Метеорологиялық-климатологиялық энциклопедия



Pdf көрінісі
бет185/206
Дата16.01.2023
өлшемі4,63 Mb.
#61433
1   ...   181   182   183   184   185   186   187   188   ...   206
ТІКБҦРЫШТЫ 
ПРОЕКЦИЯ - 
бұйымның
проекциялар  
жазықтығына  перпендикуляр  болатын проекциялаушы түзулердің 
кӛмегімен түрғызылған жазық кескіні. Тікбұрышты проекция — 
параллель проекциялардың дербес. 
Ҥ 
 
ҤНДІ МҦХИТЫ — Жер шарындағы аумағы жӛнінен  Тынық  
және  Атлант мұхиттарынан кейінгі үшінші мұхит. Кӛпшілік бӛлігі 
оңтүстік 
жарты 
шарда,
Азия, 
Африка,
Австралия  
және Антарктида  құрлықтарының аралығында. Үнді мұхиты 
планетада ерекше орын алады: оның кӛп бӛлігі оңтүстік жарты 
шарда орналасқан.Жердің су бӛлігінің 20% алып жатыр. Мұхит 
солтүстігінде 
Еуразиямен 
шектеседі.Мұхиттың 
жағасы 
аз 
тілімденген.Солтүстігінде Бенгал және Парсы шығанақтары,Арабия 
теңізі құрлыққа бойлай еніп жатады.Аралдары біршама 
аз.Мұхиттың шекарасында ғана ірі аралдар бар. Еуропалықтар Үнді 


мұхиты арқылы XV ғасырда ғана тұрақты жүзе бастады.Мұхитта 
жүзу маршруттарының сипаттамасын тұңғыш рет арабтар 
жасаған.География ғылымы үшін Үнді мұхиты жӛніндегі 
мәліметтер Васко да Гаманың жүзген уақытынан (1497-1499 
жж)бері жинала бастады. XVIII ғасырдың соңында ағылшынның 
теңізінде жүзушісі Джеймс Кук бұл мұхиттың тереңдігін алғаш рет 
ӛлшеген. XIX ғасырдың соңында мұххитты комплексті зерттеу 
жұмысы басталады. 
ҤНДІСТАН ТҤБЕГІ, Үндістан — Оңтүстік Азиядағы түбек. Жер 
аумағы 2 млн. км2. 
Геология 
Батысында Арабия теңізімен, 
шығысында Бенгал шығанағымен 
шайылады. Жағалауы аласа, аз тілімденген. Үндістан түбегінде 
Үндістанның кӛп бӛлігі, Пәкстан және Бангладештің біраз бӛлігі 
орналасқан. Түбектің кӛп бӛлігін аласа Декан таулы үстірті алып 
жатыр. Үндістан түбегінде темір және марганец кентастары, алтын, 
түсті металдар, графит, сирек металдар, тас кӛмір, мұнай, т.б. кен 
орындары бар. 
Климат 
Климаты субэкваторлық, муссондықС-қа дейін. Жылдық жауын-
шашын мӛлшері 700 — 3000 мм (90%-ы жазғы муссон жаңбырына 
келеді).

С, мамырда 40

. Орташа температура қаңтарда 21 — 29 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   181   182   183   184   185   186   187   188   ...   206




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет