Микроскопиялау кезеңдері


Микроорганизмдердің өзара əрекеттесу түрлері. Комменсализм, паразитизм, антагонизм жəне мутуализм. Анықтама беріңіз



бет20/44
Дата11.11.2022
өлшемі123,73 Kb.
#49326
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   44
Байланысты:
МИКРО СЕССИЯ 2-1 (копия)

Микроорганизмдердің өзара əрекеттесу түрлері. Комменсализм, паразитизм, антагонизм жəне мутуализм. Анықтама беріңіз.


Микроорганизмдер бір-бірімен түрлі ара-катынаста болады. Олар пайдалы немесе зиян да болуы мүмкін. Екі организм бірге тіршілік етсе бұл-симбиоз. Симбиоздың да бірнеше варианты бар: мутуализм, комменсализм, сателлизм, метабиоз. Мутуализм - организмдердің бір-біріне пайдалы аракатынасы. Мысалы, мук-саңырауқұлақ пен көк-жасыл балдырлар симбиозы. Саңырауқұлақ балдырларға минералды тұздар беріп, оларды кеуіп кетуден қорғайды.
Комменсализм - бір-біріне зиян тигізбей пайдалы тіршілік ету. Адамның калыпты микрофлорасында бактериялар комменсал болып табылады.
Антогонизм - микроорганизм антибиотик түзе отырып, басқа микроорганизмнің дамуын тежейді. Антагонизмнің басқа да көріністері болады, мысалы ортаның рН-ын өзгертетін өнім түзу. Паратизм - микроорганизм басқа организмді қорек ретінде пайдалануы. Мысалы, бактериофаг пен бактерияның өзара қатынасы. Микроорганизмдердің өзара əрекеттесу түрлері. Комменсализм- микробтардың басқа организмдермен бирге өмір сүруі. Яғни, бір организм өзіне қоректік зат ретінде 2–ші организмнің бөлетін заттарын пайдаланады.
Антагонизм- бір микробтың өнімі екінші микробтың тіршілігіне кері əсерін тигізетін қарым-қатынас. (шіріту бактериясы+сүт қышқылды бактериясы)
Паразитизм- бір организмнің басқа бір организмді орта ретінде пайдаланып, сол организмде өсіп,қоректенуі.
Паразит организм ішінде тіршілік етсе эндопаразит, сыртында тіршілік етсе эктопаразит деп аталады.
Мутуализм- екі организмнің бір-бірімен тығыз байланыста болуы, яғни бір-бірінсіз тіршілік ете алмауы.
  1. Экожүйе. Биоценоз. Биотоп. Анықтама беріңіз. Микробиоттар түрлері.


Экология - қоршаңған ортада микрорганизмдердің таралуын, бір бірімен əсерлесуды зерттейды.
Ауада,топырақта, суда жəне тірі ағзаларда əр түрлі бактериялар жəне санырауқұлақтар мекендейды. Əр түрлі микроорганизмдер бірнеше ассоцияларда кездеседі.
Биоценоз- бір белгілі аймақта мекендейтын микро жəне макроорганизмдер, өсімдіктер, насекомдар жиынтығы.
Биотоп- белгілі жердің аймағы. Микрофлора белгілі биотопта кездесетын микроорганизмдер жиынтығы.
Микробиот немесе микрофлора– белгілі бір ортада кездесетін микроорганизмдер жиынтығы. Олардың қатарында белгілі бір экологиялық факторға сəйкес, сол жерде тіршілік ететін жануарлар мен өсімдіктерге тəн əр түрлі түрге жататын микроорганизмдер де бар. Табиғи жағдайда əр түрлі микроорганизмдер: бактериялар, актиномицеттер, микроскоппен көрінетін саңырауқұлақтар, балдырлар белгілі бір ортада тіршілік етеді. Солардың ішінде Жер шарының кез келген жерінде кездесетін топырақ Микрофлорасы. Олар топырақ құрылымын түзуде үлкен рөл атқарады. Топырақтың 1 граммында 10 миллионнан бірнеше миллиардқа дейін Микрофлоралар кездеседі. 3 – 5 га топырақта 3 – 5 т Микрофлора биомассасы жиналады.
Микрофлораның ең көп таралған жері – су. Олардың мұндағы мөлшері əр түрлі факторларға байланысты өзгеріп отырады. Осыған байланысты судың Микрофлорасын бірнеше аймақтарға бөліп зерттейді (полисапрофты, мезасапрофты, т.б.). Микрофлоралардың тағы бір шоғырланған жері адам мен жануарлар денесі. Мысысалы, олар теріде, тыныс жолдарында, ауыз қуысында, күйіс қайтаратын малдардың таз қарынында да кездеседі. Олар қарын ішіндегі клетчатканы қантқа дейін ыдыратады


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   44




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет