Молекулалы кинетикалық теорияның негізгі қағидалары


Термодинамиканың бірінші бастамасы



бет4/18
Дата03.06.2022
өлшемі0,66 Mb.
#36309
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18
Термодинамиканың бірінші бастамасы — термодинамикалық жүйелер үшін керек энергияның сақталу заңы; бұл заң бойынша жүйеге берілетін жылу оның ішкі энергиясын өзгертуге және жүйенің сыртқы күштерге қарсы жұмысына жұмсалады.[1]
Дене күйінің барлық энергиясы - микроскопиялық қозғалысының толық түріндегі сыртқы кинетикалық энергиясы Ек және салмақ күші өрісі, электрлі немесе магнит өрісі жағдайындағы потенциалды энергия Еn, сонымен қатар, дене бөлшектерінің құрамдық әрекеттері мен қозғалу энергиясын жасаушы ішкі энергия U қосындыларынан тұрады:
{\displaystyle ~E={E_{k}}+{E_{n}}+{U}}
Қаралып отырған жылу динамикалық жүйе шамаланса, онда дененің орталық салмақтық алмасу жылдамдығы өте аз (С=0), яғни қозғалыссыз жұмыстық дене көлемінің өзгеруі туралы сөз болады, сондықтан Ек=0. Айталық, Ер=0 сонымен, бұл жерде толық энергия ішкімен бірдей (E=U), ал жүйе энергиясының өзгеруі - жұмыстық дененің, ішкі энергиясының өзгеруіне келтіреді
Энергия – дененің күйін сипаттайтын физикалық, скалярлық шама. Адамның күйі туралы айтқанда, оның қан қысымы, температурасы, сияқты, т.б. белгілі бір уақыт мезетіндегі жалпы жағдайын сипаттайтын мәліметтер туралы сөз етеміз.
Күй - дененің берілген уақыт мезетіндегі жағдайы. Механикада дененің механикалық күйі сөз болады.
Оны көрсету үшін 2 мәселеге тоқталуымыз керек:
1. Дененің берілген уақыт мезетіндегі орны.
2. Дененің  қалай қозғалатынын сипаттай алуымыз керек.
Олай болса, бұл - нүктенің қайсыбір уақыт мезетіндегі  координаталары мен жылдамдығын көрсету деген сөз. Бұлар күй параметрлеріне жатады. Дененің немесе нүктенің механикалық күйін сипаттайтын шама -механикалық энергия деп аталады.
Механикалық  энергия деп дененің механикалық жұмыс істей алу қабілетін айтады. Энергияның өлшем бірлігі –  Е, Дж(Джоуль).
Қозғалыстағы дененің энергиясы - кинетикалық энергия деп аталады.
Денелердің өзара әрекеттесуіне немесе дене бөлшектерінің өзара орналасуына байланысты энергия - потенциялық энергия деп аталады.
VI) Электр өрісінің кернеулігі – электр өрісінің зарядталған бөлшектер мен денелерге күштік әсерін сипаттайтын векторлық шама (Е). Ол электр өрісінің белгілі бір нүктесіне қойылған нүктелік зарядқа әсер ететін өріс күшінің (F0) сол зарядтың шамасына (q0) қатынасына тең: E0=F0/q0. Бұл жерде зерттелетін өріске әкелінген зарядтың шамасы (q0) сол өрістің жасайтын зарядтардың шамасы мен олардың кеңістікте тарала орналасуын өзгертпейтіндей, мейлінше аз деп қарастырылады. Электр өрісінің кернеулігінің бірліктердің халықаралық жүйесіндегі өлшеу бірлігі: в/м.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет