Нүрмашева Ф. К а з а Х с т а н р е с п у б л и к а с ы н ы ң а з а м а т т ы қ 1 c ж ү р г І з у к ү к ы ғ ы \. l\l \ I ы /м II а \іч 1,1 ’iiiw


р и а л д ы к ү к ы к т ы к к а р ы м -к а т ы н а с к а к а т ы с у ш ы л а р д ы н е р ік т е р і



Pdf көрінісі
бет76/198
Дата15.10.2023
өлшемі12,05 Mb.
#115282
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   198
Байланысты:
nurmashev u nurmasheva f kazakstan respublikasynyn azamattyk 2

р и а л д ы к ү к ы к т ы к к а р ы м -к а т ы н а с к а к а т ы с у ш ы л а р д ы н е р ік т е р і
ж ү з е і е а с а д ы . О л а р га : м е м л е к е т п к о р г а н д а р д ы н б а с к а р у ы н д а
м о р м а т и в т ! с и п а т ы ж о к а к т іл е р і, к ә с іп о р ы н д а р д ы н , м е к е м е -
л е р д іи , к о г а м д ы к у й ы м д а р д ы н ө з к ү зы р л а р ы ш е п н д е ш ы гар ы -
л з а и а к т іл е р і, к ә с іп о р ы н , м е к е м е б а с к а р у ш ы с ы н ы н , л а у а з ы м -
д ы т ү л з а л а р д ы ң ш ы г а р іа н а к т іл е р і; т а р а п т а р д ы и ж а з б а ш а т у р д е
р ә с ім д е л г е н к е л іс ім ш а р г г а р ы ж а т а д ы .
Анықталіалы ақпараттық
(таныстырылған) жазбаша дәлел- 
демелерге түрлі аныктамалар, актілер, есепгер, отырыс, жина- 
лыс хаггамалары, іскерлік және жеке сипаттагы хаттар, түрлі 
кызметтердш келісімдері және т.б. жатады.
Жазбаша дәлелдемелер туріне карай төрт топка бөлінеді: 
1) жай жазбаша түрдегі кужаттар; 2) міндетп іүрдегі және маз- 
мундағы жазбаша дәлелдемелер (туу туралы куәлік); 3) баска- 
ру органд ары н да тіркем ей нотариалды куәланды ры лган 
келісімш арпар; 4) баскару органдарына пркелуге тиісті пота- 
риалды куалаидырылған келісімшарттар.
Сот жазбаша дәлелдемелерді зерггеу кезінде тараптар мен 
іске катысушы баска да түлғалар арасында күжаттып жалған- 
дыгы туралы дау туындауы мүмкін. Бул ретте күжаттын жал- 
гапдыгы туралы мәлікшелген жагдайда, жазбаша дәлелдеме усын- 
ган тұлта сотка зерттеліп отырған дәлелдемені істен шьнарып. 
істі баска дәледцемелер негізінде шешуін сурауына болады.
К.ұжаттын жалгандығы мәлімделген жагдайда сот онын 
дурыстыгын амыктау үшш шара колдануы кажет. Сот күжат- 
тын жалғандығы туралы деректі аныктауы үшін криминалис- 
тикалык сараптама тағайындауы мүмкін, сондай-ак бул үшін, 
баска да барлык дәлелдемелерді колдануы мүмкін: жалған деп 
болжакшалган күжатты баска кұжаттармен салыстыру; кужат 
берілген мекемеден сұрату, жазбаша дөлелдемелерде аталган 
түлғаларды куәгер ретінде шакырып, жауап алу және т.б. Сот 
жалған кұжатка сараптама тағайындау кезінде сараптаманын 
ғылыми мүмкіндігіне де мән беруі тиіс. Кужаттын жалғанды- 
ғын табу киынға түсетін жағдайлар да кездеседі, кейде тіпп 
мүмкін болмайды. Егер сот жазбаша дәлелдемені жалған деп 
тапса оны дәлелдеме катарынан алып тастайды, кажет болса 
кылмыстык іс козғайды немесе жалған жазбаша дәлелдеме бер- 
ген тұлғаға коғамдык шара колдану ушін материалды коғамдык 
ұйымдарга жібереді. Жазбаша дәледдемелерді жазбаша түрде 
берген тараптардың, іске катысушы баска да тұлғалардын
179


тусініктемелерінен, куәгерлердін жауаптарынан, сарапшылар 
корытындысынан ажырата білу керек. Сонғылары жазбаша 
түрдегі дәлелдемелер емес, жазбаша турдел жеке дәлелдеме- 
лер болып табылады.
Деректер туралы мазмунымен емес, сырткы келбеп, сапа- 
сы, күрамымен куә болатын заттай дәлелдемелерге Караганда 
жазбаша дэлелдемелер сот ушін ен алдымен ондагы баяндалған 
ойлардын мазмүнынын маныздылыгымен ерекшеленетінін есте 
сактаған жөн.
Күмәнспдіп жагынан дәлелдемелердшбірде-бірін занбөліп- 
жармайды. Дегенмен де жазбаша дәлелдемелердін біркатар ар- 
тыкшылыктары бар: Кагаз бетінде немесе өзге де акпарат тара- 
тушьша хазылған деректер куәгердш жауаптарына карагаіша 
бары нш а түракты ж ән е ан ы кталған. К уәгер өз ж ауабы н 
өзгертуі, умытып калуы немесе керісінше істін кандай да бір 
мән-жайларын есіне түсіруі мумкін.
Ж азбаш а д элелд ем елер сот оты ры сы нда ж арияланы п, 
мүдделі түлғаларга беріледі, кажет болған жагдайларда сарап­
шылар мен куәгерлерге де беріледі. Азаматіардын жеке хатта- 
ры ашык сот отырысында тек өзара хат жазыскан түлгалардын 
келісімімен ғана жариялануы мүмкін. Карсылыкбілдіріен жаг- 
дайда жеке хат жабык сот отырысында жарияланып. зертгеледл. 
Мазмуны дурыс емес немесе б ек т л ге н нысанга сэйкес емес деп 
не болмаса онын жалгандьн ы туралы арыздану аркылы жазба­
ша дәле;шемелерді жокка шыгаруға болады. Занды к уш ж еен - 
ген әділсот актілері (сот шешімдері, үкімдер. аныктаулар, каулы- 
лар) мазму ны бойынша жокка шыгарылмайды Мүдделі түлға- 
зар кадагалау тәртібімен немесе кайта ашылган мэн-жайлар 
бойынша оларды жокка шыгара алады.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   198




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет