Бақылау сұрақтары мен тапсырмалар

38 
Зертханалық жұмыстар
 
Зертханалық жұмыс 1
Автомобильдің жалпы құрылымы 
Мақсат:
Автомобильдің жалпы құрылымын оқып білу, автомобиль жасаудың 
даму тарихымен танысу. 
Жоспар: 
1.
Автомобиль жасаудың даму тарихы, қазіргі құрылымдар. 
2.
Автомобиль құрылымының негізгі элементтері. Түйіннің тағайындалуы, 
құрастыруға байланысты орнгату орны. 
Қоғамның динамикалық дамуы машина қарудың жай түрлерін жасап 
шығарумен 10-20 мың жылдар бұрын бұрын бастаған желді диермендермен, суд 
доңғалақтар іліңгішті құрылғылар және және өзі сияқты әр түрлі жүктерді 
аралсыруға қажет болды. Құрылыс үшін тастар және әр түрлі ағаштар, үй заттары 
және де өмір сүру жеріне байланысты ас көнектері. Көбіне бұл операциалар қолға 
үйреткен аңдар күшімен жасалған. Түптің түбінде біреу жүк астында дөңгелек ағаш 
салып онда осіммен айналдырып доңғалақ жасады. Доңғалақ біздің дамуыздың ең 
бір көп дамулардың ішіндегісінің бірі. Барлық механикалық құрылғылар өзінің 
элементтерінде доңғалақ, осуіне немесе айналу бетіне ие.
Адамдармен әртүрлі жүктерді ауыстыруды жылдамдатыруы және адамның 
экономикалық даму принциптері бұл жүк тез апарылса, капитал тез айналымды 
және пайда көп. Ақпарат немесе іскерлік қағаздар неғұрлым тез жүрсе, солғұрлым 
шешімдер тез қабылдап пайда табылады. Яғни пайда соңынан қуумен 
экономиканың дамыуда әртүрлі тағайындалған көліктік операциалар жасалды. Міне 
осы жағдай қазіргі қоғамда көлік дамуын анықтаудың негізгі параметрі. 
Барлық көліктің қозғалысы бойынша сулы (су астындағы және т.б.), ауалы 
және жер беті деп бөлуге болады.
Жер беті көлікті көліктер мускулды (велосипед, тележка) автомобильді және 
темір жолды сулы-теңіздік және көлдік, ауалы және ауадан жеңіл газ арқылы жүру 
дерижабілдер, буранның айналуы арқылы тікұшақ және көлденең қозғалыс арқылы 
көтеру күші бар (ұшақ ) машиналар болып бөлінді.
Су көлігі орналысуы бойынша су үсті және суасты, су үсті мускулды желкенді 
және механикалық, желікті көлік, ішкі жану қозғалтқыштары болып бөлінеді. 
Теміржолды тартылыс қозғалтқының пайдалануына - паровоз, тепловоз, 
электровоз. Автомобильді – құрылымды орындалуына байланысты жеңіл, жүкті 
автобус, ранайы тағайындалған машиналар, тракторлар және тағыда басқа бөлінеді. 
Автомобиль және велосипед арасындағы көлікке мотоцикл жатады. 
Көлік сөзін жалпы түсіндіргенде, бұған барлық коммуникация жүйелерін 
(өткізгіш, өткізгішсіз, спутникті және т.б.), құбырөткізгіш көлігі (су, мұнай, газ), 
ғарыштық көлікті еңгізуге болады. Әрбір көлік түтіне арнайы пайланыс бар. Әрбір 
көлік типіне жүкті апару, оның уақытының жылдамдығы аз шығын сияқты 
эксплуатациалық жағдайлары бар. 

39 
Соңғы уақытта дамыған мемлекеттер ең керемет автомобиль өміріне қауіп 
төндірелетіне байланысты автомобиль мен тасуды қысқартуда. Көптеген 
мемлекеттер соның ішінде Қазақстанда аэростатикалық аппаратты арнайы жолды 
талап етпейтін дерижабльдерді қолданумен жүкті және адамдарды тасуды 
қалыптануға тырысуда. Бұрыңғы өткен замандарда дерижабль көмегімен массасы 
420 тонна жүкті 45000 киллометр қашықтықта, сағатына 1,35 км. жылдамдықта 
тасиалған. Дерижабльдер су шекаарасын қарауға АҚШ-та және Ұлыбританияда көп 
қолданылады. Қазақастан үшін бұл көлік түрі автомобмль жолдары дұрыс 
дамымаған жерлерінде өте қолайлы. Мысалы Ресейде бір адам басына қатты жер 
бетті жер 3,3 км. келсе АҚШ-та 10,2 км., Канадада – 28,5 км., Финляндияда – 7,3 
км., Австралияда – 28,4 км. келеді.
Бұл жағдайлар автомобильдерге өте жоғарғы эксплуатациалық талаптарды 
қояды, себепі оларға өте қиын жолдарда және өсудің дұрыс еместігімен қозғалуға 
мәжбүр.

жүктеу/скачать 1,52 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: