РАЗВИТИЕ ПОЛИЛИНГВАЛЬНОЙ ЛИЧНОСТИ ЧЕРЕЗ ЯЗЫКОВЫЕ

14 

 

практическими,  направленными  на  выработку  навыков  правильной  речи. 

Русский,  казахский,  английский  языки  изучаются  не  только  как  объект 

исследования,  научного  анализа  и  описания  в  диахроническом  и  синхронном 

аспекте, но и как предметы практического усвоения. 

Школа  должна  готовить  функционально  грамотную  полилингвальную  и 

поликультурную 

личность  и 

создавать 

условия 

для  социального, 

интеллектуального,  личностного  развития  индивидуальности  носителя 

языка[3]. 

Полилингвальная  языковая  личность  –  это  компетентный  носитель 

родного и неродного языков. Это носитель, способный в силу лингвистического 

мышления  и  языкового  знания,  развитого  чувства  языка,  языкового  вкуса, 

готовности к использованию языка во всем многообразии его функций: 



 

оперативно  и  эффективно  ориентироваться  в  многоязычном 

информационном пространстве, 



 

продуктивно в отношении себя и партнеров по речевой коммуникации 

участвовать в разножанровых диалоге и полилоге, 



 

гибко  и  системно  использовать  потенциал  лингвистического 

образования  для  саморазвития  и  самореализации  в  речевом  пространстве, 

продуктом  которого  выступает  текст  высокой  культурологической  и 

этнокультурной маркированности. 

В соответствии с вышеизложенным, функционально грамотный носитель 

2-х и более языков должен системно и устойчиво проявлять 4 компетенции: 

 

Компетенции 

 

Языковая 

компетенция 

 

Речевая 

компетенция 

 

Коммуникатив-

ная компетенция 

 

Этнокультуро-

ведческая 

компетенция 

это владение 

«системой 

сведений об 

изучаемом языке 

по его уровням: 

фонетика, лексика, 

состав слова и 

словообразование, 

морфология, 

синтаксис простого 

и сложного 

предложения, 

основы стилистики 

текста». 

это владение 

«способами 

формирования и 

формулирования 

мыслей 

посредством 

языка и умение 

пользоваться 

такими 

способами в 

процессе 

восприятия и 

порождения 

речи». 

это «знания, 

умения, навыки, 

необходимые для 

понимания чужих 

и порождения 

собственных 

программ 

речевого 

поведения, 

адекватного 

целям, сферам, 

обстановке 

общения». 

это «знания, 

умения, навыки, 

необходимые для 

понимания чужих 

и порождения 

собственных 

программ 

речевого 

поведения, 

адекватного 

целям, сферам, 

обстановке 

общения». 

 

 

Схема 1 - Компетенции полилингвальной личности 

 

Содержание  указанных  компетенций  свидетельствует  об  ориентации 

15 

 

научно-методической системы формирования функциональной грамотности на 

восприятие  языковой  личности  и  перспективе  в  отношении  нее 

полилингвального  образования,  востребованность  которого  очевидна  в 

современном 

поликультурном 

и 

многоязычном 

информационно-

коммуникативном пространстве Республики Казахстан[4]. 

Интегрирование  учебного  материала  проводится  с  опорой  на 

возможности внутрипредметных и межпредметных связей. 

Для  решения  проблем  воспитания  функционально  грамотной  личности 

кафедрами казахского языка, русского языка, английского языка и литературы 

была  создана  модель  полилингвального  образования  через  реализацию 

принципов интеграции. 

 

 

 

Схема 2 - Структура полилингвального образования 

 

Вопрос  формирования  полиязычия  через  урочный  и  внеурочный 

потенциал,  прежде  всего,  должен  решаться  путем  создания  речевой  среды  на 

школьных  занятиях  и  во  внеклассной  работе,  путем  создания  проблемных 

ситуаций, речевых обстановок, необходимых для размышлений над языковыми 

явлениями разных языков. Мобилизация в системе знаний, умений и навыков, 

получаемых  на  уроках  разных  языковых  дисциплин,  будет  вести  к 

необходимости расширения и воспроизводства их и вне учебной деятельности, 

то  есть  в  повседневной  жизни.  Модернизация  школьного  образования, 

воспитание в полиэтническом информационно-коммуникативном пространстве 

Республики  Казахстан  имеет  следствием  формирование  функциональной 

грамотности  языковой  личности.  Нужна  система  языкового  образования,  где 

обучение  родному  языку,  языку  межнационального  общения  и  иностранным 

языкам  должно  быть  единым  связным  целым,  на  что  и  указано  в  Концепции 

образования Республики Казахстан [5]. 

16 

 

Таким  образом,  в  основу  работы  учителей-словесников  должна  быть 

положена  идея  интеграции  –  весь  мир  человеческой  культуры,  который 

охватывает  все  его  виды:  умственную  и  интеллектуальную  культуру, 

нравственную,  эстетическую,  физическую,  экологическую  и  экономическую 

культуру, семейную и политическую, правовую культуру. 

Модель билингвального образования предполагает интегрирование: 

1.

 

содержания образования 

2.

 

внеклассной работы 

3.

 

тематики научных проектов школьников 

Реализуя  работу  в  соответствии  с  представленной  выше  структурой, 

преподаватели ориентируются на достижение высоких результатов в развитии 

субъектности  личности,  что  позволит  беспрепятственно  реализовать 

выпускникам свои способности в современном обществе. 

 

Схема 3 - Прогнозируемые результаты развития  

функционально грамотной личности учащихся 

 

Достижение учащимися ожидаемых результатов не только подтверждает 

значимость  совместной  деятельности  учителя  и  учащихся,  но  и  позволяет 

расценить ее как продуктивную. 

Продуктом совместной деятельности учителя и учащихся является:  



 

обощенное знание о рассматриваемом объекте как элементе целостной 

картины мира, 



 

предметные  умения  и  навыки,  готовность  к  самостоятельному 

решению учебной проблемы. Таким образом, функциональная граммотность – 

дидактическое  условие  развития  позновательно  –  коммуникативной 

деятельности одаренных учащихся. 

Специалисты  доказывают,  что  духовно-нравственное  формирование 

личности происходит путем присвоения ею общественно-исторического опыта 

человека  в  процессе  предметно-практической  деятельности  и  усвоения  норм 

социально-этических  отношений  и  общечеловеческих  гуманистических 

отношений  в  целом.  На  наш  взгляд,  задачи  школьного  билингвального 

образования можно сформулировать следующим образом: 

▪  предоставление  всяческих  возможностей  для  развития  и  реализации 

личностью  ребенка  собственных  способностей,  потребностей,  жизненных 

целей; 

17 

 

▪  признание  ценности  человеческой  жизни  и  детства  как  ее  особого 

самоценного периода; 

▪  признание,  принятие  и  понимание  разнообразных  национально-

культурных  установок  общества  как  равноправных  и  равноценных,  в  умении 

понимать  их,  учитывать  в  общении  и  деятельности  –  поликультурное 

образование; 

▪  создание  условий  для  поликультурного  образования,  направленных  на 

развитие  у  детей  способности  одинаково  успешно  жить  как  в  окружении 

доминирующей культуры, так и своей собственной. 

Успешная  реализация  задач  возможна  на  интерактивных  уроках  по 

языковым дисциплинам. 

 

Библиографические ссылки 

1. Галеев  В.Н.  ,  Нигматов  З.Г.  Полилингвальное  обучение  и  глобальная 

информатизация. ТГГПУ г. Казань. 

2. Пассов  Е.  И.  Коммуникативный  метод  обучения  иноязычному 

говорению. – Москва, Просвещение, 1991, стр. 32-33. 

3. ГОСО Республики Казахстан.Учебные планы. 2013г. 

4. Закон «О языках в Республике Казахстан». 

5. Саутова  Т.  А.  Полилингвальное  и  поликультурное  образование  в 

полиэтническом 

иформационно-коммуникативном 

пространстве 

Т. А. Саутова.  –  Режим  доступа:  http://azbyka.kz/polilingvalnoe-i-

polikulturnoeobrazovanie-v-polietnicheskom-iformacionno-

kommunikativnom. 

 

 

Лаула Маратовна Азирбаева  

КГУ «Средняя школа имени К.Дамитова» 

Казахстан, Восточно-Казахстанская область 

Катон-Карагайский район, с. Улкен Нарын 

 

СОВРЕМЕННЫЕ АКТИВНЫЕ СТРАТЕГИИ НА УРОКАХ 

РУССКОГО ЯЗЫКА 

 

По мнению Дайаны Халперн, мыслящие и образованные взрослые люди - 

«самый  дорогостоящий  товар  в  Америке.  Цель  системы  образования  должна 

состоять в том, чтобы их было как можно больше» [1]. 

Подготовить  людей,  которые  должны  уметь  ориентироваться  в 

нестандартных  ситуациях,  адекватно  реагировать  на  вызовы  современного 

мира, задача школы 21 века. 

Следовательно,  современный  урок  должен  стимулировать  учебно-

познавательную  деятельность,  развивать  гибкость  и  нестандартность 

мышления,  опираться  на  знания  и  опыт  учащихся,  способствовать  развитию 

психических механизмов, лежащих в основе творческих способностей. 

18 

 

Таксономия  Бенжамина  Блума,  разработанная  в  50-60годы  20  века,  и 

активные  стратегии  обучения  позволяют  не  только  разнообразить  приёмы  и 

методы,  но  и  правильно  выстроить  обучение  ученика  для  решения 

обозначенных выше задач. Приоритетное место на уроке литературы отводится 

тексту.  Его  читают,  пересказывают,  анализируют,  трансформируют, 

интерпретируют,  по  нему  дискутируют,  наконец,  сочиняют  и  т.д.  Текст,  по 

словам М.М. Бахтина - «это сформулированная в пространстве и времени точка 

зрения на человека и мир». Ученик должен понять, осознать авторскую точку 

зрения. Как формировать читательскую грамотность? 

Для примера работы над текстом приведу один из уроков по сказке «Как 

ежик  с  медвежонком  звёзды  протирали»  (5  класс).  На  стадии  «Вызов» 

используется  «Корзина  идей»  или  «Дерево  предсказаний».  Ученикам 

предлагается  несколько  ключевых  слов:  ёжик,  протирал,  веточка,  аккуратно, 

падала. Ребята должны предположить, о чём может быть данная сказка. После 

самостоятельного  чтения  сказки  каждой  группе  предлагаются  вопросы  и 

задания по таксономии Блума. 

Уровень  «Знание»  и  «Понимание»:  расскажи,  о  чём  эта  сказка,  назови 

главных  героев,  опиши  героев  сказки.  Следующий  уровень  «Применение»: 

составь  вопросы,  подбери  примеры.  Например,  вопрос  уровня  «Анализ»:  Как 

вы думаете, почему неаккуратная работа медвежонка тоже приносила радость 

всем?», или найди лишнее слово: звезда, ветка, ведёрко, солнце. Задания уровня 

«Синтез»:  предложить  написать  эссе  «Почему  работа  ежика  и  медвежонка 

приносила  людям  радость?»  При  составлении  вопросов  ребятами  можно 

обратить их внимание на разнообразие форм вопросов и заданий, позволяющих 

повысить  читательскую  компетенцию:  перефразируй  предложение,  составь 

вопрос с несколькими вариантами ответа и т.д. 

Кроме  таксономии  Блума,  существует  множество  приёмов  и  стратегий, 

позволяющие  оптимизировать  процесс  формирования  функционально 

грамотного  человека.  Концепт-карты,  таблица  «З.Х.У.»,  синквейн,  инсерты, 

кластеры,  верные-неверные  утверждения  и  т.д.  Стратегия  «Шесть  шляп» 

поможет на уроке по М.Лермонтову «Герой нашего времени» подготовиться к 

сочинению.  Анализ  образа  Печорина,  его  человеческой  сути  через 

перечисление  фактов  (белая  шляпа),  эмоций,  вызванных  поступками  главного 

героя у читателей (желтая шляпа), критику (чёрная шляпа), креативное решение 

(зелёная шляпа) и дополнение, анализ и оценку выступлений учащихся группой 

синей  шляпы.  Данная  стратегия  заставляет  учащихся  в  сжатые  сроки  собрать 

доказательную  базу,  построить  свою  речь  в  соответствии  с  цветом  шляпы, 

повторить и обобщить материал. 

Возможности  ИКТ-ресурсов  нельзя  недооценивать.  Учащимся  можно 

дать  опережающее  задание:  подготовить  мультимедийную  презентацию, 

виртуальную  экскурсию  по  музеям,  галереям  участвовать  в  форуме  по 

проблемам  изученных  тем.  Кроме  того,  групповая,  парная  работа  на  уроке 

ведут  к  социализации  личности,  к  накоплению  опыта  общения  с  разными 

людьми.  В  то  же  время  организованная  таким  образом  работа  на  уроке 

19 

 

позволяет  по-новому  взглянуть  на  ученика,  услышать  его  голос  (мнение). 

Субъект-субъектные  отношения  между  учителем  и  учеником  провоцируют 

ребёнка 

к 

большей 

самостоятельности, 

ответственности, 

развитию 

когнитивных способностей, что позволит, в конечном итоге, поднять  качество 

образования. 

 

Библиографические ссылки 

1. Халперн  Д.  Психология  критического  мышления.  СПБ:  Питер,  2000. 

(Серия Мастера психологии). 

 

 

Нұргүл Бредімұратқызы Айдарханова  

«Жетыарал орта мектебі» КММ 

Шығыс Қазақстан облысы, Тарбағатай ауданы, Жетіарал ауылы 

 

ОҚУШЫЛАРДЫҢ АҚПАРАТТЫҚ ҚҰЗЫРЕТТІЛІКТЕРІН ДАМЫТУДА 

МАТЕМАТИКАЛЫҚ САУАТТЫЛЫҚ ПЕН АКТ-ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ 

ДАМЫТУ ӘДІСТЕРІ 

 

Қазіргі кезде мектептердің басты мақсат-жедел дамып келе жатқан ортада 

өмір сүруге қабілетті,  өзін-өзі дамытуға, өз ойын еркін айта білуге,өз құқығын 

өз  қалаулары  мен  қоғам  талабына  сай  өзін  көрсете  білетін,  жоғары  білімді, 

ұлттық  тілді,  тарихты  жетік  меңгерген,  отандық  және  әлемдік  мәдениетті 

бойында қалыптастырған,  бәсекеге қабілетті, шығармашылығы дамыған жеке 

тұлғаны  қалыптастыру.  Ұсынылған  баяндамада  оқушының  ақпараттық 

құзыреттіліктерін 

дамытуда 

математикалық 

сауаттылығын, 

АКТ-

технологияларды  дамыту  әдістері  жайлы  сөз  қозғалған.  PISA  халықаралық 

зерттеу тапсырма мысалдары ұсынылған. 

 

Түйін  сөздер:АКТ-технологиялар,  құзыреттілік,  PISA  халықаралық 

зерттеу. 

 

Елбасымыздың  жүргізіп  келе  жатқан  сындарлы  саясаты  ұрпақ  тәрбиесі 

мен  біліміне  көрсетіп  отырған  қолдауы,  сергек  ойлы  азаматтарына  үлгі  екені 

рас.  Ия,  қазіргі  заман  білімгерлерінен  тек  өз  мамандығын  терең  білгірі  болу 

емес,  тарихи-танымдық,  педагогикалық-психологиялық  сауаттылықты  талап 

етеді.  Бүгінгі  таңда  еліміздегі  білім  беру  жүйесінің  ең  басты  міндет  -  білім 

берудің  ұлттық  моделіне  өту  арқылы  жас  ұрпақтың  деңгейін  халықаралық 

дәрежеге  жеткізу.  Қазақстан  Республикасында  білім  беруді  2015  жылға  дейін 

дамыту Тұжырымдамасы қабылданды. Бұл құжаттың негізгі мақсаты-Қазақстан 

Республикасының  2015  жылға  дейін  Стратегиялық  даму  жоспарының 

басымдықтары  негізінде  елімізде  көп  деңгейлі  үздіксіз  білім  берудің  ұлттық 

моделін жасап, оны әлемдік деңгейге көтеру 

20 

 

Қазіргі кезде біздің қоғамымыз дамудың жаңа кезеңіне көшіп келеді, бұл 

кезең  ақпараттық  кезең,  яғни  компьютерлік  техника  мен  оған  байланысты 

барлық  ақпараттық  коммуникациялық  технологиялар  (АКТ)  педагогтар 

қызметінің  барлық  салаларына  кірігіп,  оның  табиғи  ортасына  айналып  отыр. 

Білім берудегі АКТ ұғымы оқытудың жаңа ақпараттық технологиялары, қазіргі 

ақпараттық оқыту технологиялары, компьютерлік оқыту технологиялары және 

т.б., тіркестермен тығыз байланысты. 

Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін ақпараттандыру еліміздің даму 

стратегиясының  негізгі  бағыттарының  бірі,  себебі  ХХІ  ғасыр  –  білім  беру 

жүйесін ақпараттандыру ғасыры. 

Білім  беру  үрдісін  ақпараттандыру  –  жаңа  ақпараттық  технологияларды 

пайдалану  арқылы  дамыта  оқыту,  дара  тұлғаны  бағыттап  оқыту  мақсаттарын 

жүзеге асыра отырып, оқу-тәрбие үрдісінің барлық деңгейлерінің тиімділігі мен 

сапасын  арттыруды  көздейді.  Бүгінгі  күні  білім  беру  жүйесін  ақпараттандыру 

ісінің  басты  мақсаты-  заман  талабына  байланысты  ақпараттық  қоғамның 

шарттарына  сәйкес  оқушыларды  тұрмыстық,  қоғамдық  және  кәсіптік  өмір 

салаларына  толық  әрі  тиімді  араластыру  болып  табылады.  Жаңа  ақпараттық 

технологияларды  пайдалану  –  педагогикалық  іс-әрекеттердің  мазмұны  мен 

формасын  толықтыру  негізінде  оқыту  үрдісін  жетілдірудің  бірден  бір  жолы. 

Компьютерлік  желілерді,  интернет  жүйесін,  электрондық  оқулықтарды, 

мультимедиалық технологияларды, қашықтан оқыту технологиясын пайдалану 

оқу  орындарында  ақпаратты-коммуникациялық  технологиялар  кеңістігін 

құруға жағдай жасайды. Қазақстан Республикасындағы білімді ақпараттандыру 

жүйесін одан әрі дамыту үрдісін оқып-үйренудің ақпараттық ресурстары болып 

табылатын программалық құралдарды дайындамай жүзеге асыру мүмкін емес. 

Олардың ақпараттық қызметтерінің де ауқымы кең, мысалы, бақылайтын және 

тест  жүргізетін  программалар,  компьютерлік  ойындар,  ақпараттық  жүйелер, 

оқыту 

орталары 

болып 

табылатын 

электрондық 

оқулықтар 

және 

мультимедиялық программалар. 

Қазіргі  заман  талабына  сай  адамдардың  мәлімет  алмасуына,  қарым-

қатынасына 

ақпараттық-коммуникациялық 

технологиялардың 

кеңінен 

қолданысқа  еніп,  жылдам  дамып  келе  жатқан  кезеңінде  ақпараттық  қоғамды 

қалыптастыру  қажетті  шартқа  айналып  отыр.  Ақпараттық  қоғамның  негізгі 

талабы  –  оқушыларға  ақпараттық  білім  негіздерін  беру,  логикалық  ойлау-

құрылымдық ойлау  қабілеттерін  дамыту,  ақпараттық  технологияны пайдалану 

дағдыларын қалыптастыру және оқушы әлеуметінің ақпараттық сауатты болып 

өсуі мен ғасыр ағымына бейімделе білуге тәрбиелеу, яғни ақпараттық қоғамға 

бейімдеу.  Ақпараттық  технология  –  қазіргі  компьютерлік  техника  негізінде 

ақпаратты  жинау,  сақтау,  өндеу  және  тасымалдау  істерін  қамтамасыз  ететін 

математикалық және кибернетикалық тәсілдер мен қазіргі техникалық құралдар 

жиыны. 

Оқытудың 

ақпараттық-коммуникативтік 

және 

интерактивтік 

технологиялары бағыттары: 

- электронды оқулықтар; 

- телекоммуникациялық технологиялар; 

21 

 

- мультимедиалық және гипермәтіндік технологиялар; 

- қашықтықтан оқыту (басқару) Интернет. 

Ақпараттық-коммуникативтік технологияны оқу-тәрбие үрдісіне енгізуде 

мұғалім  алдына  жаңа  бағыттағы  мақсаттарды  қояды:  өз  пәні  бойынша  оқу-

әдістемелік электронды кешендер құру, әдістемелік пәндік Web  –сайттар ашу; 

жалпы  компьютерлік  желілерді  пайдалану;  бағдарламалау  ортасында 

инновациялық  әдістерді  пайдаланып,  бағдарламалық  сайттар,  құралдар  жасау. 

(мультимедиалық  және  гипермәтіндік  технологиялар),  қашықтықтан  оқыту 

(Internet  желісі)  барысында  өздігінен  қосымша  білім  алуды  қамтамасыз  ету. 

Интерактивтік  оқыту  –  бұл,  ең  алдымен  оқушы  мен  мұғалімнің  қарым-

қатынасы  тікелей  жүзеге  асатын  сұхбаттасып  оқыту  болып  табылады. 

Сабақтағы  интерактивтік  әрекет  өзара  түсіністікке,  өзара  әрекетке, 

қатысушының  әрқайсысына  қажет  есепті  бірлесіп  шешуге  алып  келетін  - 

ұйымдастыру  және  сұқбаттасып  қарым-қатынас  жасауды  дамытуды  ұсынады. 

Білім  беруді  ақпараттандыру  жағдайында  оқушылардың  ақпараттық 

сауаттылығын,  ақпараттық  мәдениетін  және  ақпараттық  құзырлығы  сияқты 

қабілеттіліктерді  қалыптастыру  мәселесі-бүгінгі  күннің  өзекті  мәселесіне 

айналып отыр. 

 Ақпараттық құзіреттілік: 

-  сын  тұрғысынан  ұсынылған  ақпараттар  негізінде  саналы  шешім 

қабылдауға; 

-  өз  бетінше  мақсат  қоюға  және  оны  негіздеуге,  мақсатқа  жету  үшін 

танымдық қызметті жоспарлауға және жүзеге асыруға; 

-  ақпаратты  өз  бетімен  табуға,  талдауға,  іріктеу  жасауға,  қайта  қарауға 

сақтауға,  түрлендіруге  және  тасымалдауға,  оның  ішінде  қазіргі  заманғы 

ақпараттық- коммуникациялық технологиялардың көмегімен жүзеге асыруға; 

- логикалық операцияларды (талдау, жинақтау, құрылымдау, тікелей және 

жанама 

дәлелдеу, 

аналогия 

бойынша 

дәлелдеу, 

моделдеу, 

ойша 

эксперименттеу, материалды жүйелеу) қолдана отырып, ақпаратты өңдеуге; 

-  өзінің  оқу  қызметін  жоспарлау  және  жүзеге  асыру  үшін  ақпаратты 

қолдануға мүмкіндік береді. Ақпараттық-коммуникациялық құзырлылық – бұл 

оқу,  тұрмыс  және  кәсіби  бағыттағы  міндеттерді  шешуде  ақпараттық-

коммуникациялық технологияның мүмкіндіктерін жан-жақты қолдану қабілеті. 

Сабақта  ақпараттық  технологияларды  пайдалану  арқылы  оқушылардың 

ақпараттық құзіреттілігін қалыптастыру, қазіргі заман талабына сай ақпараттық 

технологияларды,  электрондық  оқулықтарды  және  Интернет  ресурстарды 

пайдалану  оқушылардың    білім  беру  үрдісінде  шығармашылық  қабілетін 

дамытуға  мүмкіндік  береді.  Оқушылардың  ақпараттық  құзырлылығы  мен 

ақпараттық  мәдениетiн  қалыптастыру  қазiргi  таңда  үздiксiз  педагогикалық 

бiлiм беру жүйесiндегi ең көкейтестi мәселелердiң бiрiне айналып отыр. 

Сабақта  ақпараттық-коммуникациялық  технологияларды  пайдаланудың 

тиімділігі:  

- білімгердің өз бетімен жұмысы; 

- аз уақытта көп білім алып, уақытты үнемдеу; 

22 

 

- білім-білік дағдыларын тест тапсырмалары арқылы тексеру; 

- шығармашылық есептер шығару; 

- қашықтықтан білім алу мүмкіндігінің туындауы; 

- қажетті ақпаратты жедел түрде алу мүмкіндігі; 

- экономикалық тиімділігі; 

- іс-әрекет, қимылды қажет ететін пәндер мен тапсырмаларды оқып үйрену; 

қарапайым  көзбен  көріп,  қолмен  ұстап  сезіну  немесе  құлақ  пен  есту 

мүмкіндіктері  болмайтын  табиғаттың  таңғажайып  процестерімен  әр  түрлі 

тәжірибе нәтижелерін көріп, сезіну мүмкіндігі; 

- білімгердің ой-өрісін дүниетанымын кеңейтуге де ықпалы зор. 

«Қазақстан  Республикасында  2015  жылға  дейінгі  білім  беруді  дамыту 

тұжырымдамасы» өз бетімен білім ала алатын және алған білімін өмірдің түрлі 

жағдайларында қолдана білетін жеке тұлғаның қалыптасуын қамтамасыз ететін 

оқытудың  жаңарған  технологияларына  көшу  талабын  қойып  отыр. 

Бастамашылық,  жаңашылдық  білім  –  құзіреттілік  білім  беру  жағдайында 

қоғамның  мәдени,  әлеуметтік  ,  экономикалық  сұранысты  қанағаттандыраты, 

әлемдік бәсекеге төтеп бере алатын, теориялық білімін кез-келген жағдайда өз 

іс-тәжірибесінде  пайдалана  алатын  жаңа  нәтижеге  бағытталған  білім.  Бүгінгі 

күні  математиканың  қолданылмайтын  жері  жоқ.  Сондықтан  әр  оқушыны 

математикалық  сауаттылықтың  жоғары  деңгейіне  жеткізу  міндеті  тұр. 

Математикалық  сауаттылықты  қалыптастыра  отырып,  оның  қыр  –  сырын 

толығынан  түсіндіру.  Соған  байланысты  математикалық  сауаттылықтың  ең 

дұрыста  нақты  айтылуы  мен  жазылуын  ескере  отырып,математикалық 

ұғымдарға  толығымен  көңіл  бөлу  керек.  Математикалық  сауаттылық 

функционалдық  сауаттылықтың  бір  тармағы  болып  табылады.  Сауаттылықты 

сипаттайтын  аса  маңызды  параметрлердің  бірі  –  функционалдық,  құзыретті  және 

тиімді  іс-қимыл  жасай  білу,  оның  ішінде  зерттеу  және  жобалау  іс-қимылдарды 

көрсете  білу.  Сондықтан  функционалдық  сауаттылықтың  деңгейі  туралы  мәселе 

қазіргі кезде аса маңызды. Сол себепті 9 сыныпта прогрессия тақырыбын өткен 

кезде  мен  экономикалық  сауаттылықты,  яғни  экономикалық  байланыстар  мен 

қатынастың негізін түсіну, нақты қаржылық-экономикалық  жағдайды талдай білу  

үшін мынадай PISA тапсырмаларын құрастырдым. 

МЕНІҢ ТАБЫСЫМ 

Мен өз еңбек ақым 80 000 тг. Мен 20000 кредит төлеймін.Қалған ақшамды төрт 

бөлікке  бөлдім.  Төмендегі  диаграммада  бөліктердің  қалай  бөлінгендігі 

берілген. 

 

Ексерту: Банктің жинақтау пайызы – 10%, ал  процентке 15% бен беремін. 

Сұрақ 1: МЕНІҢ ТАБЫСЫМ 

20000 

10000 

10000 

20000 

күнделікті  

балама 

23 

 

Төмендегі  кестеде  ақшаның  3  ай  ішіндегі  өзгерісі  туралы  жартылай  мәлімет 

көрсетілген. Осы кестені толықтыр: 

 

жүктеу/скачать 8,45 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: