Нүрмашева Ф. К а з а Х с т а н р е с п у б л и к а с ы н ы ң а з а м а т т ы қ 1 c ж ү р г І з у к ү к ы ғ ы \. l\l \ I ы /м II а \іч 1,1 ’iiiw



Pdf көрінісі
бет35/198
Дата15.10.2023
өлшемі12,05 Mb.
#115282
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   198
Байланысты:
nurmashev u nurmasheva f kazakstan respublikasynyn azamattyk 2

9 - т а р а у. 
СОТ 
ШЫҒЫНДАРЫ
§ 1. Сот шыгыидары үгымы жэне оныцтүрлері
Сот шыгындары — бұл азаматтык істерді мәні бойынша тал- 
кылаумен байланысты тұлғалар алыгі келетін шыгындар. Сот 
ш ы ты ндары н төлеу дауды ң такы ры бы н а ж еке талаптарды 
мәлімдеуші тараптар мен үішнші тұлғаларга, сондай-ак талаи 
кою істеріне жатпайтын арыз берушілерге жүктеледі. Әділсот 
ж үрпзу бойынша сот шыгындары мемлекетке төленеді, деген- 
мен де ол азам атты к істер бойы нш а сот ж үзінде корғалу 
күкыгына кедергі келтірмейтіндей болуы тиіс. Сот ісін жүзеге 
асыру кезінде мемлекет мынадай максаттар үшін сот шығында- 
рын (мемлекетпк баж салығы мен шығындар) енгізуі кажет:
— мемлекетпк баж салығын төлеу жолымен сот шыгында- 
рын жабу;
— мемлекетпк баж салығы мөлшерін аныктау аркылы жеке 
және заңды түлғалардын талаптарында мәлімделген негізсіз аса. 
ұлкен мөлшердегі төлемдерді токтату үшін;
— мемлекетпк баж салығын төлеу міндеттерін ерікті түрде 
орыңдауга ынталандыру үшін.
Сот шыгындары мынадан түрады (К.Р А ІЖ К, 100-бап):
1) мемлекетпк баждан;
2) іс бойынш а сот ісімен байланысты шығындардан. Сот 
шығындарын сотгын аныктауы бойынша бір немесе екі тарап­
тар төлейді, ал оны төлеудін негізіне кінә немесе тараптын 
өтініші жатады.
Сот шыгындары.
Іс бойынша сот ісімен байланысты сот шы- 
гындарына мыналар жатады (К.Р А ІЖ К , 107-бап):
— куәгерлерге, сарапшыларға және мамандарға төленуі тиіс 
сомалар;
91


— окига орнын кдрау ісімен байланысты шығынлар;
— заттай дәлелдемелерді сактауга кететш шыгындар;
— іздеу бойынша жауап берушіден алынатын шығындар;
— іс бойынша баспасөзге жэне хабарлама беруге кететш 
шыгындар;
— сотка тараптарды шакыруга кететш шыгындар;
— сотка келумен байланысты тараптардын және үшінші 
тұлғалардын жолына және түрғын-үйлерді жалдауға кететш 
шыгындар;
— өкілдердің көмегіне төлеумен байланысты шығындар;
— сотгардын шешімдерін, үкімдерін, жэне каулыларын орын- 
даумен байланысты шыгындар;
— жоғалткан уакытка төленетін өтем;
— сот кажет деп тапкан өзге де шыгындар.
Сот шығындарына куәгерлерге, сарапшыларга, мамаңдарга 
және аудармашыларға төленетін сомалар да жатады. Олар мы- 
надан түрады: (К.Р АІЖ К, 108-бап):
— сотка келу, жол акысы, үй-жайды жалдау, бір күндік шы­
гындар іс сапарга жіберілген адамдар үшін бектлген мөлшерде.
— сарапшыга және маманга төленетін шыгындар оларға тиісп 
химиялык реактивтер мен тапсырылган жүмысты орындау 
кезінде жүмсалатын өзге де материалдар күнын өтеуге, сондай- 
ак жүмысты орындауда олардын жабдыктарды, коммуналдык 
кызметтерді және көлік уакьпын пайдаланганы үшін төленеді;
— жүмыс істемейтін куәгерлерге өтем (компенсация) ретінде 
төленетш шығындар сотта накты болган уакыттарын есепке ала 
отырып, айлык жалакынын ен төменгі мөлшері түрінде төленеді.
Куәгерлерге, сарапшыларга, мамандар мен аудармашыпарға 
төленетін тикгп сомаларды олардын өз мшдеттерін орындаула- 
ры бойынша сот депозита есепшотпен республикалык бюджет- 
зен төлейтшш айта кету керек. Сыйакы мөлшерін сот енбегше 
карай төленетін тшсті төлем нормаларына карай төлейді 
(К.Р АІЖК, 109-бап).

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   198




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет