Нүрмашева Ф. К а з а Х с т а н р е с п у б л и к а с ы н ы ң а з а м а т т ы қ 1 c ж ү р г І з у к ү к ы ғ ы \. l\l \ I ы /м II а \іч 1,1 ’iiiw
жүктеу/скачать 12,05 Mb. Pdf көрінісі
|
nurmashev u nurmasheva f kazakstan respublikasynyn azamattyk 2
§ 4. Сот шыгмндарьгн бөлл Сот шыс ындарын белу — бүл іс талкылауынан кейін соттың шешімі бойынша сот шыгындарын төлеуге тшс тараптардың аныктаулары. Сот шығындарын бөлу мәселесі істі карау нәти- 99 ж есж е байланысты. Талапты (толыктай немесе жартылай) кана- ғатгандырган немесе одан бас тарткан жагаайда сот іс бойынша шешімнін карарлы бөлімінде сот шыгындарын проиеске каты- сушыларға бөлуді көрсетуі т и і с . КР А1Ж К-НЩ 110-бабы тараптар арасында сот шыгындарын бөлудін мынадай тәотіптерін карастырады: 1) пайдасына шешім кабылданган тарапка сот екінші тарап- тан бул тарап сот шыгындарын төлеуден босатылган болса да, соттын бастамасы бойынша төленуі тиіс куәгерлерді шакыру, сарапш ы тағай ы н дау, м амандарды тарту ж ән е өзге де іс- әрекеттерді жасаудан баска іс бойынша сот ісіне кеткен шы- ғындарды өтеуді бекітеді; 2) егер де талап кою арызынын бір бөлігі канагаттандырыл- ган болса, сот шыгындары сот канағаттандырған талап кою ары- зына тен мөлшерде талап етушіге артылады, ал жауап берушіге талап кою арызынын талап етушіге бас тартылған бөліп арты лады. Сот шыгындарын бөлудін үксас тәртібі істі соттын аппеля- ш іялык және кассаииялык сатыларында карау кезінде мына дай жағдайларда колданылады: — егер де жогаргы сатыда түрған сот істі жана карауға бер- мей, төменгі сатыдагы шыккан сот шешімін өзгертсе немесе жана шешім кабылдаса, ол соган сәйкес сот шыгындарын бөлуді де өзгертеді; — егер де жогаргы сатыда түрған сот сот шыгындарын бөлу жөніндегі согтын шешімін өзгертпесе, бүл мәселені мүдделі адамнын арызы бойынша төменп сатыдагы сот шешуі тиіс; — егер де сот талап етуш ж ж арызын караусыз калдыреа не месе талап етуші өз талаптарынан бас тартса, онда жауап беруші онын сот шыгындарын өтеуге тиісті емес; — егер де талап етуші өз талаптарын колдамаса, талап кою арызын бергеннен кейін талап етуш інін талаптары н жауап беруші ерікті түрде канагаттандырса, онда сот шыгындарын, сонымен бірге өкілдердін кызметіне төленетш іиыгынлы талап етушінш өтініші бойынша жауап беруші өтеуі мүмкін; — бейбіт келісім жасаган кезде тараптар сот шыгындарын өтеу төртібі туралы мәселені келісулері тш с, олай болмаган жагдайда занла карастырыліан жалпы тәрттп бойынша істі ка- раумен байланысты шыгындарды өтейтін таранты сот анык- тайды 100 Тараптардың сот шыгындарын отеуі. Азаматтык сот ісінде К.Р АІЖ К-нін 56, 57-баптарыидағы тәртіппен өзге түлғалардын мүдделерін коргау үіиін сотка жүгінетін жағдайлар кездесуі мүмкін. Мүндай жағдайларда зан сот шығындарын былайша бөлуді карастырады (КР АІЖ К 115-бап): 1) талап етушінш күкыктарын, бостандыктары мен заңды мүдделерін коргау жөшнде занда карастырылған жағдайлармем сотка арызданган талап етушінің арызынан толыктай немесе бір бөлігінен бас тарткан кезде істі караумен байланысты шығын- дар жауаи беруішге толыктай немесе талап берушшен бас тар- тылган бөлігіне тен түрде республикалык бюджеттен кайтары- лады; 2) мүлікті камаудан босату туралы талап кою арызын кана- ғаттандырган кезде, талап етушпе шыгындар республикалык бюджет есебінен кайтарылады. Мемлекетке сот шыгындарын matey (КР АІЖК 116-бап). Та лап етушіні сот шығындарынан босаткан жагдайда сот шыгын дарын төмендепдей бөледі: 1) іспен байланысты шыгындар жэне талап етуші төлеуден босатылган мемлекетпк баж салыгын сот шығындарын өтеу- ден босатылмаган жауап беруші мемлекет кірісіне толыктай немесе талап кою арызынын канагаттандырылган бөлігіне тен мөлшерпще өтеиді; 2) талап кою арызынан бас тартылган жағдайда істі карау мен байланысты сот шыгындарын төлеуден босатылмаган та лап етуші мемлекет кірісіне төлейді; 3) егер де жауап беруші сот шыгындарын төлеуден босатыл ган болса, талап кою арызынын бір бөліпн канағаттандыратын жагдайда істі карауға жіберген сот шыгындарын оны төлеуден босатылмаган талап етуші мемлекет кірісіне талап кою арызы нын канагаттандырудан бас тартылган бөлігіне тен мөлшерде төлейді. 4) егер де екі тарап та сот шыгындарын төлеуден босатылган болса, істі карауга кетірген сот шыгындары республикалык бюджетпн есебіне жатады; 5) тиісті төлемді төлеуден жалтарған түлғаны іздестірген жагдайда, іздеу жүмыстарына кеткен шығындарды мемлекет кірісіне осы адам төлейш. Сот шығындарымен байланысты сот үйғарымына жеке ша- ғым берілуі немесе наразььлык білдірілуі мүмкін. 101 |