Нүрмашева Ф. К а з а Х с т а н р е с п у б л и к а с ы н ы ң а з а м а т т ы қ 1 c ж ү р г І з у к ү к ы ғ ы \. l\l \ I ы /м II а \іч 1,1 ’iiiw
жүктеу/скачать 12,05 Mb. Pdf көрінісі
|
nurmashev u nurmasheva f kazakstan respublikasynyn azamattyk 2
§ 4. Істі мәні бойыиша карау Істі мәні бойынша карау төрагалык етушінщ арыэдаіы та- лаптардың мәнін кыскаша баяндаудан басталады. Сот талап коюиіынын өз талаптарын колдай ма жок па, жауап берушшш талап коюшынын талаптарын мойындайтын-мойындамайтыны және ол істі бейбіт келісіммен аяктауды немесе істі аралык сот ка карауга беруді калайтын-каламайтыны туралы мәселелерді аныктайды (К .РА ІЖ К 192-бан). Егер ден талап коюшы талап коюдан бас тартагын болса, жауап беруші талап коюды мойындаса немесе тараптар істі бейбіт келісіммен аяктауга келіссе, онда бул туралы сот отыры- сынын хаттамасына енгізіледі ж әне оларга тш сінш е талап коюшы, жауап беруші немесе екі тарап та кол кояды. Егер та лап коюдан бас тарту, жауап беруш жщ талап коюды мойын- дауы немесе тараптардын бейбіт келісімі сотка жолданған жаз- баша арыздарда жазылса, олар іске коса тіркеледі, бул туралы сот отырысынын хаттамасында көрсетіледі (ҚР АІЖ К 193-бап- тын І-бөліп). Талап коюдан бас тарту кабылданганта не талап кою мо- йындалганга немесе тараптардын бейбіт келісіміиін шарттары бекітілгенге дейш сот тапап коюшыга, жауап берушіге немесе тараптарга тиісті іс журпзу әрекегтерінін салдарын түсіндіреді (ҚР А1ЖК 193-баптың 2-бөлігі). Талап коюдан бас тартуды ка- былдау немесе тарап тарды н бейбіт келісімінін шарттарын бекпкенге дейш сот уйгарым шыгарады, сол аркылы осымен бір мезплде іс бойынша іс журпзу токтатылады (КР АІЖ К 193- баптың 3-бөлігі). Жауап беруші талап коюды мойындағанда жэне оны кабыл- даған кезде сот мәлімделген талаптарлы канагаттанлыру тл'ра- лы шешім шыгарады. Егер де сот занға кайшы келелі немесе әлдекімнін кукығы мен заңмен корғалатын мүддесі бузылалы деп тапса, сот талап коюшынын талап коюдан бас тартуын, та лап коюды мойындауды немесе бейбп келісімді кабылдамауы- на болады, бул туралы сот уйгарым шыгарады және істі мәні бойынша караулы жалгастырады. (АІЖ К 193-баптын 5-бөлігі). Іске қатьісушы трігалардың тусініктеме/іері. Сот істі баян- дағаннан кеиін талап коюшынын жене онын тарапынан каты- сатын үшінші тұлганын, жауап берушінін және онын тарапы нан катысатын үшінші түлғаның, сондай-ак іске катысушы бас ка да түлгаларды ң түсініктем елерін тындайды. П рокурор, 219 мемлекетпк органдардың, жерплжті өзін-өзі баскару органда- рынын, уйымдардын өкілдерінін, баска тулғалардын күкыкта- ры мен мүдделерін коргауга сотка жүгінген азаматтар бірінші болып түсініктемелер береді. Іске катысушы түлғалар бір-біріне сүрактар коюға күкылы Іспң мән-жайлары бойынша түсініктемелер әдетіе ауызша беріледі. Егер түлгалардын жазбаша түсініктемелері, соттын тапсыруымен немесе дәледдемелермен камтамасыз ету үшін соттын алган түсініктемелерін төраталык етуші жария етеді (К.Р АІЖК 194-бап). Сонымен катар тараптардан алынган бүңдай түсініктемелер, егер олар сот отырысына келмеген жағдайда сот олардын катысынсыз істі шешуге кіріскен жагдайда жасалынады Осыдан кеиін барып, сот іске катысушы түлгалардын түсінік- темелерін тыңдап және олардын пікірлерін ескере отырып, өзге дәлелдемелерді зерттеудін тәртібін белплейді (К.Р АІЖК 195-бап). Зан азаматтык істердін сипаты меи күрделілігін, бар дәлел- деу күралдарын, дәлелдемелік акпараттардын дерек көідерінін ерекшеліктерін ескере отырып дәлелдемелерді зерттеудін төмеңдепдей тәртібін бекітеді: — куөгерлерден жауап алу (кәмелетпк жаска толмаган куә- герлер); - күжаттарды зерттеу(жазбаша дәлелдемелерді); — азаматтардыи жеке хаітары мен телеграфтык хабарлама- ларын зексеру; — аудио-бейнетаспалараі ы жазуларды зерттеу; - заттай дәлелдемелерді зерттеу; - сарапшы корьпыңдысын зерттеу; Жауап алудык ретін төрагалык етуші бекітеді. Әдегге, далелдемслерді зерггеу куөгерлерден жауап алудан басіалады. Әрбір куәгерден жауап әлі жауап бермеіен өзге куәіеріерден жеке алынады. Төраіалык етуші куәіерлерден жауап адианга дейш, олардын жеке басын аныктап. олардын күкыкаарын түсіидіріп. жауап беруден бас тарткан немесе жалгаи жауап бер- іеи жагдайда кылмысзык жауапкершілікке таріылагынын ескертеді Куөіерден онын мйідеттері мен кукыктары түсиі- дірілгеш туралы колчаі алымып. сот озъірысынын хаттамасына иркеледі. Содам соп тораіалык етупи куагерлім іскс каіыо шы ту.чіа ларіа карым-каіынасын аныктайды жоне іс бсйынша оған о чме 220 мәлім нәрсеніп бәрін сотка хабарлауды үсынады. Куәгер жа уап бергемнен кеиін оған сүрактар койылуы мүмкін. Бірінші болып арызы бойыпша куәгер шакырткан түлға немесе оиыи өкілі сүрак кояды. Содан сои іске катысушы баска түлгалар мен өкілдер сүрак коюларына болады. Сот төрешісі куәгердем жа- уап алудыи кез келген сәтпще оган сүрак коюға, кажет болтан жаі дайда одан кай та жауап ала алады, олардын жауаптарытшагы кайшылыктарды аныктау үшін куэгерлерді бетпе-бет кездес- гіруге күкылы. Егер сот оган ертерек кетуге рүксат бермесе, жауап алынган куәгер сот отырысы залында калады. 16-жаска толмаган куәгер, жауап беріп болтаннан кешн сот отырысы за- лынан шыгарылады (ҚР АІЖК 199-баптын 3-бөлігі). Сот тапсыруы бойынша алынган куәгер жауаптары (КР АІЖК 73-бап), дәлелдемелермен камтамасыз ету (ҚР АІЖК 74-бап), істі кейінге калдыру (ҚР АІЖК 190-бап) сот отыры- сында жария етіледі, осыдан соң іске катысушы түлгалар бүған өз пікірлерін білдіреді және осы бойынша түсініктемелер беру- леріне болады (ҚР А1ЖК 200-бап). Кәм&іетке толмаган куәгерлерден жауап аіудың ерекшеиктері (ҚР АІЖК 199-бап) мынадан түрады: 14—16 жас аралыгындағы куәгерден жауап алу кезінде міндетптурде педагог катысуытшс; олардан жауап алу кезінде біреуі сот отырысы залынан шығып түрады. Оларга жауап беруден бас тартканы үшін және касака- на жалган жауап бергені үшін кылмыстык жауапкершілікке тартылатыны жөнінде ескертілмейді (КР АІЖК 196-баптың 2-бөлігі). Жауап әлдекандай иифрлармен немесе есте сактауы киын баска деректермен байланысты болған жағдайларда. куәгердің жауап беру кезінде жазбаша матерналдарды пайдалана алу күкығы занда карастырылган. Бүл материалдар сотка және іске катысушы түлгаларга көрсетіледі және сот үйғарымы бойынша іске коса тіркелуі мүмкін (К.Р АІЖК 198-бап). Жазбаша дә.іеідеиеіерді зерттеу. Жазбаша дәлелдемелер сот отырысында немесе олар бар жерде карау аркылы зерттеледі. 1с бойынша жиналған заттай дәледдемелерді сот карайды. Окиға болған жерді карау кезінде сот тапсырмасын. дәлелдемелермен камтаккзсыз етуді орындау тәртібімен жазылған жазбаша дәлел- лемелер сот отырысында жария етіледі және іске катысушы түлғаларга, өкілдерге, ал кажет болған жағдайларда сарапшы- ларға, мамандарға және куәгерлерге көрсетьзеді (КР АІЖК 201-бап) Осыдан сон іске катысушы түлғалар түсініктемелер 221 бере алалы. Жеке хаттар мен телеграфтык хабарламалар осы тұлғаларлын келісшімен КР А1ЖК 202-бабына сэйкестэрпппен жабык сотта жарияланып, зартгеледі. жүктеу/скачать 12,05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|