Мәтінмен жұмыс жасау арқылы білім алушылар өз білімін өмірлік
Мақсаты: Мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру
жүктеу/скачать 1,21 Mb. Pdf көрінісі
|
түзететілген ГСМ лиц жұм. Мукашева. Альдикенова
- Бұл бет үшін навигация:
- Мақсаты
| Мақсаты: Мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру
1-тапсырма. Мәтін бойынша проблемалық 3 сұрақ құрастыр. Қызылбас патшасының Абдулла деген уәзірі бар еді. Соның заманында жұрт бұзылып, бір күні уәзір патшаға келе жатқанда халық қамап: Дегенімізді істе, істемесеңіз өлтіреміз, — деп, ішінде бір батырырағы уәзірді сақалынан алып жұлықты. Уәзір ашу етпеді. Бұлардан шыққан соң патшаға барып, жұрттың тілегін беріңіз деп өтініп, тілегенін патшадан алып берді және өзінің көрген кемшілігі үшін ешкімге жаза бермеңіз деп оны да тілеп алды. Ертеңіне уәзірге бір саудагер келіп: -Тақсыр, кеше сізді ренжітіп, сақалыңыздан жұлыққан кісіні айтайын деп келдім, ол Нағым деген менің көршім еді, алдырып жаза беріңіз, — деді. Бұл сөзді есіткен соң уәзір саудагерді қайтарып, Нағымды шақыртып алды. Нағым: Менің кешегі ісімді біреу айтып танытқан екен, — деп қорыққанынан үрейі кетіп, келе-ақ уәзірдің аяғына жығылды. Уәзір Нағымды жерден көтеріп алып, айтты дейді: - Мен сені жазаландыру үшін шақырмадым. Бірақ, көршің саудагер жақсы кісі емес екен. Сенің білместігіңді маған келіп айтты. Екінші рет ол көршіңнен сақтанып жүргендей екенсің. Соны айтайын деп шақырып едім. Енді аман бол! — деп ішкергі үйіне кіріп кетті дейді. 2-тапсырма. Оқиғаның шешімі болатын негізгі сөзді тауып астын сыз. Тақырыбы: Мысық пен тышқан 28 Мақсаты: Ауызекі сөйлеу мен жазба стильдік айырмашылықтарын тану 1-тапсырма. Мәтіннен стильдік ерекшеліктерді ажырат. Ала мысықтың кiшкентай күнiнен маңдайы терлеп еңбек етiп, тамақ тауып iшкен күнi жоқ. Басқа мысықтардай сарайдан тышқан аулау, қожасының ас- суын тышқаннан қорғау деген онда жоқ. Қайта тышқандарға қосылып, ет болса далаға алып кетiп, май болса, қарынды тесiп, сүт-қаймаққа түсiп, әбден тойып алып, пеш үстiне пыр-пыр ұйықтайды. Ала мысықтың ұйқыға кеткенiн бiлiп алған тышқандар қорқынышсыз ән салып, би билейтiн болса керек. Ұры, жалқау ала мысық, Сауған сүттен ұрлап iшiп, Ет пен майға сыздап iшi, Ұйықтап жатыр сұлап түсiп. Шиқ, шиқ, шиқ! Тышқандарды жалқау дейдi. Түк бiлмейтiн аңқау дейдi, Үлкендердi ұры дейдi, Балаларды мылқау дейдi. Шиқ, шиқ, шиқ! Тышқандар осылай ән детiп, үй еденiнiң астын думандатып жiберiптi. Мұны мысық естiп, шошып оянады да, тышқандардың мына әндерiн естiсе, қожайыным көзiмдi құртар деп қорқады. Мысық айлаға көшiп: Сендер ойнап қуансын деп, Қарны тойып жұбансын деп, Ешқайсыңа тимеушi едiм, Зұлымдықты сүймеушi едiм. Мияу, Мияу! Айтқаныма сене қойшы, Маңдайыңнан иiскейiн, Балапандар келе қойшы, Ешқайсыңа тиiспейiн. Мияу, мияу! Бұған тышқандардың кейбiреулерi сенiп те қалады. Бiрақ кәрi тышқандар жағы сақтығын бiлдiрiп: Бiз мысыққа сенбеймiз, Айтқанына көнбеймiз, Өтiрiкшi, ол ұрлықшы, Шақырса да келмеймiз. Шиқ, шик, шиқ, – дейдi. Бұған әбден ызаланған мысық едендегi кiшкене саңылауды аңдып жатып алыпты.Мысықтың иiсiн алыстан сезетiн ересек тышқандар саңылауға 29 жоламайды.Жаңа ғана жүгiрiп ойнап жүрген бала тышқан саңылаудан қылтиып шыға бергенде, мысық бас салыпты. Баласының мысықтың қолына түскенiн бiлген ата тышқан: -Мысеке, баламды жiберiңiз. Ертең осы уақытта сiзге сыйлық берiп, апа- қарындастарым мен барлық бала-шағамды сiздiң үйге жiбергелi отырмын, – дептi. -Рас айтасың ба? Мияу, – дейдi мысық. -Рас айтам, мысеке, шиқ, шиқ, – дейдi тышқан. - Мысық: «Сөздерiңде тұрыңдар», – деп, аузынаша бергенде-ақ бала тышқан зып берiп тақтайдың жарығына кiрiп кетiптi. Баласын құтқарған тышқандар: Қараниет ана мысық Жүрген қаймақ ұрлап iшiп, Ендi бiзден шықпайды ешкiм, Отыр солай тiсiң қышып. Шиқ, шиқ! – деп әнге басады. Мысықтың ұры, әрi жалқаулығынан, тышқандардың еркiнсiнуiнен мезi болған үй иесi бәрiнiң де көзiн жоғалтыпты. Өйткенi олар ұрлықпен күнiн көрiп жүрген жалқаулар едi. (306 сөз) жүктеу/скачать 1,21 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|