Microsoft Word 1-8 тақырыптар лекция


Ұйым  басшысының  әлеуметтік  рөлі



Pdf көрінісі
бет21/80
Дата25.02.2022
өлшемі1,75 Mb.
#26435
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   80
Ұйым  басшысының  әлеуметтік  рөлі.  Басшының  басқару  рөліне 
жүгінбес  бұрын  бұл  ұғым  қалай  түсіндірілетіндігін  естеріңізге  саламыз.  Рөл 
ретінде  осы  позицияны  алатын  әрбір  адамнан  күтілетін  функцияны, 
нормативті  мақұлданған  мінез-құлық  үлгісін  түсінеді.  Рөлдер  арасында 
конвенциялық  және  тұлғааралық  рөлдер  бар.  Жеке  тұлғаның  рөлдік 
функциясы  құқықты  пайдалануды  және  белгілі  бір  міндеттерді  орындауды 
көздейді. 
Барлық басшылар басқарудың қандай деңгейіне жататынына қарамастан, 
әртүрлі  әлеуметтік  және  басқару  рөлдерін  орындайды.  Басшы  оның  нақты 
жағдайына, яғни статусына сәйкес келетін көптеген рөлдерді орындайды. 
Басшылықтың тиімділігі көбінесе басшының жеке сипаттарының ұйымда 
орындауға арналған рөлдер мен функцияларға сәйкес болуымен анықталады. 
Басшыға  қойылатын  талаптар  неғұрлым  жалпы,  интеграцияланған  нысанда 
кәсіпорын белгілеген әлеуметтік рөлдерде көрсетіледі. 
Қызметкерлерді басқару туралы әдебиеттерде осындай рөлдердің әр түрлі 
саны  көрсетіледі.  Мысалы,  американдық  ғалым  В.  Ансофф  жетекшінің  төрт 
негізгі рөлін көрсетеді: 
1. Көшбасшының  рөлі.  Бұл  жағдайда  басқа  адамдарға  жоғары  беделге 
ие  және  әсер  ете  алатын  бейресми  көшбасшы  бар.  Ұйымның  тиімділігі 
көшбасшылық қасиеттерді көп жағдайда пайдалануға байланысты болады. 
2. Әкімшінің  рөлі.  Бұл  рөл  басшының  істің  жағдайын  бақылау, 
шешімдер 
қабылдау 
және 
оларды 
іске 
асыруға 
қол 
жеткізу, 
бағыныштылардың іс-әрекетін ұйымдастыру және үйлестіру, құқықтық және 


әкімшілік  нормалар  мен  өкімдердің  тәртібін,  сақталуын  қамтамасыз  ету 
қабілетін көздейді. 
3. Жоспарлаушының  рөлі.  Бұл  рөлдің  басты  міндеттері-ұйымның, 
сондай-ақ  оның  қоршаған  ортасының  өзгеру  үрдістерін  талдау  арқылы 
ұйымның  болашақ  қызметін  оңтайландыру;  басқару  баламаларын  анықтау 
және  олардың  ең  жақсысын  таңдау;  ресурстарды  ұйым  қызметінің  басты 
бағыттарына шоғырландыру. 
4. Кәсіпкердің  рөлі.  Осы  рөлде  жетекші  экспериментатор  болуы, 
қызметтің  жаңа  түрлерін,  стандартты  емес  шешімдерді,  неғұрлым  сәйкес 
жағдайларды  табу,  белгілі  бір  кәсіпкерлік  тәуекелге  дайын  болуы  тиіс,  бұл 
ретте оны барынша азайтуға тырысу керек. 
Жетекші  рөлдерінің  неғұрлым  егжей-тегжейлі  жіктелуін  "Персонал 
менеджменті. Функциялары және әдістері" оқу құралының авторлары береді: 
 
ойшыл — бөлімшедегі істің жағдайын жалпы ұғыну, мәселелерді 
шешудің оңтайлы тәсілдерін іздеу; 
 
штабтық  қызметкер  —  басқарушылық  ақпаратты  өңдеу  және 
құжаттама жасау; 
 
ұйымдастырушы — қызметкерлердің жұмысын үйлестіру; 
 
кадр маманы  — персоналды іріктеу, орналастыру, бағалау; 
 
тәрбиеші — қызметкерлерді оқыту және ынталандыру; 
 
жабдықтаушы 
— 
топты 
еңбек 
қызметі 
үшін 
барлық 
қажеттіліктермен қамтамасыз ету; 
 
қоғамдық белсенді — мәжілістер мен кеңестерде жетекші ретінде 
қатысу; қоғамдық ұйымдармен жұмыс; 
 
инноватор  —  озық  еңбек  әдістерін  және  өндіріске  ғылыми-
техникалық жетістіктерді енгізу; 
 
бақылаушы — ұйымдастыру нормаларының сақталуын және өнім 
сапасын бақылау; 
 
дипломат  —  басқа  мекемелермен  және  олардың  өкілдерімен 
байланыс орнату. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   80




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет