Мұстафа кемал ататүрік–ТҮрік мемлекетінің негізін қалаушы


B) көпұлтты, көпконфессиялы мемлекет болуы



бет27/38
Дата23.01.2023
өлшемі14,27 Mb.
#62528
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   38
B) көпұлтты, көпконфессиялы мемлекет болуы
C) нарықтық қатынастың қалыптасуы
D) жоспарлы экономиканыңтрансформация
E) зайырлы мемлекеттің қалыптасуы



  1. ХАЛЫҚТАРДЫҢ АРАЛАСУЫ

Бүгінгі таңда әлемде этникалық және этносаралық процестердің күрделенуі байқалуда. Мәнді өзгерістерге алып келетін этностардың өзара әрекетін этникалық процесс деп атайды. Оның эволюциялық және трансформациялық бағыттары болады. Эволюциялық бағыты этностың негізгі элементерінің, ең алдымен тіл мен мәдениеттің сапалы өзгерісін білдіреді. Трансформациялық этникалық процесс ұлттық тиесілікті алмастыруға алып келетін өзгерістерді қамтиды, оның негізгі этапы этникалық өзіндік сананың алмасуы болып табылады. Трансформациялық біріктіруші процестер консолидация, ассимиляция және интеграция түрінде жүзеге асады. Консолидация – тіл мен мәдениеті жағынан бір-біріне жақын бірнеше дербес халықтардың біртұтас ірі этносқа бірігуі. Мысалы, XV ғасырда түрік тілдес тайпалардың қазақ этносына бірігуі. Ассимиляция – көбіне саны аз халықтың өзге ірі этностың құрамына сіңіп кетуі, нәтижесінде өзінің этникалық қасиеттерін жоюы. Интеграция – тілі мен мәдениеті әртүрлі бірнеше халықтардың ортақ белгілері пайда болуына байланысты бірігуі, бірақ олардың тұрақтылығы мен беріктілігі шамалы, ұзақ өмір сүрмейді. Мысалы, Австро-Венгрия, Осман империясы, КСРО, Югославия және т.б. Қазіргі мемлекеттер көп этносты болуына байланысты мемлекет тарапынан үлкен көңіл бөлуді талап ететін этносаралық қатынастар әр алуандығымен ерекшеленеді. Көп ұлтты мемлекеттің маңызды міндеті – ұлтаралық қатынастарды оптимизациялау. Халықаралық қатынастар субъектілерінің өзара әрекет етуінің ең қолайлы нұсқаларын іздестіру және жүзеге асыру болып табылады. Қазақстан Кеңес Одағынан кейінгі кеңістікте ғана емес, дүниежүзілік деңгейде де көп этносты және көп конфессиялы елдер қатарына жатады.

1. Бір этносты екінші этностың сіңіріп алуы
A) интеграция
B) деградация
C) ассимиляция
D) трансформация
E) миграция

2. Тіл мен мәдениеті жағынан бір-біріне жақын бірнеше дербес халықтардың біртұтас ірі этносқа бірігуі


A) интеграция
B) депортация
C) сегрегация
D) эмиграция
E) консолидация

3. Бұрынғы этностың тарихи жағдайлар әсерінен жаңа этносқа (мысалы, эллиндіктер византиялықтарға, ал византиялықтардың бір бөлігінің бүгінгі гректерге) айналуы




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   38




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет