Н. Ж. Жақашов, Ж. Ж. Бекмағамбетова, М. Е. Жоламанов, Қ.Қ. Тоғызбаева
ІІ - ТАРАУ. ҚОРШАҒАН ОРТА ФАКТОРЛАРЫН ГИГИЕНАЛЫҚ НОРМАЛАУДЫҢ ҒЫЛЫМИ НЕГІЗДЕРІ
жүктеу/скачать 9,48 Mb.
|
Учебник Гигиена-каз
| ІІ - ТАРАУ. ҚОРШАҒАН ОРТА ФАКТОРЛАРЫН ГИГИЕНАЛЫҚ НОРМАЛАУДЫҢ ҒЫЛЫМИ НЕГІЗДЕРІ
1. Жалпы жағдайлар. Адамның денсаулығына және оның өмiрiндегi саниттарлық жағдайына қолайсыз әсер ететiн қоршаған ортаның факторларын гигиеналық тұрғыда нормалау алдын алу шаралар жүйесiндегi негiзгi буыны болып табылады. Табигаты әр турлi (химиялык, физикалык, биологиялық) факторларды регламенттеудiң гигиеналық концепциясын даярлауда отандьқ гигиена ғылымы алдыңғы қатарда екенiне ешқандай күмән жоқ. Бұл концепцияны іс жүзiнде дүние жүзiндегi барлық елдерi қабылдады деп айтуға болады. Гигиеналық норматив - бұл адамның бүкіл өмiрi бойына күнделiктi әсер еткенде оның денсаулығына және келешектегi ұрпақтарына тiкелей немесе баска орта арқылы қолайсыз әсер етпейтінi заттар мен факторлардың концентрациялары, дозалары, деңгейлерi. Ортаның объектiлерiндегi химиялық заттар үшiн мұндай норматив ШРЕК (ПДК), физикалық факторлар үшiн - ШРЕД (ПДУ) болып табылады. Сондай-ақ, химиялық заттардьң уақытша шамамен алынған нормативтерi бар: ӘШАҚД - әсерінің шамамен алынған қауіпсіз деңгейі атмосфералык ауа және жұмыс зонасындағы ауа үшiн, ШАРЕД - судағы заттардың шамамен алынған рұқсат етiлген деңгейі, ШАРЕК- топырактағы заттардың шамамен алынған руқсат етiлген концентрациясы. Көрсетiлген регламенттердi шамамен алынған деп айтады, себебi олар қысқа мерзiмдi эксперимент негiзiнде немесе есптеу әдiсiмен болжау негiзiнде орнатылады. Бұл нормативтер, әдетте, даярланған ШРЕК жоқ кезде, сақтық санитарлық бақылауды жүргiзу кезеңіңде қолданылады. Әдетте, олардың іс жүзiндегi күшi 2 жылдан аспайды. Қазiргі кезде көптеген нормативтер ғылыми тұрғыда негiзделген: жұмыс зонасыньң ауасындағы химиялық заттар үшiн - 1800 артық нормативтер бар; суат суларында - 1500 ден астам, атмосфера ауасында - 700 ден астам, тағамдық азықтарда - 100-ден астам, топырақта - 100-ге жуық нормативтер бар. Сондай-ак, негiзгі физикалық факторлардың (шу, вибрация, электромагниттiк өрiс т. б.) ШРЕД-те ғылыми тұрғыдан негiзделген. Қоршаған ортадағы биологиялық ластандырушы заттар үшін де нормативтер даярлануда. жүктеу/скачать 9,48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|