1. Күнделікті білім деңгейін және қоршаған ортадағы балалардың бағдарын келесі сұрақтар қою арқылы тексеруге болады:
2. Сенің атың кім? (Егер бала есімінің орнына тегін айтса, оны қате деп санамаңыз)
3. Ата-анаңыздың аты кім? (Бала есімдерді кішірейтіп айтуы мүмкін)
4. Неше жастасын?
5. Сен тұратын қала қалай аталады?
6. Сен тұратын көше қалай аталады?
7. Өз үйіңнің және пәтеріңнің нөмірін ата?
8. Қандай жануарларды білесің? Жабайы және үй жануарларын атаңыз
(Бала кем дегенде екі үй жануарларын және кем дегенде екі жабайыжануарларды атауы керек)\
9. Ағаштардың жапырақтары жылдың қай мезгілінде пайда болады?
Олар жылдың қай уақытында түседі?
10. Сен оянғанда, түскі ас ішкенде, ұйықтауға дайындалғанда күннің уақыты қалай аталады?
11.Сен қандай ас құралдарын қолданасың? Қандай киімдерді киесің? (Бала кем дегенде үш ас құралдары мен кем дегенде үш киімді айта алуы керек).
Әр дұрыс жауап үшін бала 1 балл алады. Осы әдістеме бойынша бала жинай алатын ең жоғары балл саны – 10. Әр жауап үшін балаға 30 секунд беріледі.
Жауаптың болмауы қате деп саналады және бұл жағдайда бала 0 балл алады. Осы әдістеме бойынша бала барлық сұрақтарға дұрыс жауап берген жағдайда, яғни 10 балл алған жағдайда мектепке баруға толығымен психологиялық дайын болып саналады. Балаға қосымша сұрақтар қоюға болады, бірақ жауапты сыбырлап айтпау қажет.
Баланың мектепте оқуға қатынасын бағалау
Ұсынылған әдістің мақсаты мектепке баратын балалардың оқу мотивациясын анықтау болып табылады. Баланың мектепте оқуға дайындығы немесе дайын еместігі туралы қорытынды диагностиканың осы түрінсіз шығарылмайды.
Егер мектеп жасына дейінгі бала басқа адамдармен (ересектермен және құрдастарымен) қарым – қатынас жасай алса, егер оның танымдық процестері дамыған болса, онда оның мектепке толық дайын екендігі туралы қорытынды жасауға болмайды.
Егер балада оқуға деген ынта болмаса, оны мектепке қабылдауға болады (танымдық және коммуникативті дайындық жағдайында), бірақ тағы да оқуға деген қызығушылық алғашқы бірнеше айда байқалуы тиіс.
Балаға келесі сұрақтарды қойыңыз:
1. Мектепке барғың келе ме?
2. Неге мектепте оқу керек?
3. Әдетте мектепте немен айналысады?
4. Сабақтар дегеніміз не? Сабақтарда немен айналысады?
5. Сабақтарда өзін қалай ұстау керек?
6. Үй тапсырмасы дегеніміз не? Неліктен оны орындау керек?
7. Сен мектептен үйге келгенде немен айналысасың ?
8. Мектепте оқуды бастағанда, сенің өміріңде жаңа не пайда болады?
Егер жауап берілген сұрақтың мағынасына дәл және толық сәйкес келсе, жауап дұрыс деп саналады. Қосымша еліктіретін сұрақтар қоюға болады. Баланың сұрақты дұрыс түсінетініне көз жеткізіңіз. Егер бала қойылған сұрақтардың көпшілігіне (олардың кем дегенде жартысына) мүмкіндігінше түсініп, нақты және толық жауап берсе, бала мектепте оқуға дайын болып саналады.