ЛИТЕРАТУРА
[1] Русанов Ю.Ю. Банковский риск-менеджмент: теоретические проблемы и практика становления и развития в
России: дис. …д-ра экон. Наук: 08.00.10 / Ю.Ю.Русанов, Рос. экон. акад. им. Г.В.Плеханова. – М, 2005. – 435 с.
[2] Энциклопедия финансового риск-менеджмента / под редакцией А.А.Лобанова, А.В.Чугунова, М.: Альпина
Паблишер, 2007. - 878 с.
[3] Кабушкин С.Н. Управление кредитным риском, Минск : Новое знание, 2007. – 336 с.
[4] Правила формирования системы управления рисками и внутреннего контроля для банков второго уровня, утв.
Постановлением Правления Национального банка Республики Казахстан № 29 от 26 февраля 2014 г.
[5] Основы риск-менеджмента : пер. с англ. / М. Круи, Д. Галай, Р. Марк ; науч.ред. В. Б. Минасян. — М.:
Издательство Юрайт, 2011. - 390 с.
[6] Отчет о финансовой стабильности Казахстана, 2014. Электронный ресурс: www.nationalbank.kz
[7] Статистический бюллетень Национального Банка Республики Казахстан за 2014 год– www.nationalbank.kz
REFERENCES
[1] Rusanov YY Banking risk management: theoretical problems and practice of formation and development in Russia: dis.
... Dr. ehkon. Sciences: 08.00.10 / Yu.Yu.Rusanov, Ros. ehkon. Acad. them. Plekhanov. - M., 2005. - 435 p.
[2] Encyclopedia of the financial risk management / edited A.A.Lobanova, A.V.Chugunova, M .: Alpina Publisher, 2007. -
878 p.
[3] Kabushkin SN Credit risk management, Minsk: new knowledge, 2007. - 336 p.
[4] Rules of formation of risk management and internal control systems for the commercial banks, approved by the Board
Доклады Национальной академии наук Республики Казахстан
178
of the National Bank of the Republic of Kazakhstan № 29 dated February 26, 2014
[5] Fundamentals of Risk Management: Per. from English. / M. Krui, D. Gala, R. Mark; nauch.red. VB Minasyan. - M .:
Yurayt Publishing, 2011. - 390 p.
[6] Financial Stability Report of Kazakhstan, 2014. Electronic resource: https:// www. nationalbank.kz
[7] Statistical Bulletin of the National Bank of the Republic of Kazakhstan in 2014. Electronic resource:
https://www.nationalbank.kz
ƏОЖ 336.71
БАНКТЕГІ НАРЫҚТЫҚ ТƏУЕКЕЛ: МАҚМҰНЫ ЖƏНЕ БАСҚАРУ ҚАҒИДАЛАРЫ
С.Т. Міржақыпова, Ə.М. Нұрғалиева
НАРХОЗ Университеті, Алматы, Қазақстан
Тірек сөздер: банктік тəуекел, нарықтық тəуекел, нарықтық тəуекелдердің түрлері, валюталық тəуекел, пайыздық
тəуекел, нарықтық тəуекелді басқару жүйесі
Аннотация. Халықаралық тəжірибеге сəйкес, сонымен қатар əртүрлі қаржылық құралдармен жүзеге
асырылатын операциялар көлемінің үдеюімен жəне тəуекелдереді төмендету мен бағалау процедураларындағы
кемшліктермен байланысты банктік тəуекел-менеджментінде нарықтық тəуекелдерді басқару сұрақтары басты орынды
алады. Мақалада екінші деңгейдегі банктердегі нарықтық тəуекелдерді басқару кағидалары мен оларды басқару
ерекшеліктері анықталған.
Поступила 16.05.2016 г.
ISSN 2224–5227
№ 3. 2016
179
МАЗМҰНЫ
Физика
Абишев М., Хасанов Н., Утепова Д., Айтасов Т. Жылулық нейтрондардың катализдық қоспамен (Pb, Bi, Po) шексіз
ортада əсерлесуін модельдеу.............................................................................................................................................................5
Механика
Туран Д., Сулиев Р.Н., Əмірғалиев Е.Н. Модификацияланған сирек LMS-ағатын алгоритмнің көмегімен жүйелерді
сəйкестендіру............................................................................................................................................................................... 10
Техникалық ғылымдар
Полещук O.Х., Ковалева С.В., Ермаханов М.Н., Саидахметов П.А., Утелбаева А.Б., Нуруллаев М.А. Тығыздық
функционалы теориясы негізінде металл сынап бетінің аммоний негіздерімен өзара əсерін талдау.................................... 17
Полещук O.Х., Изаак Т.И.,. Адырбеков Г.М, Ермаханов М.Н., Саидахметов П.А., Абдраимов Р.Т. Тығыздық
функционалы теориясы əдістерімен күмістің төрт атомды кластерінің кремний диоксидінің бетімен өзара əсерін
талдау.............................................................................................................................................................................................. 23
Ракишев Б.Р. Мощная база научно- инновационной системы ................................................................................... 31
Қасымқанова Н.М., Г.К. Джангулова, Б.К. Бектур, В.Б. Туреханова, Булар С. Уақыт факторы мен жаппай жарылыс
жұмыстарын ескере отырып, тау жыныстарының тұрақтылығын жəне карьер кемері беріктігінің құрылымдық-
тектоникалық ерекшеліктері мен физика-механикалық қасиеттерін зерттеу.......................................................................... 36
Найзабеков А.Б., Лежнев С.Н., Курапов Г.Г., Волокитин А.В., Волокитина И.Е., Орлова Е.П. Ультрадисперсті
шикізат қолдануымен алюминий ұяқалыбы негізінде композициялық материалдарды алуы.………………………....… 45
Машеков С.А., Абсадыков Б.Н., Акимбекова М.М., Машекова А.С. Физикалық үлгілеу əдісін қолданып үздіксіз
бойлық-сыналы орнақта алюминий қорытпасынан жасалған қаңылтырды ыстықтай жаймалаудың технологиясын
өндеу................................................................................................................................................................................................ 53
Исмаилов С.У., Сатыбалдиева Ф.А., Бейсембекова Р.Н., Сарибаев А.С., Мусабеков А.А., Исмаилова А.С. Тіректі-
бұрылысты механизмді гелиостатты басқару үшін РІС микроконтроллер негізінде Күн қозғалысын бақылау жүйесінің
электронды схемасы …………………................................................................................................................................….. 66
Темирбаев Д.Ж., Оңғар Бұлбұл Б. Жану процесін ығыстырған пиролиз оттық жағдайында шырағдандағы көмір
азотының əрекеті.........................................................................................................................................…………………….. 72
Муратов А.С., Бренер А.М., Ташимов Л. Тасымалдау жəне агрегациялау процестерінің математикалық моделінде
релаксациялық ядроларының əдісі......................................................................................................………………………… 78
Жиенбек А.О., Құдайбергенова Б.Қ., Сейтен А.Б. XILINX WEBPACK ISE автоматтандырылған жобалау жүйесімен
танысу, қарапайым логикалық AND3 элементін жасау............................................................................................................. 87
Жер туралы ғылымдар
Каршигина З.Б., Əбишева З.С., Бочевская Е.Г., Саргелова Э.Ə., Ақшолақова С.Т. Сирек жер металдарын бөліп ала
отырып, Құндыбай кенорнының кендерін күкірт қышқылды ашу..............................……………………………………… 93
Химия
Жұмаділлаева С.А., Баешов Ə.Б., Алтынбекова М.О., Абжалов Б.С. Салицил қышқылының гидразинолизін ионитті
катализатор қатысында зерттеу.........................................................................................................................………………. 102
Биология
Жаманбаева Г.Т., Мурзахметова М.К., Тулеуханов С.Т., Жапаркулова Н.И. Өсімдік полифенолдарының ісікке
қарсы əсерлері ..............................................................................................................................................………………… 108
Нигматова В.Г., Литус И.А., Мукушкина Д.Д., Мирошник Т.Н.,Хансеитова А.К., Омарбаева Н.А., Талаева Ш.Ж.,
Балмуханов Т.С., Айтхожина Н.А. Қазақстан популяциясындағы этникалық топтардағы сүт безі ісігі диагнозымен
пациенттер арасында көп дəріге тұрақтылық (MDR1) генінің rs1128503 жəне rs1045642 вариабельді полиморфты
локустары................................................................................................................................................................................... 116
Əлеуметтік ғылымдар
Атығаев Н.Ə. Қазақ хандығының қаржы жүйесі туралы кейбір құжаттар ………………………………………… 123
Касимова С.С., Ушакова К.В., Сейсенова А.С. Сабақ талдаудың нəтижеге бағытталуы...........…………………..... 134
Исмаилова Д., Нұрғалиева А., Шамуратова Н. Қазақстанның басқа əлемдік факторларымен саяси-экономикалық
ынтымақтастығы……………………………………………………………………………………………………………..…. 140
Тастанова З.Т., Торланбаева К.Ө. 2015 жылғы Жамбыл жəне Павлодар облысындағы экспедициялық жұмыс
бойынша есеп.............................................................................................................................................................................. 150
Торланбаева К.Ө. Түркі руникалық жазба ескертікштері Қазақстан тарихының дереккөзі ретінде
....................... 156
Назарова В.Л., Штиллер М.В. Стратегиялық басқарушылық есепте шығындарды топтастыру мəселелері
......... 167
Міржақыпова С.Т., Нұрғалиева Ə.М. Банктегі нарықтық тəуекел: мақмұны жəне басқару қағида-
лары................................................................................................................................................................................................ 172
Доклады Национальной академии наук Республики Казахстан
180
СОДЕРЖАНИЕ
Физика
Абишев М., Хасанов М., Утепова Д., Айтасов Т. Моделирование взаимодействия тепловых нейтронов с
каталитическим составом (Pb,Bi,Po) в безграничной среде…………………………………………………………………….. 5
Механика
Туран Д., Сулиев Р.Н., Амиргалиев Е.Н. Идентификация систем с помощью модифицированного разреженного
LMS алгоритма с утечкой............................................................................................................................................................10
Технические науки
Полещук O. Х., Ковалева С. В., Ермаханов М.Н., Саидахметов П.А., Утелбаева А.Б., Нуруллаев М.А. Анализ
взаимодействия поверхности металлической ртути с аммонийными основаниями на основании теории функционала
плотности...................................................................................................................................................................................... 17
Полещук O. Х., Изаак Т. И., Адырбеков Г.М., Ермаханов М.Н., Саидахметов П.А., Абдраимов Р.Т. Анализ
взаимодействия четырехатомного кластера серебра с поверхностью диоксида кремния методами теории функционала
плотности...................................................................................................................................................................................... 23
Ракишев Б.Р. Ғылыми - инновациялық жүйелердің қуатты негізі................................................................................ 31
Касымканова Н.М., Джангулова Г.К., Бектур Б.К., Туреханова В.Б., Булар С. Исследование влияния структурно-
тектонических особенностей и физико-механических свойств горных пород на устойчивость откосов с учётом фактора
времени и массовых взрывов...................................................................................................................................................... 36
Найзабеков А.Б., Лежнев С.Н., Курапов Г.Г., Волокитин А.В., Волокитина И.Е., Орлова Е.П. Получение
композиционных материалов на основе алюминиевой матрицы с применением ультрадисперсного сырья….................. 45
Машеков С.А.,
Абсадыков Б.Н., Акимбекова М.М., Машекова А.С. Разработка технологий горячей прокатки листов
из алюминиевых сплавов на непрерывном продольно-клиновом стане с использованием метода физического
моделирования............................................................................................................................................................................. 53
Исмаилов С.У., Сатыбалдиева Ф.А., Сарибаев А.С., Мусабеков А.А., Исмаилова А.С. Электронная схема системы
слежения за движением Солнца на базе PIC микроконтроллера для управления опорно-поворотным механизмом
гелиостата……………………….................................................................................................................................................. 66
Темирбаев Д.Ж., Б. Онгар Булбул. Исследование поведения азота угля в факеле при пиролизной горелки со сдвигом
процессов горения........................................................................................................................................................................ 72
Муратов А.С., Бренер А.М., Ташимов Л. Метод релаксационных ядер в математической модели процессов переноса
и агрегации....................................................................................................................................................................................78
Жиенбек А.О., Құдайбергенова Б.Қ., Сейтен А.Б. Ознакомление с автоматизированной проектной системой
XILINX WEBPACK ISE, создание простого логического элемента AND3........................................................................... 87
Наука о Земле
Каршигина З.Б., Абишева З.С., Бочевская Е.Г., Саргелова Э.А., Акчулакова С.Т. Сернокислотное вскрытие руды
месторождения Кундыбай с извлечением редкоземельных металлов………………………………...................................... 93
Химия
Джумадуллаева С.А., Баешов А.Б., Алтынбекова М.О., Абжалов Б.С. Исследование гидразинолиза салициловой
кислоты в присутствии ионитного катализатора.................................................................................................................. 102
Биология
Жаманбаева Г.Т., Мурзахметова М.К., Тулеуханов С.Т., Жапаркулова Н.И. Противоопухолевые эффекты
растительных полифенолов..................................................................................................................................................... 108
Нигматова В.Г., Литус И.А., Мукушкина Д.Д., Мирошник Т.Н.,Хансеитова А.К., Омарбаева Н.А., Талаева Ш.Ж.,
Балмуханов Т.С., Айтхожина Н.А. Вариабельные полиморфные локусы rs1128503 и rs1045642 гена множественной
лекарственной устойчивости (mdr1) среди пациентов с диагнозом рак молочной железы в этнических группах
Казахстана...................................................................................................................................................................................... 116
Общественные науки
Атыгаев Н.А. Некоторые материалы по финансовой системе казахского ханства......................................................123
Касимова С.С., Ушакова К.В., Сейсенова А.С. Анализ урока, ориентированный на результат............................... 134
Исмаилова Д. Шамуратова Н. Нургалиева А. Политико-экономическое партнёрство Казахстана с мировыми
факторами................................................................................................................................................................................. 140
Тастанова З.Т., Торланбаева К.У. Отчет по экспедиционной работе в Жамбылскую и Павлодарскую области в
2015 г. …………………………………………………………………………………………………………………………… 150
Торланбаева К.У. Тюркские рунические памятники как источник по истории Казахстана……………..…………. 156
Назарова В.Л., Штиллер М.В. Проблемы классификации затрат в стратегическом управленческом учете
………. 167
Миржакыпова С.Т., Нургалиева А.М. Рыночный риск в банках: содержание и принципы управ-
ления………………………………………………………………………………………………………….…………………. 172
ISSN 2224–5227
№ 3. 2016
181
CONTENT
Physics
Abishev M., Khassanov M., Utepova D., Aitasov T. Simulation of the interaction of thermal neutrons with catalytic
composition (Pb, Bi, Po) in an infinite medium……………………………………………………………………………………. 5
Mechanics
Turan D., Suliyev R.N., Amirgaliyev Ye. N. A Modified Sparse Leaky-LMS Algorithm for System Identification……. 10
Technical science
Poleshchuk O. Kh., Kovaleva S.V., Ermakhanov M.N., Saidakhmetov P.A., Utelbaeva A.B., Nurullaev M.A. Using of density
functional theory for analysis of surface interaction between metallic mercury and ammonium bases…………………….
17
Poleshchuk O.Kh., Izaak T.I., Adyrbekova G.M., Ermakhanov
M.N., Saidakhmetov P.A., Abdraimov R.T. Analysis of the
interaction of four-atom silver cluster with surface of silicon dioxide by density functional theory methods……………………. 23
Rakishev B.R. Strong base of scientific-innovation system………………………………………………….……………… 31
Kassymkanova H.M., Jangulova G.K., Bektur B.K., Turekhanova V.B., Bular S. Study of influence of structural-tectonic
features and physical and mechanical properties of rocks on the stability with taking into account the factor of times and mass
explosion……………………………………………………......................................................................................................... 36
Nayzabekov A.B., Lezhnev S.N., Kurapov G.G., Volokitin A.V., Volokitina I.E., Orlova E.P. Obtaining of composite
materials based on aluminum die with using of ultradispersed raw materials................................................................................ 45
Mashekov S.A., Absadykov B.N., Rakhmatulin M.L., Isametova M.E., Nugman E.Z., Poleshchuk A.I., Mashekova A.S.
Development of technologies of hot rolling of aluminum alloy sheets on a continuous longitudinal wedge mill with the use of
physical simulation........................................................................................................................................................................ 53
Ismailov S.U., Satybaldyieva F.A., Saribaev A.A., Musabekov A.A., Ismailova A.S. The electronic circuit system of tracking
the movement of the Sun on the basis of PIC microcontrollers to control the supporting-turning mechanism heliostat............
66
Ongar B., Temirbaev D. Zh. Investigation of the behavior of nitrogen coal in torch burner pyrolysis with a shift of the
combustion process………………………………………………………………………………………………….…………….. 72
Muratov A.S., Brener A. M., Tashimov L. The relaxation kernels approach to mathematical models of transfer and
aggregation processes…………………………………………………………………………………………………..………….. 78
Zhyenbek A.O., Kudaibergenova B.K., Сейтен А.Б. Introduction TO XILINX WEBPACK ISE automatic project system,
making simple principle of and3 ……………………………………………………………………………………………….. 87
Earth Science
Karshigina Z.B., Abisheva Z.S., Bochevskaya Ye.G., Sargelova E.A., Akchulakova S.T. Sulfuric acid opening of kundybay
deposit ore with recovery of rare earth metals…………………………………………………….………………………………. 93
Chemistry
Dzhumadullayeva S.A., Bayeshov A.B.,
Altynbekova M.O., Abzhalov B.S. Hydrazinolysis of salicylic acid in the presence
ion exchanger catalyst…………………………………………………………………….………………………………...…….. 102
Biology
Zhamanbayeva G.T., Murzakhmetova M.K., Tuleukhanov S.T., Zhaparkulova N.I. Antitumor effects of plant
polyphenols........................................................................................................................................................…………………. 108
Nigmatova V.G., Litus I.A., Mukushkina D.D., Miroshnik T.N., Khanseitova A.K., Omarbaeva N.A., Talaeva Sh.Zh.,
Balmukhanov T.C., Aitkhozhina N.A. RS1128503 and RS1045642 variable polymorphic loci of multiple drug resistance (MDR1)
gene in breast cancer patients of Kazakhstan population’s ethnic groups.................................................................................... 116
Social Sciences
Atygaev N.A. Some materials on the financial system of the kazakh khanate ...................................................................... 123
Ushakova K.V., Kasimova S.S., Seisenova A.S. The analysis of a lesson oriented to a result……………………............ 134
Ismailova D., Shamuratova N., Nurgaliyeva A. Political and Economic partnership of Kazakhstan with world actors….. 140
Tastanova Z.T., Torlanbayevа K.U. The report on expedition work in Zhambyl and Pavlodar areas in 2015………….. 150
Torlanbayevа K.U. Turkic Runic monuments as a source on the history of Kazakhstan……………………………….. 156
Nazarova V.L., Shtiller M.V. Problems of classification of expenses in strategic management accounting
…………….. 167
Mirzhakypova S.T., Nurgaliyeva A.M. Market risk: contents and management principles……………………………….. 172
Доклады Национальной академии наук Республики Казахстан
182
Publication Ethics and Publication Malpractice
in the journals of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan
For information on Ethics in publishing and Ethical guidelines for journal publication
see http://www.elsevier.com/publishingethics and http://www.elsevier.com/journal-authors/ethics.
Submission of an article to the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan
implies that the work described has not been published previously (except in the form of an abstract
or as part of a published lecture or academic thesis or as an electronic preprint, see
http://www.elsevier.com/postingpolicy), that it is not under consideration for publication elsewhere, that
its publication is approved by all authors and tacitly or explicitly by the responsible authorities where the
work was carried out, and that, if accepted, it will not be published elsewhere in the same form, in English
or in any other language, including electronically without the written consent of the copyright-holder. In
particular, translations into English of papers already published in another language are not accepted.
No other forms of scientific misconduct are allowed, such as plagiarism, falsification, fraudulent data,
incorrect interpretation of other works, incorrect citations, etc. The National Academy of Sciences of the
Republic of Kazakhstan follows the Code of Conduct of the Committee on Publication Ethics (COPE),
and follows the COPE Flowcharts for Resolving Cases of Suspected Misconduct
(http://publicationethics.org/files/u2/New_Code.pdf). To verify originality, your article may be checked
by the originality detection service Cross Check http://www.elsevier.com/editors/plagdetect.
The authors are obliged to participate in peer review process and be ready to provide corrections,
clarifications, retractions and apologies when needed. All authors of a paper should have significantly
contributed to the research.
The reviewers should provide objective judgments and should point out relevant published works
which are not yet cited. Reviewed articles should be treated confidentially. The reviewers will be chosen
in such a way that there is no conflict of interests with respect to the research, the authors and/or the
research funders.
The editors have complete responsibility and authority to reject or accept a paper, and they will only
accept a paper when reasonably certain. They will preserve anonymity of reviewers and promote
publication of corrections, clarifications, retractions and apologies when needed. The acceptance of a
paper automatically implies the copyright transfer to the National Academy of sciences of the Republic of
Kazakhstan.
The Editorial Board of the National Academy of sciences of the Republic of Kazakhstan will monitor
and safeguard publishing ethics.
Правила оформления статьи для публикации в журнале смотреть на сайте:
www:nauka-nanrk.kz
http://www.reports-science.kz/index.php/ru/
Редакторы М. С. Ахметова, Д. С. Аленов, Т.А. Апендиев
Верстка на компьютере С.К. Досаевой
Подписано в печать 20.05.2016.
Формат 60х88
1/8
. Бумага офсетная. Печать – ризограф.
11 п.л. Тираж 2000. Заказ 3.
Национальная академия наук РК
050010, Алматы, ул. Шевченко, 28, т. 272-13-18, 272-13-19
Достарыңызбен бөлісу: |