Нұсқаулар Сөздік қарсылықтарды талдау. Сөздік қарсылықтар мен сөз таптары лексикалық парадигматиканың көрінісі ретінде



Pdf көрінісі
бет31/41
Дата24.04.2022
өлшемі7,41 Mb.
#32116
түріНұсқаулар
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   41
Байланысты:
Сөздік қарсылықтарды талдау. Сөздік қарсылықтар м…

Журналист – оқырман

Журналистер – оқырмандар кеңестік дәуірде

публицистер, философтар мен лингвистер

оппозициядағы коммуниканттарды қабылдау

стереотиптері туралы жазған. Л.М. Майданова

баспасөз теориясының біріне сүйене отырып,

тоталитарлық кезеңдегі журналист пен оқырман

арасындағы қарым-қатынасты былай сипаттайды:

«Осылайша, даналық иесі [журналист] мен

кемелдікке ұмтылған шәкірт [оқырман] біршама

тартымды көрінді. екі сұхбаттасушының бейнесі:

білімді және білгісі келетін».

Біздің заманымызда журналист пен оқырманның

қарым-қатынасы өзгерді: қазір оқырман «өзін

қызықтыратын ақпаратты сатып алушы», ал

журналист «мұндай ақпаратты жеткізуші»

[Майданова, 83]. Ал егер журналист пен оқырман

арасында жиі қақтығыс туындайтынын ескерсек,

онда айыпталушы тарап әдетте журналист болады,

онда журналистің – оқырманның семантикалық

қарама-қайшылығы әртүрлі ойлау стереотиптерін

көрсете алатыны анық. және оқырманның орташа

күнделікті сана-сезімі тұрғысынан журналист теріс

коннотацияларға жиі ие болады: әділетсіздік,

үстірттік, арсыздық, арамдық, т.б. Бұл, атап айтқанда,

журналистің, журналистің менсінбейтін, жақында

қалыптасқан есімдерінде көрінеді. . Ср: «Кейде

қылмыскерлер емес, журналистер халықтың басты

жауы сияқты әсер қалдырады» (Ф.Незнанский,

Бірінші нұсқа).



Винокур ережесі.

Рокки= зат есім тас + суф. IST (қарқындылық мәні,

көп) = көптеген тастардан тұрады.



Мұғалім= негізгі етістік үйрету + суф. ДЕНЕ (бет

мағынасы) = үйрететін адам.



Қызару= негізгі адж. қызыл + суф. E (болу мәні) =

қызылға айналады.

Сөйлеу= етістік. сөйлеу + діни қызметкер FOR

(бастаудың мәні) = сөйлесуді бастау.

Ескертулер:

Мысалы:

Жану = тауларжәне + суф. enj (e) = жану етістігіндегі

дерексіз әрекет.

Кабина = ысқылауол + суф. k (a) = hack етістігіндегі

дерексіз әрекет.

Жүгіру = бежевый+ нөл суф. = жүгіру етістігіндегі

дерексіз әрекет

Мысалы:

Жарықтық = жарқын iy + суф. омыртқа = жарқын сын

есімге сәйкес дерексіз атрибут

Қаттылық = салқыно + суф. шығу (a) = салқын сын

есімге сәйкес дерексіз атрибут

Мысалы:

Мектеп = мектептер a + суф. n = мектепке



байланысты

орыс = Россия + суф. ck = орыс

Мысалы:

Бос- борпылдақ, ұсақталған, кеуекті

Кездейсоқ- күтпеген жерден, кездейсоқ, байқаусызда

Қайнату үшін- жинақтау

Мысалы:

Жолбарыс- мысықтар тұқымдасының жыртқыш

сүтқоректісі, көлемі өте үлкен, терісі жолақ.



* Бұл жағдайда ұғымды анықтауға жеткілікті

белгілер саны мәселесі туындайды.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   41




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет