Медициналық капсулалардың дәрілік түр ретінде анықтамасы. Сипаттамасы. Артықшылықтары мен кемшіліктері.
Капсулалар (лат. сapsula-футляр немесе қабық)- түрлі формадағы және сыйымдылығы қатты немесе жұмсақ қабығы бар қатты дәрілік заттар. Бұл қабыққа салынған дәрілік және қосымша заттардан (ішкі заттан немесе толтырғыштан) тұратын мөлшерленген дәрілік түрі.
Капсулаларға көп назар аударылуының себебі: желатинді қабыкша дәрілік заттарды сырткы әсерлерден қорғайды, дәрінің иісі мен дәмін бүркейді. Капсулалардың биологиялык тиімділігі жоғары- олар тез ісініп, асқазан-ішек жолдарында дәрілік затты тез босатып, ериді.
Желатинді капсулалар желатинді қабықшалардың қүрамындағы пластификаторлардың мөлшеріне байланысты:
Жұмсақ- сопақша, шар тәрізді немесе цилиндрлі формалы созылғыш құты, оған салмағы 0,1-1,5 г дейін майлы ерітінділер, қатты немесе паста тәріздес заттар салуға болады
Қатты - қатты, ұштары домалақталған цилиндрлі формалы құтылар, олар екі бөліктен тұрады- корпустан және кақпақтан. Алмалы-салмалы (ажырайтын) капсулалар үш көлемде шығарылады; диаметрі 3 мм-ден 9,5 мм-ге дейін, үзындығы 11-25 мм дейін, кабырғаларының қалыңдығы 0,08-0,15 мм-ге дейін).
Капсулалардың кейбір түрлерінің тәуелсіз атаулары бар:Тубатиндер-бұл таблеткаларды жұтуды білмейтін жас балаларға арналған "ұзартылған мойны" бар жұмсақ желатинді капсулалар. Мойын тістеген кезде бала капсулалардың ішіндегісін сорып алады.Спансула-бұл ішке қолдануға арналған қатты желатинді капсула, құрамында май қабығы бар микрокапсулалар (микродраже) қоспасы және дәрілік заттардың еру уақыты әртүрлі.Медула-үлдірлі қабықшасы бар микрокапсулалардан тұратын қатты желатинді капсула
Капсулалардың артықшылығы ретінде олардың көмегімен белсенді заттардың терапиялық белсенділігін жақсарту, соңғыларының ұзаруына ықпал ету, асқазан-ішек жолдарының белгілі бір бөлігінде еруін, сондай-ақ тік ішек арқылы қолдануды қамтамасыз ету мүмкіндігін атап өткен жөн. дозалаудың жоғары дәлдігі, ылғалды түйіршіктеуге, жылу әсеріне, қысымға ұшыратпай, өзгеріссіз күйінде капсулалауға болады.
Желатин капсулаларының кемшіліктерінің арасында ылғалға жоғары сезімталдықты атап өтуге болады.