, бар болмысымызды
айшықтайтын қасиетті Наурыз мей-
рамы құтты болсын! Тарихи тамыры
тереңге бойлаған Әз Наурызды дана
1582 жылы оны өлтіріп, Ақназар ханның
кегін қайтарды. Соғыста аса жаужүрек, да-
рынды қолбасы бола тұрса да, Шығайдың
ата жау шайбандықтармен жақындасуы және
солардың ықпалына түсуі қазақ сұлтандарына
ұнай қоймады. Ол бұқаралық шайбан
сұлтандарымен ғана емес, сібірдегі шай-
бан ханы Көшімнің бауыры Ахмед-Керейге
өзінің бір қызын ұзатып, олармен де туыстас-
ты. Осының бәрін байқап отырған, және
шайбандық өзбектерге жұлдызы қарсы қазақ
сұлтандары қартайып, күш қуаты қайтқан
Шығайдан қашқақтап, мүмкіндігінше одан
дербес және аулақ болуға тырысты. Тіптен одан
өзінің досы әрі туысы болған Ақназар ханның
балалары да бөлек кетіп, оның қарсыласы
болып табылатын ташкенттік шайбан
билеушілерінің қоластына көшті. Осындайда
ешкімге керегі болмай оқшау қалған Шығай
қазақ даласындағы билікті балалары Тәуекел
мен Есімге тапсырып, өзі кезінде өзіне Аб-
долла хан сыйлаған Ходжент аймағына көшіп
барды. Осында ол жалғыздықты бастан кешіп,
құса болып, ешкімге қажетсіз күйде 1582
жылы қайтыс болды. Баласы Тәуекел бастаған
қазақ сұлтандары оның денесін Бұқараға
жақын маңдағы Құшкент елді мекеніндегі
Әлиата қабіріне қойды. Алайда өзінің тағдыры
осындай күрделі әрі аянышты бола тұрса да
Шығай хан өзінің ұлдарын мемлекетшілдікке,
ел басқаруға, қазақ мүддесін қорғау жо-
лында әрқашан батырлық пен батылдық
танытуға тәрбиелеп кетті. Тынымсыз қанды
жорықтарда және игі жақсылардың басы
қосылған алқалы жиындарда есейген ұлдарын
өзіне жақын ұстаған және оларды ел басқару
ісіне ерте араластырған ол тұтас әулетке
үлгі болды. Әкенің қайраткерлік жолын
жалғастырған оның соңында қалған ба-
лалары қазақ мемлекетінің билігін, бас
тізгінін екі ғасырдай қолдарынан шығармай,
сенімді ұстады. Қазақ елін тәуелсіздіктің
шұғылалы жолына салып кетті. Басқасын
былай қойғанда Шығай хан қазаққа Тәуекел,
Есім тәрізді айбарлы да айбынды хандарды
тәрбиелеп, лайықты тақ мұрагерлерін кейінге
қалдырғаны үшін бүгінгі қазақ тарихында,
ірі мемлекет қайраткері ретінде құрметтелуге
әбден лайықты.
Талас ОМаРбеКОв,
әлФараби атындағы ҚазҰудың Орталық
азиядағы дәстүрлі өркениеттерді зерттеу
орталығының директоры, профессор, ҰҒа
Құрметті академигі
Шығай хан
1580 жылы көктемде Шарапхана өзені бойында алғаш Ақназар ханның екі ұлын
қаскүнемдікпен аңдаусызда өлтірген шайбандық Баба сұлтан енді солтүстікке қарай жыл-
жып, Ақназар ханның ордасына тосыннан бас салды. Қанды қырғында хан қаза тауып, ал
Шығай бастаған сұлтандардың біразы бұл қақпаннан сытылып шығып кетті. Енді Қазақ
хандығының тағы тағы да бос қалды. Ақназар ханның соңында қайтыс болған ересек
ұлдарынан басқа бұғанасы қата қоймаған үйелмелі-сүйелмелі екі ұлы Мұңғатай мен
Дінмұхаммед әлі тақты иеленуге дайын емес еді. Осындайда сұлтандар не істерлерін білмей
дағдарысты. Олардың ішінде бұл тұста дүниеден өткен Ақназар ханға ең жақын жүргені
Шығай сұлтан еді.
Ол Әз Жәнібектің тоғызыншы ұлы Жәдік
сұлтанның ұлы болатын. Әкесінің о бастан
иеленген аймағы Сырдың төменгі ағысынан
Арал теңізінің шығысына және солтүтігіне
қарай созылып жатқан кең далада өскен ол,
ноғайлар Башқұрт жеріне хан етіп бекіткен
немере ағасы Ақназар 1537 жылы қазақ
жеріне қайтып оралған соң, оның сенімді
тірегіне айналды. Билікке деген құмарлығы
жоқ, жақынға бауырмал, біртоға да байсалды
Шығай сұлтандар арасында да беделді еді.
Осы кездерден бастап, ол ағасы Ақназардың
моғолдарға және ташкенттік шайбандықтарға
қарсы жорықтарына белсенді қатысты. Қазақ
хандығы қайта күшейіп, Ақназар хан батысқа,
ноғайлардың Шейх-Мамайлық ұрпақтарына
қарсы жойқын жорықтарында да ол ханның
сенімді тірегі болды. 1569 жылы күзге қарай
Шығай сұлтан Ақназар ханның ноғайлардың
билеушісі Дінмұхаммедке қарсы жорығына
да басқа жиырма сұлтандармен бірге белсенді
қатысты. Алайда орыс патшасы IV Иван
астрахандықтарға көмекке жіберген жақсы
қаруланған воеводалары ноғайларға көмекке
келіп, қазақтарды талқандады. Ұрыс дала-
сында бірнеше қазақ сұлтандарының денелері
шашылып қалды. Мұндайдың талайын көрген
Ақназар, қайта күш жинап, келесі жылы
ноғайларға қайта тиісті. Мұнда да ханды
қолдауда Шығай сұлтан ерекше көзге түсті.
Өзі бұл кезде о дүниелік болған Бұрындық
ханның қызы Дадым ханымға үйленген Шығай
сұлтан өзінің туған қайынбикесі Бұрындықтың
үлкен қызы Михр-Сұлтан ханым арқылы
Бұқар билеушілерімен жақын қатынаста
болды. Жалпы, Бұрындықтың Михр-Сұлтан
ханымнан басқа тағы екі қызының шайбандық
сұлтандарға ұзатылғаны белгілі. Аталмыш
Нұрсұлтан Назарбаев дағдарыс
көріністері тұрғысынан әлемдегі
қазіргі ахуалды талқылау үшін бұл
кездесудің маңызы зор екеніне
тоқталып, 2007-2009 жылдардағы
дағдарыс жаһандық сипатта болса, ал
қазіргі дағдарыс өңірлік бағыт алып
отырғанын, яғни бұл дағдарыс энер-
гия ресурстары мен біз өндіріп жатқан
тауарлар бағасының төмендеуінен
туындағанын ашық айтты. «Біз
мұндай қатердің боларын болжадық,
ендігі міндетіміз – бірлескен шара-
лар әзірлеп, осы кезеңнен сәтімен
өтіп шығу» деп Елбасы өзге елдерге
де әсерін тигізіп отырған Украина
дағдарысына қатысты пікір алмасу
қажеттігіне тоқталды.
Мемлекет басшысы осы басқосуда
Украинаның оңтүстік-шығысындағы
қақтығысты реттеу мәселесі де
талқыланғанын айтып өтті. «Бұл
мәселе жөнінде мемлекеттеріміздің
әрқайсысының ұстанымы белгілі.
Біз мәселеге нақты қараймыз.
Украинада қалыптасқан ахуалдан
дипломатиялық жолмен шығу қажет,
бұл мәселе әскери жолмен шешімін
таппайды. Осы орайда, қабылданатын
кез келген шешім іргелі халықаралық
құқық қағидаттарына негізделгені
маңызды. Біз Украинаның тұрақты,
тәуелсіз және аумағы біртұтас мем-
лекет болып қалуына мүдделіміз.
Қазақстан Минск келісімдерін және
қол жеткен уағдаластықтарды барлық
қайынбикесінің және одан өсіп өнген
шайбандық сұлтандардың бұл аймақта аса
ықпалы болып, Самарқанның өзінде де, оның
айналасында да үлкен аймақтарды өздерінің
меншігінде ұстауы Шығайдың Бұқар билеушісі
шайбандық Абдолламен жақындасуына жол
ашты. Мұндай байланыстарда Абдолланың да
өз есебі бар еді. Ол Бұқараны билеумен шектел-
мей, бұрынғы Шайбан әулетінің қол астында
болған барлық аймақтарға үстемдік жүргізуді
көздеді. Сондықтан да ол Сібірде билікті
шайбандық Ибрагим-Ибақтан тартып алған
Тайбұға әулетіне қарсы күресуші Көшімді
қолдап, оның хан тағына отыруына көмек
көрсетті. Қысқа мерзімде Мәуереннахрды
өзінің қол астына қаратқан Абдолланың
жолына кедергі оған бағынудан бас тартқан
ташкенттік шайбан билеуші Баба сұлтан бол-
ды. Ол алғаш Ақназар ханмен Баба сұлтанға
қарсы бірігіп күресетін болып ант-су ішісіп,
одақтасқан еді. Алайда Ақназар хан Баба
сұлтанның айла-шарғысының құрбаны бо-
лып, 1580 жылы оның төтенше шабуылының
нәтижесінде қаза тапқан соң, Абдолла
қазақ сұлтандары арасынан жаңа одақтасты
іздестірді. Мұндай адам табылды да. Ол жасы
келіп қалса да әрқашан асықпай шешім
қабылдайтын, байсалды да салмақты, ең басты-
сы самарқандтық шайбан сұлтандарымен әйелі
жағынан бажалық, жегжаттық байланысы
бар және әрқашан да Ақназардың мақсатына
адал болған Шығай сұлтан еді. Ол о бастан-ақ,
жақтастарын жинап, және өзінің Абдолла хан-
мен одақтастыққа адалдығын мәлімдеп, Талас
өзені бойында Баба сұлтанмен шайқасты.
Алайда бұл соғыста ол қирай жеңіліп, бар мал-
мүлкінен айырылды. Ең бастысы, Талас өзеніне
дейінгі аймақты өзіне қаратқан шайбандық
тараптың орындауын қолдайды»
деді Қазақстан Президенті. Ресей
Президенті Владимир Путин осы
басқосу барысында мемлекетаралық
қарым-қатынастардың кең ауқымды
мәселелері талқылағанын атап
өтті. Ресей Президенті үш елдің
өнеркәсіптік-технологиялық коопе-
рация, машина жасау, ғарыш және
энергетика салаларындағы байланыс-
тары нығайып келе жатқанына назар
аударды. Беларусь Республикасының
Президенті Александр Лукашенко
өз сөзінде осы кездесу барысын-
да үш елдің өзара ықпалдастық
бағыты, сондай-ақ орнықты әрі өзара
тиімді ынтымақтастықты нығайту
мақсатында сауда, ақша-несие және
басқа да салаларда қабылдануы қажет
шаралар талқыланғанын айтты.
Сонымен бірге Қазақстан, Ре-
сей және Беларусь Президенттері
Астанадағы Назарбаев Орталығында
болды. Мемлекеттер басшылары
мұнда «Әлемді өзгертетін идеялар»
интерактивті білім беру орталығының
ж ұ м ы с ы м е н т а н ы с т ы . А с т а н а
қаласының мектеп оқушылары мен
жоғары оқу орындарының студенттері
үш елдің көшбасшыларына Қазақстан
халқы Ассамблеясы және «Болашақ»
халықаралық стипендиясы сияқты
бірегей жобалар туралы, сондай-ақ
республиканың стратегиялық даму
бағдарламалары жөнінде айтып берді.
Сонымен қатар Владимир Путин мен
Баба сұлтанды жеңетіндеріне енді жергілікті
қазақ сұлтандары күмәнданып, олардың біразы
Шығайдан ығысып, Баба сұлтанға бағынды.
Осындайда қол астындағы елді қорғай алмай,
оның үстіне қазақ сұлтандарының сенімінен
айырылған Шығай хан амалсыздан бұқаралық
Абдолладан көмек сұрауға мәжбүр болды. Ол
1581 жылы маусым айында баласы, болашақ
қазақ ханы Тәуекел сұлтанды және т.б. ба-
лаларын ертіп Абдолла ханның ордасына
келді. Абдолла оны үлкен құрметпен күтіп
алып, оның келу құрметіне айран-асыр той
ұйымдастырып, зор қошемет көрсетті және
оған ихта ретінде Ходжент аймағын сыйлады.
Шығай сұлтан өзінің үлкен жанұясын осын-
да, Абдолла өзіне сыйлаған қауіпсіз аймаққа
орналастырды. Шығай хан көп әйел алған
адам еді. Олардың ішінде алғашқы әйелінен
Сайдқұл сұлтан, Ондан сұлтан деген ұлдары,
ал екінші әйелінен кейіннен қазаққа бас хан
болған Тоқай (Тәуекел) хан, Есім хан атты
ұлдары, сондай-ақ үшінші әйелінен тағы да
төрт ұлы болды. Сонымен қатар ханның басқа
әйелдерінен де Күшік сұлтан, Абылай сұлтан,
Әбу Сайд, Шах Мұхаммед тәрізді балалары
болды. Ақназар ханның артында қалған екі
баласы жоғарыда атап кеткеніміздей, әлі жас
болғандықтан, ортақ жау Баба сұлтанға қарсы
күресте одақтас бұқаралық Абдолла ханның
оны Ақназардың орнына қазаққа хан сайлау
әрекетіне қазақ сұлтандары қарсы бола қойған
жоқ. Шындығында да, хан тағына отырған
алғашқы күннен бастап Абдолламен бірге
Шығай Баба сұлтанның соңына түсті және
Александр Лукашенкоға екі бөліктен
тұратын электронды кітапхана таныс-
тырылып, оқырман билеттері табыс
етілді.
***
2 5 - н а у р ы з д а Қ а з а қ с т а н
Республи ка сының Президенттігіне
ү м і т к е р л е р д і т і р к е у а я қ т а л д ы .
О р т а л ы қ с а й л а у к о м и с с и я -
сы Қазақстан Республикасының
Президенттігіне кандидат ретінде
Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевты,
Тұрғын Ысқақұлы Сыздықовты,
Ә б і л ғ а з ы Қ а л и а қ п а р ұ л ы
Құсайыновты тіркеді. 26-наурыз-
дан бастап ҚР Президенттігіне
кандидаттардың үгіт-насихат жүргізу
науқаны басталды. Үлкен саяси кезең
24-сәуірге дейін жалғасады. Орталық
сайлау комис сиясының хатшысы
Бақыт Мелде шов тың айтуынша, сай-
лауалды үгіт-на си хат жұмыстарына 30
күн берілген. Ол 26-нау рызда баста-
лып, 24-сәуір күні түнгі сағат 12.00-де
аяқталады. Ал сайлау қарсаңындағы
күні және сайлау өтетін күні қандай
да бір үгітке тыйым салынады.
Орталық сайлау комиссиясы
Қ а з а қ с т а н Р е с п у б л и к а с ы н ы ң
Прези денттігіне кандидаттардың
республика лық бюджет қаражатынан
ж а б ы л а т ы н ш ы ғ ы с т а р ы н ы ң
мөлшерлерін бел гілеу туралы Қаулы
қабылдады.
Достарыңызбен бөлісу: |