43. Жұқпалы аурулардың химиотерапиясы және химиопрофилактикасы. Антибиотиктерді зерттеу ережелері, оларды қолдану кезіндегі асқынулар және жанама әсерлер Химиотерапия (химия және терапия) — дәрілік заттар көмегімен жұқпалы, паразитті аурулардың қоздырғыштарын жою және ісік клеткаларын емдеу. 20 ғасырдың басында неміс ғалымы П.Эрлих (1854 — 1915) күшәланың бірқатар қосылыстарын синтездеп, Химиотерапияның негізін салды. Ол 1909 жылы сальварсан препаратын алып, онымен мерез ауруын емдеген бірінші дәрігер болды. Бұдан кейін Химиотерапияның дамуына сульфаниламидті препараттар (сульфанил қышқылынан алынған микробқа қарсы қолданылатын дәрілік заттар) мен антибиотиктердің ашылуы үлкен септігін тигізді. Қазіргі кездегі Химиотерапияның алдына қойған мақсаты — микробқа және ісікке қарсы жХимиотерапиялық агенттер - бұл тікелей немесе организмдегі белгілі бір өзгерістен кейін жұқпалы аурулардың қоздырғыштарына зиянды әсер ететін дәрілер. Егер препараттың терапиялық әсер ету механизмі организмнің қарсыласуының жоғарылауымен немесе белгілі бір органдар мен жүйелердің белсенділігін ынталандырумен байланысты болса, онда препарат химиотерапиялық емес. Химиотерапиялық зат организмдегі әр түрлі жүйелерге де әсер етуі мүмкін, бірақ химиотерапия ең алдымен инфекциялық қоздырғышқа әсерін ескереді.
Химиотерапиялық дәрілер науқастың денесінде микробқа қарсы әсер етуі керек және науқастың жасушалары, тіндері мен мүшелеріне зиянды әсер етпеуі керек. Осыған байланысты П.Эрлих химиотерапиялық препаратты сипаттау үшін химиотерапиялық индекс ұғымын енгізді.
Химиотерапия индексі - бұл препараттың минималды терапиялық дозасының препараттың максималды төзімді дозасына қатынасы
Индекс мәні 1-ден аз болуы керек.
Химиотерапиялық индексті керісінше анықтауға болады, өйткені препараттың максималды төзімді дозасының препараттың минималды терапевтік дозасына қатынасы.
Бұл жағдайда индекс мәні 3-тен үлкен болуы керек.
Егер индекс осы көрсеткіштерге сәйкес келмесе, онда препарат улы болып табылады және оны емдеу үшін қолдануға болмайды.аңа дәрілік препараттарды тауып, олардың әсер ету механизмін зерттеу.
