Микробиология тарихында Рим профессоры
Биологиялық маңызды қосылыстардың негізгі типтері – мономер, полимер, олигомерлер
жүктеу/скачать 2,56 Mb.
|
| Биологиялық маңызды қосылыстардың негізгі типтері – мономер, полимер, олигомерлер.
Мономер – молекулалары бір-бірімен немесе басқа қосылыстардың молекулаларымен полимер түзетін төменгі молекулалық қосылыстар. Мономерге қысқа байланысты (моно- және диолефиндер, ацетилендер, қанықпаған карбон қышқылдарының нитрильдері, альдегидтер) немесе циклді топтары (олефиндердің оксидтері, лактамдар, лактондар), сондай-ақ гидроксил, карбоксил, амин, т.б. функционалды топтары бар қосылыстар (мыс., дикарбон қышқылдары, аминқышқылдары, гликольдар, фенолдар, диаминдер) жатады. Сополимерленуге немесе сополиконденсациялануға қатысатын Мономер сомономерлер деп аталады. Өте жиі қолданылатын Мономерлер этилен, пропилен, бутадиен, стирол, акрилонитрил, капролактам, терефтал қышқылы, этиленгликоль, фенол, формальдегид. Полимер мен мономердің басты айырмашылығы - полимер - көптеген молекулалардың жиынтығы, ал мономер - жалғыз молекула. Мономерлер мен полимерлер әртүрлі аспектілерде маңызды. Біреу полимер сөзін естігенде, олар автоматты түрде полиэтилен, ПВХ немесе нейлон сияқты синтетикалық полимерлер туралы ойлайды. Бұлардан басқа, біздің өмірімізде шешуші болып табылатын көмірсулар, ақуыздар, нуклеин қышқылдары сияқты биополимерлер деп аталатын полимерлер категориясы бар. Полимерлер мономерлерден жасалған. Демек, олардың синтезделу процестері туралы түсінікке ие болу үшін полимер мен мономердің айырмашылығын білу маңызды. Полимер - бұл мономерлерді білдіретін қайталанатын блоктардан тұратын макромолекула. Мономерлер полимерлердің құрылыс материалы болып табылады. Мономерлер бір-бірімен ковалентті химиялық байланыс арқылы байланысқан кезде полимер түзіледі. Құрылымына, қасиеттеріне, пайда болуына және т.б. сәйкес полимерлі материалдардың бірнеше классификациясы бар. Мысалы, полимерлерді табиғи және синтетикалық полимерлер деп жіктеуге болады. Сол сияқты біз оларды термопластикалық, термостаттаушы полимерлер және эластомерлер деп қасиеттеріне қарай жіктеуге болады. Биополимерлер тағы бір маңызды категория. Бұл санатқа биологиялық жүйелерде немесе тірі организмдерде пайда болатын және өмір сүретін көмірсулар, ақуыздар, нуклеин қышқылдары және басқа полимерлі материалдар кіреді. жүктеу/скачать 2,56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|