Барлық АҚ α-көміртектегі бір сутек атомы амин тобына алмасқан карбон қышқылдырының туындылары болып табылады. Кез келген АҚ карбоксил тобы, амин тобы және бүйір тізбегі (радикал) бар
Тек глицинде радикал орнында сутек атомы бар және пролиннің амин тобының орнында имин тобы бар. Табиғаттағы 150 амин қышқылынан табиғи ақуыздарда олардың 20-сы кездеседі.
Амин қышқылдарының жіктелуі АҚ жіктеледі
радикалдың құрылысы бойынша: ациклді және циклді;
функционалды топтар бойынша: моноаминмонокарбон (МАМҚ) – гли, ала, сер, цис, тре; моноаминдикарбон (МАДҚ) – глу, асп; диаминмонокарбон (ДАМҚ) – лиз, арг;
радикалдардың полярлығы бойынша: полярлы және полярсыз. Полярлы бөлінеді: ионогенді және ионогенді емес (1 кесте);
физиологиялық маңызы бойынша АҚ алмастырылатын, шартты түрде алмастырылатын және алмастырылмайтын. Алмастырылмайтын АҚ (три, фен, лиз, вал, тре, мет, лей, иле) жануар ағзасында синтезделмейді, сондықтан үнемі тағаммен түсіп тұруы керек.
Шартты түрде алмастырылатын (арг, гис) ағзада жеткіліксіз түрде синтезделеді, сондықтан олардың мөлшері тағаммен толықтырылуы тиіс.
Алмастырылатын амин қышқылдары ағзада синтезделеді.
Нәруыздарға жасалатын түсті реакциялар Жалпы түсті реакциялар Нәруыздар түсті өнімдердің түзілуіне әкелетін ерекше түсті реакциялар береді. Нәруыздарға жалпы түсті реакциялар тән. Оларға пептидтік байланысқа жасалатын биурет реакциясы және α-амин қышқылдарына жасалатын нингидрин реакциясыжатады
Биурет реакциясы Бұл әдіс ақуыздың пептидтік тобының және полипептидтің сілтілік ортада мыс иондарымен (II) - Сu2+ күлгін түсті комплекстік қосылыс түзу қабілеттілігіне негізделген. Түстің қарқындылығы пептидтік байланыстың санына тікелей тәуелді.
Нингидрин реакциясы Әдіс нингидриннің альфа-амин қышқылының, пептидтердің, нәруыздардың амин тобымен әрекеттесу нәтижесінде көк түсті комплекстік қосылыс түзу қабілеттілігіне негізделген. Түстің қарқындылығы ерітіндідегі амин қышқылдарының мөлшеріне тікелей байланысты. Сондықтан оны амин қышқылдарының концентрациясын анықтауға пайдаланады.
