Баланың алғашқы сөз айту сәті: көбінесе «ана» немесе «әке» (мүмкін, бірінші сөз 1 жасқа дейін). Жиһаз бойымен жүре бастайды, содан кейін қолдаусыз алғашқы қадамдарды жасайды. Сүйектермен немесе басқа заттармен ойнайды. Бұл кезең балалар мінез көрсетіп бастайды(истерить етеді). Анасы баланы құмсалғыштан алып кетеді, бірақ ол кеткісі келмейді. Айқайлау, қарсыласу. Мұндай сәттерде баланы тәрбиелеу үшін үлкендердің дұрыс мінез-құлқы өте маңызды.
Барлық сұрақтардың жауабы бар. Ата-аналар мен балалар үшін өте қызықты даму кезеңі. Анасы: «Неге өзенде су бар?». Бала: «Өйткені жаңбыр жауды» Анасы: «неге жаңбыр жауып тұр?» Бала:«Себебі радиода айтты!». Бұл кезеңде балалар мектепте, дүкенде ересектерді бейнелей отырып ойнайды.
1 қыркүйекте балалар 1-сыныпқа қуана барады (жаңа киімдер, гүлдер, жаңа достар, жаңа орта). Бұл қызық! Бірақ балалар оқудың не екенін түсінген кезде, көбінесе мұны істеуге деген ұмтылыс жоғалады. Алғашында бала үйге келіп, бұрынғыдай үй тапсырмасын орындамай немесе ата-анасы бұл уақытта үйде болмаса, оны ұмытып кетеді.
Жасөспірімдік шақ
1. 15 жастағы жасөспірім өзге ұлт өкілдеріне зорлық-зомбылық көрсетуді насихаттайтын топқа түсіп қалған. Баланың сабақтан бос уақытындағы ермегі отбасын қызықтырмаған. 2. Қыз бала 15 жасында ұл туды. Ұзақ уақыт бойы себепсіз оқу орнына бармаған. Отбасы көп балалы, білімі жағынан қолайсыз, профилактикалық органдарда есепте тұрады.
Оля көптен армандаған шаштараз курсында оқыды. Сабақтан бос уақытында сыныптастарына, мұғалімдеріне, таныстарына шаш қиюмен айналысады. Қызды қызына барлық жағынан қолдайтын ана тәрбиелейді.
