Есептер:
1.Ел экономикасын клесі деректре сипаттайды:
Нақты табыс(Ү) 4000 ақша бірілігі.
Тұтынуға шекті бейімділік (МРС) 0,8.
Тепе-тең табыс (Ү*) 4200 а.б.
Төмендегілерді анықтаңыз:
а) Экономика тепе-тең жағдайға жетуі үшін, үкіметтің шығыстары қалай өзгеруі тиіс?
ә) Экономика тепе-тең жағдайға жетуі үшін, салық түсімдерінің шамасы қалай өзгеруге тиіс?
1-кестеде ЖІӨ-нің нақты көлемі мен таза салық түсімдерінің шамасын (а.б) сипаттайтын деректер берілген.
1-Кесте
№
|
Нақты ЖІӨ
|
Бюджетке салық түсімдері
|
Мемлкеттің трансерттері
|
Таза салық түсімдері
|
Мемлекеттік сатып алулар
|
Бюджеттң тапшылығы (артықтығы)
|
1
|
850
|
600
|
430
|
|
|
|
2
|
900
|
650
|
470
|
|
|
|
3
|
950
|
700
|
510
|
|
|
|
4
|
1000
|
750
|
550
|
|
|
|
5
|
1050
|
800
|
590
|
|
|
|
6
|
1100
|
850
|
630
|
|
|
|
7
|
1150
|
900
|
670
|
|
|
|
Анықтаңыз:
а) ЖІӨ серпіні мен таза салық түсімдері арасындағы тәуелділік (тікелей немесе кері) сипаты;
ә) Инвестициялар мультипликаторы 10-ға тең; инвестициялық шығыстардың көлемі 10 ақша бірлігіне азайды. Егер салық түсімдерінің сомасы өзгермесе, тепе-тең ЖІӨ көлемі қандай шамаға қысқарады?
б) Мемлекеттік сатып алулар мультипликаторы да 10-ға тең. Үкімет нақты ЖІӨ-нің тепе-тең көлемін 50 ақша бірлігіне көбейтуді жоспарлайды. Егер салық түсімдерінің сомасы өзгермесе, мемлкеттік сатып алу көлемін қандай шамаға көтеру қажет?
в) Толық қамту жағдайында ЖІӨ мөлшері 1150 ақша бірлігіне тең, ал мемлекеттік сатып алу көлемі нақты ЖІӨ-нің барлық деңгейлерінде 200 ақша бірлігін құрайды деп жорамалдайық. Нақты ЖІӨ-нің әрбір деңгейінде мемлекет бюджеті тапшылығының (артықтығының) мөлшерін есептеңіз.
г) Ел экономикасы тоқырау жағдайында тұр (нақты ЖІӨ 900 ақша бірлігіне тең). Егер үкімет таза салық түсімдерінің мөлшерін өзгертпесе, онда ол (үкімет) мемлекеттік сатып алулар сомасын 70 ақща бірлігіне көтере отырып, тепе-тең ЖІӨ мөлшерін 900 ақша бірлігінен 1150 ақша бірлігіне дейін арттыра алады. Нақты ЖІӨ көлемі толық қамтуға сай келетін 1150 ақша бірлігі болып тұрғанда, мемлекет бюджеті тапшылығының (артықтығының) мөлшері қандай болмақ?
д) Егер үкімет мемлкеттік сатып алулар көлемін өзгертпесе, онда ол нақты ЖІӨ-нің барлық мәндерінде таза салық түсімдерін 80 ақша бірлігіне төмендете отырып, тепе-тең ЖІӨ көлемін 900 ақша бірлігінен 1150 ақша бірлігіне дейін арттыра алады. Нақты ЖІӨ көлемі толық қамтуға сай келетін 1150ақша бірлігіне болып тұрғанда, мемлекет бюджеті тапшылығының(артықтығының) мөлшері қандай болмақ?
Экономиканы төмендегі деректермен сипаттауға болады:
Тұтыну шығыстары: С=1000+0,9
Мемлекеттік шығыстар: G=600
Инвестициялар: І=900
Салықтар: Т=400
Қолдағы табыс: ЖІӨ – (минус)Т.
Есептеңіз:
а) тепе-тең ЖІӨ-ні;
ә) мемлекеттік шығыстар мультипликаторын;
б) салықтардың 10 ақша бірлігіне көтерілуінің ЖІӨ көлеміне әсерін;
в) тепе-тең ЖІӨ жағдайына жинақ ақшаның көлемін;
г) толық қамтылу жағдайында ЖІӨ 15000 ақша бірлігіне тең болған кездегі инфляциялық алшақтықты;
д) толық қамтылу жағдайдағы жинақ ақшаның көлемін;
е) егер толық қамту деңгейіне жету қажет болса, тұрақты салықтар сақталып тұрғанда мемлекеттік шығыстар қалай өзгеруге тиіс?
Достарыңызбен бөлісу: |