Нұсқаулар Сөздік қарсылықтарды талдау. Сөздік қарсылықтар мен сөз таптары лексикалық парадигматиканың көрінісі ретінде



Pdf көрінісі
бет18/41
Дата24.04.2022
өлшемі7,41 Mb.
#32116
түріНұсқаулар
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   41
Екінші классификация.Сөз таптарының түрлерін

сол тапқа біріккен сөздерге қандай элементтер –

формалды немесе мағыналық – ортақ екеніне қарай

ажыратуға болады. Осы тұрғыдан алғанда біз

мыналарды ажырата аламыз:

а) формальды сабақтар, тек PV-де ұқсас және

жалпы мағыналық белгілері жоқ сөздерді біріктіру.

Оларға әр түрлі септіктегі етістіктер, әр түрлі

септіктегі зат есімдер, бір түбірдегі етістік сөздерді

біріктіретін дәстүрлі етістік кластары және т.б.;

б) формальды мағыналық сөз таптары- бұл пішіні

мен мазмұны жағынан ұқсас сөздердің тіркестері.

Олар тілге ең тән. Бұл — сөйлеу мүшелері

(категориялық және грамматикалық мағынасы

ортақ, парадигмасы ортақ және сөйлемдегі қызметі

бірдей сөздер топтары); сөз құрайтын ұялар (ОРМАН

 орманшы   орманшылар; ОРМАН   орман 

орман; ОРМАН   орман; ОРМАН   жүзетін ағаш;

ОРМАН   орманшылар; ОРМАН   орманды); бір

туынды үлгі бойынша жасалған сөздер (ақ   ақтық,

сары   сарғыштық, көк   көктік, қисық 

қисықтық, т.б.);

Схема 6. ЛЭС зат есімінің туынды ұясы

ОРМАН   орманшы   орманшы

 орман   орман

 орман


 қалқымалы ағаш

 орманшы


 орманды

) мағыналық сөз таптары... Оларға синонимдік

қатарлар жатады, бірақ формальды ұқсастықтары

бар: жарқырау – жарқырау – жарқырау – жану; ұрлау

- ұрлау - ұрлау - ұрлау - ұрлау т.б.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   41




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет