Microsoft Word Лекциялар жинағы Физик doc


онда мұндай күштер диссипативтік күштер деп аталады. (мысалы: үйкеліс күші)



бет22/55
Дата07.01.2022
өлшемі1,32 Mb.
#17732
түріЛекция
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   55
онда мұндай күштер диссипативтік күштер деп аталады. (мысалы: үйкеліс күші).
Егер дене күштердің потенциалдық өрісінде орналасса, онда ол дербес тұрақты шамаға дейінгі дәлдікпен анықталатын ЕП потенциалдық энергияға ие бола алады. Бұл жерде дененің екі түрлі жағдайдағы: потенциалдық энергияларының айырмасы немесе координаталары бойынша ЕП туындысы қарастырылғандықтан ол физика заңдылықтарына бағынбайды. Сондықтан дененің қандайда бір анықталған күйіндегі потенциалдық энергиясы нөлге тең деп саналады, ал дененің басқа күйлердегі энергиясы нөльдік деңгейге қатысты салыстыру арқылы анықталады.

Дененің потенциалдық энергиясы, ол денеге әсер етуші әсерлесудің консервативті күштеріне ие сыртқы күштердің, дененің потенциялық энергиясы нөлге тең соңғы күйінен берілген күйге орын ауыстыру кезінде істеген жұмысы арқылы анықталады. Денеге түсірілген консервативті күштердің жұмысы осы дененің потенциалдық энергиясының теріс таңбалы өзгерісіне тең, демек,



dA  dEП ,

жұмыс потенциалдық энергияның азаю үлесінен жүреді.



dA жұмыс F күші мен dr орын ауыстырудың скаляр көбейтіндісіне тең

болғандықтан, теңдікті былайша жазуға болады


П
Fdr  dE .

ЕП функциясының нақты түрі күш өрісінің сипатына тәуелді. Мысалы, Жер бетінен h биіктікке көтерілген массасы т дененің потенциалдық энергиясы

0


мынаған тең

ЕП   mgdh mgh

h


EП mgh ,

мұндағы h потенциалдық энергиясы ЕП0 = 0 тең нөлдік деңгейден бастап өлшенетін биіктік. Дененің Жер бетіне h биіктіктен құлау кезіндегі



потенциалдық энергиясы ауырлық күшінің істеген жұмысына тең деген тұжырымнан ЕП=mgh теңдігі шығады.

Бастапқы санақ басы дербес таңдап алынатындықтан потенциалдық энергия теріс таңбалы болуы мүмкін (кинетикалық энергия әрқашанда оң таңбалы). Егер Жер бетінде жатқан дененің потенциалдық энергиясын нөл деп есептесек, онда шахта түбінде орналасқан дененің потенциалдық энергиясы ЕП

=–mgh' (h' шахта тереңдігі).



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   55




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет