3-
қосымша
Блум таксономиясы бойынша бағалау критерийлерін бөлу
Оқу мақсаттарына жету деңгейін анықтау үшін бағалау критерийлері
құрастырылады, ол Б.Блум таксономиясы арқылы оқу мақсаттарына сәйкес ойлау
дағдыларының деңгейі бойынша жіктеледі.
Блум таксономиясын 1956 жылы америкалық психолог Бенджамин Блум
когнитивтік ортада педагогикалық оқу мақсаттарын болжайтын алты ойлау
дағдылары: білу, түсіну, қолдану, талдау, синтез, бағалау арқылы топтастыруды
ұсынды.
Белгілі дағдыларды нақты анықтау критериалды бағалаудың маңызды аспектісі
болып табылады. Ойлау дағдыларының деңгейлері үш топтың төңірегінде берілді (1-
кесте):
•
білу және түсіну;
•
қолдану;
•
жоғары деңгей дағдылары (талдау, жинақтау, бағалау).
Бағаланатын дағдылар сипаттамасы
Ойлау
дағдыларының
топтары
Сипаты
Етістіктер
Білу және түсіну
Нақты деректерді, ақпараттар
мен
сипаттамаларды,
есте
сақтау
немесе
елестету,
меңгерген материалды дұрыс
жеткізу,
болжау
немесе
ақпаратты жеткізу арқылы түсіну
және
түсіндірудегі
баға
қабілеттілігі.
атайды, назар аударады, есте
сақтайды, талқылайды, анықтайды,
айтады, жазады, қайталайды,
көрсетеді, хабарлайды.
Қолдану
Бір мәселені нақты жаңа
жағдайда шешу үшін меңгерген
материалды қолданудағы баға
қабілеттілігі. Білімді қолданудың
таныстыру әдісі тәжірибелік
жұмыстар, эксперименттер, жоба
жұмыстары, мәселені шешу және
жаңа және/немесе түрлі
нәтижелер жасау болып
табылады.
қолданады, санайды, өзгертеді,
таңдайды, топтастырады, аяқтайды,
қорытындылайды, таныстырады,
табады, жасайды, ықпал етеді,
зерттейді, эксперимент жүргізеді,
түсіндіреді, сахналайды, түрлендіреді,
сәйкестендіреді, жоспарлайды,
көрсетеді, шешеді, пайдаланады,
құрайды, іске асырады.
Жоғары деңгей
дағдылары
(талдау, жинақтау
және бағалау)
Баға қабілеттілігі:
-
ақпараттық материалдарды
жеке бөліктерге бөлу, дәлелді
анықтау жолымен түрлі пікірлер
алу үшін ақпараттарды немесе
себебін, тұжырымын меңгеру,
жалпы ережелер үшін дәлелдер
табу;
талдайды, бағалайды, топтастырады,
есептейді, қабылдайды, салыстырады,
байланыстырады, қарсы қояды,
сынайды, талқылайды, саралайды,
ажыратады, бөледі, зерттейді,
эксперимент жүргізеді, түсіндіреді,
пікір білдіреді, сәйкестендіреді,
тексереді.
47
|
