Монография \ «санат» а л м п и мп
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Kicuiep, олардыц кейрл1 кьтыкхары мен Kecnipci3 мшездер1 сыкдк eTuiefli”**.
- 6ipi — тумысынан акда-текпе, агыл-тегш дарындар; eiciHniici — туганнан соц жетшген, елец енершщ барлык; купиясымен жете
| ipi
эстетик, ipreni теоретик екенше айгак. Ал оныц “Поэзия енершщ канондары туралы трактаты” мен “Поэзия eHepi туралы” ецбеп елец жайлы, жалпы акьшдык. енер хакьшдагы аса багалы байыптаулар болып табылады. Эл-Фараби “ Поэзия енершщ канондары туралы трак- татта” Аристотельдщ “ Поэтикасын” талдап-тусвдйругй максат ете тура оны рет-реимен жэне епкей-тегжейше дешн тугел тексерш жатпайды”*, поэзияны трагедия, комедия, драма, эпос, риторика, сатира, поэма т.б. осылар тэр1зд1 б1рнеше турге белед1 де, эркдйсысына жеке-жеке жанрлык. сипаттама беред1. Айталык, “комедия, — деп тусиадред1 эл-Фараби, — арнаулы елшем! бар поэтикалык, жанр. Комедияда ер алуан ерсхз эрекеттер баяндалады, келецадз Kicuiep, олардыц кейрл1 кьтыкхары мен Kecnipci3 мшездер1 сыкдк eTuiefli”**. Бул — кедампдей кдлыптаскдн, кеп ретте дэл жэне турлаулы теориялык, тужырым. Эл-Фараби елец жазатындарды уш топка белсдк 6ipi — тумысынан акда-текпе, агыл-тегш дарындар; eiciHniici — туганнан соц жетшген, елец енершщ барлык; купиясымен жете таныс “ойлампаз” таланттар; yiuiHiiiici — тума кдбшеп де, табиги таным-дарыны да жок, жогаргы екеуше елисгеу- мен гана журетшдер. Булардыц 6ipimiiici — ауыз эдебие- тщдеп суырып салма — импровизатор здцрауларга, екшшкя — жазба эдебиеттеп профессионал акыйдарга, ymiHUiici — эр густа да бола берепн эш етн эуескрйларга берштен мшез- демелер секши. * Аль-Фараби. Логические трактаты. Алма-Ата, “Наука”, 1975, стр. 529. ** Бул да сонда, 535-бет. 61 Эл-Фарабидщ “Поэзия eHepi туралы” трактаты тугеш- мен елец курылысына — елец елшемдерш талдауга, елендеп ыргак пен буын мэселелерш тексеруге арналган. Осы трактаттарыныц кдй-кдйсысында болсьш, улы галым енер атаулыныц акикат ешрден гана туатынын терец бишрлжпен тап басып, дал туйген. Будан мыц жылдан астам бурынгы “соктыкпалы, сокдаксыз” булыцгыр дэу1рде муншалык сара ой-сана neci болу адам баласыньщ парасат тарихьшда дара туган даналардыц гана улесше тиген. Демек, Эбу Райхан Бируни (973-1050), Эбу Эли Ибн-Сина (980- ЮЗ?), Омар Иейям (1048-1130), Роджер Бэкон (1214-1294), Обдарахман Жэми (1414-1492) секицц элемге е й г т ойшыл- гуламалардыц эл-Фараби ецбектерш гумыр бойы улп, енеге тутып етулер1 тегшнен-тепн емес. IV Батые Европадагы едеби-эстетиКалык Ы мшц даму тарихына кез саЛсак, Ояну деугрш айрыкша атау керек. ©йткет бул — гылым мен техниканыц, эдебиет пен енердщ дур жүктеу/скачать Достарыңызбен бөлісу:
|