Метеорологиялық-климатологиялық энциклопедия



Pdf көрінісі
бет177/206
Дата16.01.2023
өлшемі4,63 Mb.
#61433
1   ...   173   174   175   176   177   178   179   180   ...   206
Нақты топырақ термометрі. Резервуары цилиндр формалы 
сынаптық термометр, шкаласының бір бӛлімі 0,5°С-гатең. Ӛлшеу 
дәлдігі 0,1 °С. 
Савинов термометрлері. Топырақтың 5, 10, 15, 20 см тереңдік 
температурасын ӛлшейтін, резервуары цилиндр формалы, 
шкаласының бір бӛлімі 0,5 °С-ға тең, сынаптық 4 термометрден 
тұрады. Термометр, резервуарының жоғары жагынан 135° бұрышқа 
иілген. Резервуар мен шкала аралығы жылу ӛткізбейтін күл 
ұнтағымен толтырылып мақтамен тығындалған. Термометрлер 
шығыстан 
батысқа 
қарай, 
тереңдігінің 
ӛсу 
тәртібімен 
орналастырылады. Термометр мен топырақ беті арасы 45° бұрыш 
құрауы тиіс. 
Деформациялық термометр метеорологияда негізінен биметалды 
- термограф қолданылады. Термографтың негізгі бӛліктері: биметал 
пластинка, арнайы тасымалдау механизмі, тіркеуші бӛлік және 
шыны терезелі плассмасса қорапша. Термографтың сезімтал 
элементі ретінде, ұлғаю коэффициенттері әртүрлі екі металдан 
тұратын биметалды пластинка қолданылады. Ол екі метал бір-
біріне жабысып тұрғандыктан, температураның жоғарылауымен 
бірге металдардың кӛлемі ұлғайып, пластинка ұлгаю коэффициенті 


тӛмен метал жағына иіледі. Ал температураның темендеуімен бірге 
биметал пластинка қайтадан жазылады, себебі ұлгаю коэффициенті 
жоғары метал тез жиырылады. Биметал пластинканың бір шеті 
қозғалмайтындай етіп бекітілген, ал екінші шеті тасымалдау 
механизмімен байланыста болады. Биметал пластинканың 
қозғалысы тасымалдау механизмі арқылы басында сия қаламы бар 
тілге беріледі. Сия калам, сағаттық механизмі бар барабанға тиіп 
тұрады. Сағаттық механизмді барабан тәулігіне (26 сағаттық) бір 
айналым жасайды. Барабан бетіне арнайы термограф лентасы 
киіледі. Лента бетінде горизонтальді - температура сызықтары (1 
°С) мен вертикальді - уақыт сызықтары (15 минут) торы бар. Сия 
қалам, уақытгың ӛтуімен бірге лента бетіне ауа температурасының 
тербелуіне сәйкес сызық сызып отырады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   173   174   175   176   177   178   179   180   ...   206




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет