Нүрмашева Ф. К а з а Х с т а н р е с п у б л и к а с ы н ы ң а з а м а т т ы қ 1 c ж ү р г І з у к ү к ы ғ ы \. l\l \ I ы /м II а \іч 1,1 ’iiiw



Pdf көрінісі
бет40/198
Дата15.10.2023
өлшемі12,05 Mb.
#115282
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   198
Байланысты:
nurmashev u nurmasheva f kazakstan respublikasynyn azamattyk 2

10-т а р а у. ІС ЖҮРПЗУ МЕРЗІМДЕРІ
§ 1.1с жургізу мерзімінің үгымы мен оны белплеу
1с жүрпзу мерзімдері — бүл азаматтык іс жүргізу занымен 
бектлген немесе сот (сот төрешісі) тағайындаган азаматтык сот 
проиесі субъектілерінін белплі бір іс жүрпзу әрекеттерін жа- 
сауга тиісті уакыт аралығы.
Азаматтык сот ісі міндеттерінш біріне соттын азаматтык 
істерді непзді түрде және өз уакытында карап, шешуі жатады. 
Іс жүргізу мерзімдерж тағайындау істерді өз уакытында карап, 
шешілуже ыкпал етуден баска мыналарға багытталған:
- іс жүрпзу әрекеттерж белгілі бір уакьп аралыгында рет- 
теу;
- өз әрекеттерімен немесе әрекетсіздіктерімен істін өз 
уакытында шешілуіне кедерп келпретін проиестж княнатшыл 
катысушыларына эсер ету;
- іске тараптардын катысуынын түрактыльн ына, аныкты- 
ғына және нактылыгына ыкпал ету; соттын әділ болуын жүзеге 
асыруда азаматтардын күкыктары мен бостандыктарынын 
кегнлдігж жүйелі түрде сактау.
Мерзімдер есептеу әдісі бойынша былайша жіктеледі:
— белгтпі бір уакыт кезенже есептелетж мерзімге;
— календарлык күнмен аныкталатын мерзіміе;
— накты бір октан ы көрсетумен кайікенде де болатын 
мерзімдерге.
Мысалы, еіер де сот шешімі талап етушжін пайдасына 
шешілетж болса, ал онын занды күшже енетж мерзімі және 
екінші тараптын шағымдану мерзімі пакты аныкталмаса неме­
се шектелмесе онда талап етуші соттын шешімі бойынша ез 
күкыктарын мәжбүрлі түрде кай кезден бастан жү зеге асыра 
тынын білмейтж болады.
Іс жүрпзу мсрзімдерж есептеу (К.Р АІЖК 124-бап). Іс жүрп- 
зу әрекеттерін жүзеіе асыру мерзімдері былайша аныкталады:
а) пакты календарлык күнмен (мысалы, сот шешіміне ша- 
іымдану мерзімі). Мүндай жаідайларда мерзім календарлык 
куннен немесе окша басталганнан кейін ертешне баста.іады.
б) кайткенде де болатын пакты октаны корсеіумен.
в) жьидармен.ай-іармен немесе күндермен есегпслетж уакыт 
кезснімеи.
102


Сонғы жағдайда іс-әрекет бүкіл кезен кезінде жасалуы 
мүмкш.
/ с
жургізумерзшдерінщ аяқтсиуы.
(КР АІЖК 125-бап). Жыл- 
дармен есептелетш мерзім мерзімншсоиғы жылыиын тиісті ай- 
ында жәме күнш де бітеді. Айлармен есептелетін мерзім 
мерзімиім тиісті сонғы айы мен күнінде аякталады Мысалы, сот 
шешімі 15 казанда кабылданған болса, аппеляциялык иш ы м- 
данудьш он бес күидік мерзімі 16 казаида басталып I карашада 
бітеді. Егер де айлармен есептелетін мерзім соны тиісті саны 
жок айға тура келетін болса, онда мерзім осы айдын соніы 
күш нде бітеді. Күндермен есептелетін мерзім бекітілген 
кезенніисонгы күнінде бітеді. Мерзімнін сонғы күні жүмыс күні 
болып есептелмейтін жағдайларда, мерзімшн аякталуы келесі 
жүмыс күні болып табылады.
Мерзімі бекітілген іс жүргпу әрекеттері мерзімнін соңғы 
күнініи 24.00 сагатына деиін жасалынуы мүмкін.
Егер де шагым, күжаттар не болмаса акшалай сома поштага, 
телеграф ка немесе байланы сты н өзге күралдары аркылы 
мерзімшң соиғы күні 24.00. сағатка дейін тапсырылған болса
онда мерзім өтпеген болып саналады. Егер де түлга күжаттар- 
ды, акшаны пошта, телеграф аркылы жібермей, сотка беретін 
болса, онда мекемелерде бекітілген тәртіп бойынша жүмыс 
аякталатын немесе тиісті операциялар токталатын болғандык- 
тан, бүл жүмыс күнінін аягына деиін жасалуы тиіс.
1с жүргізу мерзімдері бекітілу әдістеріне карай былайша 
бөлінеді:
а) занмен аныкталатын мерзімге; б) сот бекіткен мерзіміе. 
Занмен аныкталған мерзімдер сот үшін де, іске катысушы түлга- 
ларга да міндетті сипатка не. Мүндай жағдайларда соттын 
мерзімдерді өзінше немесе тараптардың келісімі бойынша өзгер- 
туге күкысы жок. Керісінше занда процесс катысушыларынын 
сол не өзге іс жүргізу әрекеттерін реттейтін нормалар болмаған 
жағдайда сот мерзімдері колданылады. Мүндай жағдайларда сот 
(сот төрешісі) істін накты мән-жайларына карай пропеске каты­
сушы түлгалар үшін б ек тлген мерзімдерді тағайындауга, өзгер- 
туте күкылы.
Сот ісінін субъектілері бойынша мерзімдерді мынадай 
мерзіушерге бөлуге болады:
а) сот жасаған іе-әрекеттер мерзімі;
б) іске катысушы түлғалардың жасаған іс-әрекеттерінін 
мерзімі;
юз


в) өзге түлгалар жасаған іс-әрекеттер мерзімі;
г) түлгалардын соттың міндетп үйгарымын орындау мерзім- 
дері.
Соттын (сот төрешісінін) іс жүргізу әрекеттерін жүргізуі 
үшін бекітілген іс жүргізу мерзімі зан тәртібімен аныкталып. 
Казакстан Республикасынын АІЖ К-де бекіплген. Соттын заң- 
мен бекітілген іс-әрекеттер мерзіміне мыналар жатады:
— 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   198




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет