Методические рекомендации по организации исследовательской и проектной деятельности обучающихся мкш нұр-Сұлтан 2019
жүктеу/скачать 5,4 Mb. Pdf көрінісі
|
| тақырып:
бұны қалай атауға болады? Мәселе зерттеу тақырыбынан көрініс табуы керек. Ғылыми жұмысты қалай атауға болады деген өте күрделі мәселе. Тақырыпты дәл қою оңай емес. Онда ғылымның қол жеткізген жетістігі, үйреншікті жаңалықтан жаңаға, зерттеуде ұсынылған жаңа мен ескінің қарама-қайшылығы көрініс табады. Ең алдымен, зерттеушінің өзі, бір жағынан, ол қандай кең санаттармен және проблемалармен сәйкес келеді, ал екінші жағынан, ол қандай жаңа танымдық және практикалық материалды меңгеруді көздейді деген мәселелерді атап өту керек. Ойлауды талап ететін тақырыпты таңдаңыз, бірақ білім алушылар жауапты толық білуі екіталай. Зерттеу тақырыбы 2 критерийді ескеру керек: • Субъективті - тақырып зерттеушінің мүдделеріне сай болуы тиіс. • Объективті материал: o тақырып өзекті, яғни жеткілікті зерттелмеген және ғылыми әрі практикалық қатынаста маңызды болуы керек; o тақырып нақты орындалуы тиіс, яғни жұмысты табысты жүргізу үшін жағдай жасау керек (әдебиет, материалдық қамтамасыз ету). А қосымшасында жобалық және зерттеу жұмыстарының үлгілік тақырыптары келтірілген, олар қамтитын оқу пәндері мен білім деңгейлері бойынша топтастырылған. Кестеден бір тақырыпты бастауыш мектеп, негізгі орта немесе негізгі, сондай-ақ жалпы орта деңгейдегі білім алушылар таңдауы мүмкін, бұл білім алушының нақты мүдделері мен дайындық деңгейіне байланысты. Сондай-ақ, әрбір тақырып жаңа тақырыптарға негіз бола алады. Көптеген тақырыптарды баламалы алмастыруға мүмкін болатын бірнеше фрагменттерге бөлуге болады. Мысалы, «Ауыл төңірегіндегі балды өсімдіктер» тақырыбы «Балды өсімдіктер» және «Ауыл төңірегіндегі» деген бөліктерден тұрады. «Балды өсімдіктерді» «қылқан жапырақты өсімдіктерге», «суккуленттерге», «дәрілік өсімдіктерге» және т.б. ауыстыруға болады. «Ауыл маңында» бөлігі 22 «Қазақстандағыға» оңай ауыса отырып, нәтижесінде тақырып тамақ өнеркәсібі саласы ретінде бал өндірісінің экономикалық құрауымен елде өсетін барлық өсімдіктерге (теориялық жағынан) шолу жасайды. Бұндай тақырыпты үлкен жастағы білім алушылар таңдауы керек. Сондай-ақ, тақырыпты «Аралар балды қалай шығарады?» деп алатын болса ол автоматты түрде бастауыш мектеп оқушылары үшін қызықты болады. Және барлық фрагменттерді ауыстыруға болады. Сонымен, «Биология кабинетіндегі «жасыл бұрыш» тақырыбы» « География кабинетіндегі «метеорологиялық станция», «Түрлі-түсті теңіздер» «Картадағы адам аттары» т.б. болып өзгертілуі мүмкін. Тағы бір формат – «Объект: сипаттама» сұлбасындағы тақырыптар. Мысалы, «Кино: Ла-Сьота вокзалынан хромакейге дейін», «Генрих Шлиман: полиглот және табысты адам», «Бумеранг: ермек болған қару» және т.б. тақырыптарда «Кітап: саз тақтайшадан электронды гаджетке дейін» (ғылым саласы немесе мәдениет саласындағы зат: бірінші пайда болғаннан қазіргі жағдайға дейін), «Әбу Насыр әл-Фараби: араб ортағасырлық полиматы» (тарихи кейіпкер: оның жарқын бейнесі) және т. б. болуы мүмкін. Сонымен қатар зерттеу жұмысының тақырыбы нақты бір өнімді енгізу кезінде жобалық тақырыпты өзгертуі мүмкін және керісінше – жоба тақырыбы бір теорияны қарастырса, зерттеу жұмысының тақырыбы болады. Мысалы, «Стакандағы теңіз» аз көлемді ыдыста теңіз суының құрамын ойнату кезеңін түсіріп, тек оның теориялық шолуын өткізсе, зерттеу жұмысы бола алады. Керісінше – «Қағаз және оның қасиеттері» тақырыбы, егер айталық, бала қағазды өз қолымен жасауға тырысса, жобалау жұмысының тақырыбы болады. Зерттеу жұмысының құрылымдарын тікелей қарауға көшеміз (2- сурет). жүктеу/скачать 5,4 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|