Нүрмашева Ф. К а з а Х с т а н р е с п у б л и к а с ы н ы ң а з а м а т т ы қ 1 c ж ү р г І з у к ү к ы ғ ы \. l\l \ I ы /м II а \іч 1,1 ’iiiw


§ 2. Заңды магынасы бар деректерді аныктау



Pdf көрінісі
бет127/198
Дата15.10.2023
өлшемі12,05 Mb.
#115282
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   198
Байланысты:
nurmashev u nurmasheva f kazakstan respublikasynyn azamattyk 2


§ 2. Заңды магынасы бар деректерді аныктау
ҚР А ІЖ К -ш ң 31-тарауында іс үшін заңды манызы бар 
деректі бекітудеп сот кызметінін мазмүны ашып айтылған. 
Мүндай сипаттағы істер азаматтардын, мекемелердін, сондай- 
ак өзге түлғалардын күкыктарын корғау үшін зан бойынша сот­
ка жүпнуге күкыктары бар өзге түлғалардын арыздары бойын­
ша козгалады және дерек туралы даудын бар болуымен. бірак 
күкык туралы даудың сөзсіз жоктығымен сипаттапады. 2002 
жылгы 28 маусымда шыккан Казакстан Республнкасы Жоғар- 
ғы Сотының «Іс үшін маңызы бар деректі бекітудеп соттәжіри- 
бесінін әрекеті туразы» № 13 нормативті каулысында соттар- 
дың осы деректер бойынша арызаарды қабылдай алатындығы 
турапы айтьпган, егер де:
287


а) занға сәйкес (КР АІЖК 291-баптын І-тармағы) мұнлай 
деректердін занды салдарлары (туынлау, өзгеру немесс азамат- 
тардын немесе уйымдардын жеке не мүлікпк күкыктарын ток- 
тату) болады;
б) арызданушьша дерекп растайтын тиісті кужатты алудын 
не болмаса калпына келтірудш өзге мүмкіндігі <КР АІЖК 
292-бап);
в) колданыстагы занда оларды аныктаудың өзге тәртібі (сот- 
тан тыс) карастырылмаған (КР АІЖК 292-бап);
г) деректі аныктау күкык туралы дауды шешу мен байланыс- 
ты емес (КР АІЖК 290-баптын 2-тармағы).
Арызды кабылдар кезде сот арызданушынын дерекп анык­
тау га занды мүддесінін бар-жогын аныктауы және одан осы 
дерекп растайтын кужатты атудың не оны калпына келтіру 
мүмкінсіздіпн растайтын жазбаша дәле-ідемелерды талап етуі 
тиіс. Күжатты алу мумкінсіздігі мыналармен тусіндіріледі: 
әллебірдерекпнпркелмегеңдіпн (мысалы, асыраудагынытабу), 
деректі тіркеу тәртібінін сакталмауы және сол жагдайларда оған 
жупнуге болмайтындығы (мысалы, кайтыс болу дереп, бала 
туғаннан кейін ата-анасы некеге отырмаған жағдайда әкесі 
екендшн тану дереп және т.б ); кужаттарда түзету мүмкін емес 
кателіктер немесе дәлсіздіктер бар болса (мысалы кайгылы 
окига тураты акт) Сонымен катар, жоғалған кужатгы калпына 
келтіруге болмайтындыгы лисп органный кужат жоіанан не­
месе жойылган жагдайда тиісл кужаттын екінғш нускасын бере 
алмауымен тусіндіріледі.
КР АІЖК 291-бабында занды манызы бар деректерді анык­
тау туралы істердін тізімі аталган.
Сот мынадай деректерді аныктау туралы л :рді карайды:
1) Адамдардын туыстык катынастарын;
2) Адамнын біреудін асырауынла болуын;
3) Тууды, бала асырап алуды, чекелесуді, ажырасуды және 
кайтыс болуды тіркеуді;
4) Күкыкты аныктайтын күжаттарлын (әскерм күжаітарды 
төлкужаттарды, жеке куөліктерді, азаматтык хал акплерж жазу 
органдары берелн куәліктерді коспаіанда) туліага тиістілігі, 
кужатта көрселліен аты, әкесінш аты немесе теп осы адамнын 
төлкүжатында немесе жеке куәліпнде, немесе туу туралы 
куәліпнде көрселлген атка, әкесішн атына н- іесе тепне с-зйкес 
келмейтіндіп;
5) Жеке меншік күкыгымен ішруашылыкты журпзу және 
жеделбаскару муліктерін тлену, таЯдалану жөне(немесе)оган 
билік ету;
2U


6) Кайгылы окиға;
7) Азаматтык хал актілерін жазу органдары кайтыс болу 
окигасын тіркеудеи бас тарткан жагдайла адамнын белплі бір 
уакытта белплі бір мән-жайларда кайтыс болуы;
8) Мурагерлікп кабылдау және мурагерліктін ашылу ормы;
9) Егер заңдпрда оларды аныктаудың өзгеше тәртібі карас- 
тырылмаса, баска да зандык маиызы бар деректерді аныктау 
туралы істерді карайды.
Занды мәні бар деректерді аныктаудын негізін кыскаша 
карап өткен жөн.
I. 
Туыстықтың заңды саідары
болатын болса, туыстык карым- 
катынасты сот аныктайды (мысалы, мүрагерлік кукыгы куәлігін 
алу, асыраушысынан айырылған жагдайла өтемакьіныи алу 
кукығы және т.с.с). Туыстык карым-катынасты аныктау гура- 
лы істер бойынша ш еш іш е сот арызданушынын тшсзі адаммен 
туыстық денгейш керсетуі керек.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   198




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет