Н. Жиенбаева р. К. Eekm a fa m beto ba а. Ж. Сыздык. Баева е. И. Б0Лшекбаева
iHiij дауысымен сойлемейд!» - бул травмалык ойлардан коргану функциялары. Л.С. Выготскийд1н айтуынша, бул KepiHic
жүктеу/скачать 8,97 Mb. Pdf көрінісі
|
Жиенбаева Мектепке дейінгі педагогика 2
| 03
iHiij дауысымен сойлемейд!» - бул травмалык ойлардан коргану функциялары. Л.С. Выготскийд1н айтуынша, бул KepiHic балалардьщ дербест1г1н жогалтумен жэне ездер1н1н; тэж1рибелер1нде манызды багдарлардьщ пайда болуымен байланысты. Бала кутпеген жерден ез тэж1рибес1мен танысады. Бала сез1мдер туралы кайта ойлана бастайды. Ол тек куанып кана коймай, белпл! 6ip себептермен де куана алатыньш тус1нед1. Бул арнайы жаца каб1леттерд1ц пайда болуына байланысты - тэж1рибе жинактау. Л.И.Божович 6-7 жастагы дагдарысты баланыч ез1н-ез1 тануындагы жана децгейлерд1н жэне imid позицияларындагы жана жуйелерд1ч пайда болуымен байланыстырады: бала элеуметт1к манызды жэне элеуметт1к багаланатын ic-шараларды орындагысы келед!. Бала ересек адам болганын, ересек эчпмелерге катысцысы келет1шн, oainiH niKipiH б1лд1руш калайды, осы жастагы балалар ересектерге арналган кшм киюд! унатады, кыздар анасыньщ макияжын колдануга тырысады. Мектеп жасына дей1нп ересек балалар эрекетшде epiKTi ic-эрекет пайда болады. Бала егер ересектер уйретсе, ережелерд! сактай алады, сондай-ак 031н1н м1нез-кулкын саналы бакылай алады. Осы жастагы балаларда танымдык; белсенд1л1к артады, оньщ бурынгы iCTepi ini пыстырарльщтай болып кершед!, жана кызыгушылыкдар, ойын турлер!, жана бшмге куштарльщ пайда болады. Л.С Выготский дагдарыстын б1рнеше фазаларын карастырды. Дагдарыс алдындагы фазада ойын баланы жетекш! ic-эрекет ретшде нанагаттандырмайды, ойын ic-apeKCTiHCH оку ic-opcKCTiHe OTyniH алгы- шарттары Kopifflc 6epeni. Осы кезенде ойын TypneHeni, ойын аркылы бала ic-opeKeTrepni кайталайды, баланьщ esin-esi 6enceHHi мектепке даярлау nponeci басталады. Дагдарыс алдындагы фазада ойын ic-apeKeriHCH оку ic-apeirriHe ету алгышарттары ani де жаксы калыптаспаган. Бул кезенде баланы ойын толык канагаттандырады, оньщ когамдагы позициясы унайды, yлкeндepдiн eaiH ani KifflKCHrafi санауына аса мэн бepмeйдi. Ойын ic-эрекетш езгерткеннен кейш, бала сурет салу, сызу, курастыру ceKiani ойын rypnepine кызыгушылык танытады. Бала 6ipTiHHcn улкендер колдайтын ic-эрекеттерге квшед1. Балалар уй шаруасына араласуга тырысады, epeceктepдiн тапсырмаларын орындайды, мектепке баруга деген умтылыс калыптасады, оку ic-opcKeri т)фалы TyciHiri болады. Бала yiniH жана кезен басталады. Ол окуга дайын, oipaK оку npouexi эл 1 басталмады, дайындык уакытын жэне мектепке бару MyMKiHairiH ажырата алады, баланын м1нез-кулкында жагымсыз белг1лер пайда болады. Дагдарыс фазасы ойын ic-apeKexi мотивтер1н нашарлатумен сипатталады. Бала ез1н ересек деп есептейд!, мектепке баргысы, OMipin osrepTKici келед!. Бул кезен баланьщ м1нез-кркындагы психикалык ынгайсыздык пен xepic белгшермен сипатталады. Бала езгелерд1ц назарын вз1не жэне оньщ тэж1рибес1не аударгысы келед!. Баланын жана жаска еху кезен! басталады. Дагдарыс фазасы окудын басталуымен байланысты. Ол шынымен окуды калайды, б1рак окудын басында балада киындыкдар хуындайды. Балымдардын п!к!р!нше, 6-7 жаска дей!нп балалар ек1 топка бвл!недп - iniKi алш-шартхарха сэйкес, окушы болута жэне оку !с-эрекет!н менгеруге дайын балалар, - бул алгышарттарсыз бурынгы денгейде калахын балалар. Л.И.Божович дагдарыс непз!нде калыптаскан сапалы жана кажетт!л!ктердвд соктыгысуы нэтижес!нде хуындаган жанжалга, баланын езгерген ем!р салты мен оган ересекхерд!н кахынасынан хуындаган жагдайлар жатыр деп есептейд!. Кейб!р балаларда дагдарыс бш!нбей баяу журсе, кейб!реу!нде ети р керш!с беред!. 0хк!р дагдарысхын себеб! - аха-аналардьщ карым-катынасы, талаптары, баланын мумюндшхер! хуралы кел!спеушшк. Дагдарые - шыдамдылык ханыхатын охпел! уакытша кубылыс. Балаларга дагдарысхы енсеру ушш кемек кажет. Ата-аналар дагдарысты енсеру уш!н баламен карым-катынас жасаудыч тшмд! тэсадерш балу! керек. Осы кезенде аха-аналарга; - талапхарды негаздеу; - баланын дербесхш аумагын кенейту; - аса курдел! icxepre сену жэне оларды аяктауды талап ету; - оларга ic-эретшщ сапаеын багалауга мумюндж жасау; - балага ез п!к!р!н бшд!руге мумк!нд!к беру; - балаларды жана !е-эрекехке харху; - баланын кабшет 1 не сен!м б!лд!ру; - м!нез-к¥лкын баскаруга уйреху; - баехы захтарга зейш аударуга уйреху; - баланы коршаган адамдармен араласуга, топта вм!р суруге уйреху. жүктеу/скачать 8,97 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|