Неврология модуль
Жауап: Орталық жүйке жүйесі
жүктеу/скачать 1,79 Mb.
|
Жауап: Орталық жүйке жүйесі (systema nervosum centrale) – адам мен жануарлардың жүйке жасушалары ( нейрондар) мен оның өсінділерінен тұратын жүйке жүйесінің ең негізгі бөлігі.Орталық жүйке жүйесі омыртқасыз жануарларда бір-бірімен тізбектеле орналасқан жүйке түйіндерінен (ганглийлерден), ал омыртқалы жануарларда жұлынмен мидан тұрады. Тірі организмді құрайтын түрлі органдар жүйелерінің қызметтерін үйлестіріп, реттеп отырады. Осы қызметтерді Орталық жүйке жүйесі жұлын жүйкелері (31 жұп) мен ми жүйкелері (12 жұп) арқылы атқарады. Бұл жүйкелер омыртқааралық және вегетативтік жүйке түйіндерімен бірге шеткі жүйке жүйесін құрады. Әр түрлі рецепторлардан тітіркену процесінде пайда болатын жүйке импульстары орталыққа тепкіш (афферентік) жүйке талшықтары арқылы Орталық жүйке жүйесіне келеді. Бұл жерде импульс мәліметтері өңделіп, Орталық жүйке жүйесінің орындаушы бөлімдері – орталықтан тепкіш (эфференттік) жүйке талшықтары арқылы “бұйрықты” тиісті орнына жеткізеді.
6 есеп.Науқаста кеуде және бел бөлімдері арасында жұлын толық үзілген. Оның дефекация және зәр шығару актілері бұзыла ма? Егер бұзылса, олар жарақат алғаннан кейін әр түрлі уақытта қандай симптомдармен білінеді? Жауап: Ия,бұзылады.Адам белгілі бір ауруға шалдығуы мүмкін.Зәр шығарудың орталығы жұлынның сегізкөз бөлігінде орналасқан. 7 есеп. Науқаста тізе рефлексі нашар байқалғанда, оны күшейту үшін кейде науқасқа қолын кеуде тұсынан қысып, әр түрлі бағытта тартуын ұсынады. Неліктен бұл тізе рефлексінің жақсаруына әкеледі? Жауап: Бұл омыртқа бағанының каналында орналасқан жуан арқан тәрізді орталық жүйке жүйесінің бір бөлімі . Жұлын ақ және сұр құрылымды заттан тұрады . Ақ зат жүйке талшықтарынан , ал сұр зат нейрондар денесінен тұрады . Сұр зат жұлынның қақ ортасында ми түтігінің ай наласында орналасқан . Жұлынды көлденең кескенде сұр заттың бей несі көбелектің қос қанатына немесе “ Н ” әріпіне ұқсайды . Сұр зат Тың денесінен созылған алдыңғы , артқы , бүйір ( жұп ) ашалары бола ды . Ақ зат сұр затты айнала қоршайды . Сұр заттың алдыңғы және артқы ашасы ақ затты төрт бағанға ( алдыңғы , артқы және екі бүйір ) бөледі . Сұр зат рефлекстік қызмет атқарады , ал ақ зат қозуды өткізеді . Жұлынның сезгіш нейрондарына афференттік жүйкелер тері , ет , сіңір , ішкі ағзалар қабылдағыштарынан ( экстеро- , проприо- , интерoқабыл дағыштардан ) серпіністер әкеледі . Қозғалтқыш нейрондардың жүйке лері қозуды шеткі ағзаларға , қаңқа еттеріне жеткізеді. 8 есеп.Екі қозғалтқыш рефлексі бірдей әсерден туындайды. Бірінші рефлекстің рефлекторлық доғасының афференттік және эфференттік жолдары екіншісінің рефлекторлық доғасынан бірнеше есе ұзын болып келеді, бірақ бірінші жағдайда рефлекторлық уақыт азырақ болады. Мұның себебі неде? Жауап: Төмен кететін қозғалтқыш жолдар,оливо-жұлындық,қызметі белгісіз,таламус-жұлындық рефлекстерге қатысуы мүмкін. жүктеу/скачать 1,79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|